زبان انگلیسی
منشأ و منابع آنفهرست مندرجات
[زبان هندواروپایی] [زبان انگلیسی]
زبان به‌عنوان اصلی‌ترین وسیلۀ ارتباط اجتماعی انسان و در مقام یکی از عناصر اصلی فرهنگ جوامع بشری، دارای تاریخی کهن است و همساز و همراز با نوع معیشت‌ها و ابزارها، سکون‌ها و حرکت‌ها، اسارت و پیروزی‌های هر قوم و ملت، مسیری پر ماجرا و پویا و تطور و تکاملی خاص را پی سپرده است.
تنوع وسیع ساخت (استخوان‌بندی) و گوناگونی اشارت‌ها و رمزها، در زبان‌های مختلف، در حکم قصه‌پردازان پر مایه‌ای از حوادث و رویدادهای پر راز و رمز گذشتۀ اقوام و ملت‌های متکلم به آن زبان‌ها بوده و گستردگی و عمق مایه‌های زبانی در زمینه‌های مختلف فرهنگ یک ملت، بهترین مبین وضع در مرفولوژیک (شکل‌شناسی) اقتصادی، سیاسی و فرهنگی آن در هر دوره به‌شمار رفته است.
بر این قیاس، نباید کتمان کرد که زبان شیرین فارسی، علی‌رغم استغنای وسیع عبارات و استعارات ادبی و فلسفی، در زمینۀ تطابق با فرهنگ پر مایۀ مادی و تکنولوژیک غرب، محتاج به‌خود کفایی است.[۱] اما در مقابل، در دنیای امروز، به‌دلایل مختلف علمی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، زبان انگلیسی تبدیل به‌وسیله ارتباط مردمانی از فرهنگ‌ها و ملیت‌های متفاوت شده است. امروزه زبان انگلیسی در فعالیت‌های مالی، تجاری، آموزشی، پژوهشی و علمی سراسر جهان به‌عنوان ابزار اصلی انتقال مفاهیم به کارگرفته می‌شود، البته زبان‌های دیگر نیز در برخی موارد نقشی کلیدی ایفا می‌کنند. با وجود این، زبان انگلیسی مهم‌ترین زبان دنیا در روابط بین‌الملل به‌شمار می‌آید.
در حال حاضر، تعداد کسانی که زبان مادری‌شان انگلیسی است، به ۳۸۰ میلیون نفر می‌رسد و افزون بر این، به‌عنوان زبان دوم، زبان میانجی و زبان اداری در بسیاری نقاط جهان کاربرد پیدا کرده است.[٢]
[↑] منشأ و منابع زبان انگلیسی
زبان انگلیسی متعلق به گروه زبان‌های هندواروپایی (Indo-European) است که غالب زبان‌های فعلی اروپایی، ایرانی و هندی از آن به‌وجود آمده‌اند. این زبان، سال‌ها قبل از میلاد مسیح، از نواحی کوه‌های هندوکش شروع به گسترش کرده است. بدین‌ترتیب، زبان یا لهجه‌هایی که از موطن اصلی خویش به اروپا آمده بودند، طی قرن‌ها، به‌صورت زبان‌های مختلف درآمدند که ظاهراً از یکدیگر متفاوت بودند ولی روابط خود را به‌خوبی با یکدیگر نشان می‌دادند. وقتی به منشأ این زبان‌ها توجه کنیم، در می‌یابیم که آن‌ها را هندواروپایی می‌نامند.
خانوادۀ زبان‌های هندواروپایی، به‌دو گروه اساسی شرقی و غربی تقسیم می‌شوند که این دو گروه نیز به‌صورت زیر تقسیم می‌شود:
الف - گروه شرقی:
- ۱- Balto-Slavio: شامل تمام زبان‌های اسلاوی.
٢- Indo-Iranaian: شامل زبان‌های هندوایرانی (آریایی)، مشتق از سانسکریت.
٣- Armenian: شامل زبان ارمنی.
۴- Albanian: شامل زبان آلبانی.
ب - گروه غربی:
- ۱- Hellenic: شامل زبان‌های یونانی (باستانی و جدید).
٢- Italic: شامل لاتین و تمام زبان‌های وابسته به آن.
٣- Celtic: شامل زبان‌های Welsh یعنی زبان‌های ویلزی (وابسته به قسمتی از بریتانیای کبیر) و Gaelic یعنی زبان‌های سلتی (وابسته به اسکاتلند و ایرلند).
۴- Germanic: شامل زبان‌های Icelandic (ایسلندی)، Swedish (سوئدی)، Norwegian (نروژی)، Danish (دانمارکی)، زبان‌های آلمانی، هلندی، Flemish (وابسته به‌زبان بلژیک) و بالاخره زبان انگلیسی.
بنابراین، زبان انگلیسی متعلق به شاخۀ ژرمن از فامیل زبان‌های هندواروپایی است. گسترش این زبان به‌وسیلۀ اقوام مهاجم Teutons که از شمال غربی آلمان به خاک بریتانیا حمله بردند، رواج یافت. بنا به گفتۀ Bede، وقایع‌نگار انگلیس قدیم، مهاجمان به‌خاک بریتانیا سه قبیلۀ Angle (انگِل)، Saxon (ساکسون)، Jute (جوت) بودند. متها قبل از غلبۀ نورمن (Norman Conquests) به انگلستان، در سال ۱٠٦٦، قبایل Teuton چنان به‌هم درآمیختند که به‌صورت یک کشور به‌نام Engliso-land (سرزمین Angles یا انگلستان که زبان‌شان Engliso یا انگلیسی بود) در آمدند.
زبان انگلیسی، قبل از فتح نورمان، به انگلو ساکسن معروف بود، ولی بهتر است آن را Old English یا انگلیسی قدیم خواند. دوره‌های زبان انگلیسی را کلاً بر سه دسته تقسیم می‌کنند: انگلیسی قدیم یا Old English (از ۴۵٠ تا ۱۱۵٠)، انگلیسی دورۀ وسطی یا Middle English (از ۱۱۵٠ تا ۱۴٧۵)، انگلیسی دورۀ جدید یا modern English (از ۱۵٠٠ به‌بعد). به‌خاطر شکل‌پذیری (Inflexion) واژه‌ها در زبان انگلیسی، و اشتقاق زبانی، پیوسته لعات سایر السنه جذب این زبان شده و به این ترتیب، لغات بی‌شماری از زبانه‌های فرانسه، لاتین و یونانیو به‌طور کلی از تمام اقصی نقاط عالم وارد این زبان شده است، به‌طوری که به‌جرأت می‌توان انگلیسی را از غنی‌ترین زبان‌های دنیا دانست.
در حال حاضر، زبان انگلیسی در بریتانیای کبیر، ایرلند، ایالات متحدۀ آمریکا، استرلیا، زلاند نو، [کانادا]، آفریقای جنوبی و قسمت زیادی از هندوستان تکلم می‌شود، و تسلط این قوم بر سایر اقوام یا مهاجرت آن‌ها به سایر نواحی جهان، از طرفی پیشرفت‌های شگرف صنعتی، علمی و اقتصادی که در کشورهای انگلیس و آمریکا صورت گرفته، باعث گسترش وسیع این زبان گردیده و به‌طور مسلم از بین زبان‌های زندۀ دنیا که نزدیک به ٢٠٠٠ تخمین زده می‌شود، بزرگترین آمار تکلم متعلق به زبان انگلیسی است.[٣]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی بازنویسی شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- مدیری، احمدحسین، گرامر کامل انگلیسی، ص بیست‌وپنج (مقدمۀ چاپ اول)
[٢]- افزودۀ دانشنامۀ آریانا.
[٣]- مدیری، احمدحسین، پیشین، صص سی‌ویک و سی‌ودو (پیشگفتار)
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ مدیری، احمدحسین، گرامر کامل انگلیسی، تهران: انتشارات امیر کبیر، چاپ سوم - ۱٣٦٣ خ
