جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۹۵ دی ۵, یکشنبه

داوود منشی‌زاده

از: دانشنامه‌ی آریانا

داوود منشی‌زاده


فهرست مندرجات
زندگی‌نامهایران‌شناسان

داوود منشی‌زاده (به انگلیسی: Davud Monshizadeh) (زاده‌ی ۱۲۹۳ خ - درگذشته‌ی ۱۳٦۸ خ)، اسلام‌شناس و ایران‌شناس و هندشناس ایرانی بود، که حزب سومکا (حزب سوسیالیست ملی کارگران ایران) را بنیان گذاشت و از هواداران نازیسم (مجموعه‌ی ایدئولوژی‌های حزب نازی) در ایران به‌شمار می‌رفت.


زندگی‌نامه
داوود منشی‌زاده

داوود منشی‌زاده فرزند ابراهیم منشی‌زاده و نوه‌ی کریم بیک، در ٦ شهریور ۱۲۹۳ خورشیدی (۲۹ آگوست ۱۹۱۵ میلادی)، در یک خانواده‌ی مهاجر ایروانی در تهران زاده شد. پدربزرگ او (کریم بیک)، از اهالی ایروان (بزرگ‌ترین شهر و پایتخت جمهوری ارمنستان) بود و به‌دلیل مخالفت با حکام روسی توسط «کاساکوفسکی» رئیس روسی قزاق‌خانه مسموم شد. پس از کشته‌شدن کریم بیک فرزندش ابراهیم منشی‌زاده، پدر داوود منشی‌زاده، به فراخوان کاساکوفسکی به‌خدمت نیروهای قزاق در آمد. میرزا ابراهیم منشی‌زاده در دوره‌های بعد از بنیان‌گذاران کمیته مجازات شد و به‌همراه سرتیپ اسدالله خان ابوالفتح‌زاده به کلات نادری تبعید گردید؛ اما در میان راه سمنان به دامغان به‌دستور حسن وثوق‌الدوله کشته شد. ماموران این‌گونه وانمود کردند که هر دو به هنگام فرار از دست آنان تیر خورده‌اند.

آموزش و پرورش داوود منشی‌زاده را پس از مرگ پدرش، مادر بزرگ او به عهده گرفت. وی در سال ۱۳۱۰ خورشیدی (۱۹۳۱ میلادی) از سوی دولت ایران برای آموزش به فرانسه رفت و از دانشگاه دیوژن در سال ۱۳۱٦ لیسانس ادبیات گرفت. سپس، در اواخر همان‌سال (در سال ۱۹۳۷ میلادی) به آلمان رفت و در سال ۱۹۳۸ آموزشش را در رشته‌های اسلام‌شناسی و ایران‌شناسی و هندشناسی ادامه داد. در این سال در مونیخ برای یکپارچگی ایران و افغانستان تلاش می‌نمود و انجمن ایران و افغان را پشتیبانی و همراهی می‌کرد.

وی، در سال ۱۳۲۲، از دانشگاه برلین دکتری فلسفه و ادبیات دریافت کرد و در سال ۱۳۲٦ به آموزش ایران‌شناسی در دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان (Ludwig Maximilian University) مونیخ فرا خوانده شد.

زمانی‌که منشی‌زاده استاد دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ بود، همزمان، پس از سال ۱۹۳۹ با بهرام شاهرخ (فرزند ارباب کیخسرو شاهرخ) در رادیو آلمان (بخش فارسی) همکاری نمود. در این سال‌ها، او با سازمان تبلیغات آلمان نازی نیز آغاز به همکاری کرد و در داس رایش (Das Reich) روزنامه‌ی رسمی حزب نازی مطلب می‌نوشت. وی، یکی از اعضای حزب نازی (German National Socialist party) بود و رهبران حزب به او اعتماد کامل داشتند. چند روز پیش از سقوط برلین هنگامی که نیروهای ارتش شوروی به پشت دروازه‌های شهر برلین رسیدند (در سال ۱۹۴۵)، منشی‌زاده در حالی‌که جزو آخرین سربازان ِ ارتش نازی بود، از ناحیه‌ی پا هدف ِ گلولهٔ ِ توپ قرار گرفت و به‌شدت زخمی شد و تا سال ۱۹۴٧، در بیمارستان تحت درمان قرار داشت. پس از آن، به تدریس ایران‌شناسی و زبان فارسی در دانشگاه مونیخ (University of Munich) مشغول به کار شد.

منشی‌زاده علاقه‌ی بسیاری به آدولف هیتلر داشت. وی تلاش‌های بسیاری برای نزدیکی ایران و آلمان نازی انجام داد و پس از بازگشت به ایران، در سال ۱۹۵۰، با گروه‌های نئونازی همکاری می‌کرد. در سال ۱۹۵۱، همراه با منوچهر امیر مکری و حسین ضرابی، حزب سوسیالیست ملی کارگران ایران (سومکا) را بنیان گذاشت. این حزب، در ایران، در مرحله‌ی نخست بر ضد متفقین اشغالگر فعالیت می‌کرد، اما پس از آن، هدف اصلی آن بر ضد ایدئولوژی کمونیسم بود. نفرت از اعراب، یهودی‌ها و کمونیست‌ها و جذب روشنفکران از ویژگی‌های حزب سومکا به‌شمار می‌آمد. در نهایت، این حزب در برابر رژیم پهلوی ایستاد و در سال ۱۹۵۳، رهبرش (منشی‌زاده)، به‌طور غیررسمی، توسط محمدرضا شاه پهلوی به بیرون از ایران (اروپا) تبعید شد.

در دهه‌ای ۱۹۵۰ میلادی، داوود منشی‌زاده، به‌عنوان استاد ِ مهمان در دانشگاه ِ اسکندریه (Alexandria University) مصر و دانشگاه اوپسالا (Uppsala University) سوئد به آموزش زبان پارسی پرداخت و سرانجام، در سال ۱۳٦۸ خورشیدی (۱۹٨۹ میلادی)، در شهر اوپسالا، در کشور سوئد درگذشت.


آثار

از داوود منشی‌زاده، چندین اثر تألیفی و ترجمه به‌زبان فارسی به‌جا مانده است، که از آن جمله می‌توان به آثار زیر اشاره کرد:

    پیکار با اهریمن

    دربدر در پی بهشت

    کمونیسم و لیبرالیسم

    خط سومکا

    پسر گمشده (ترجمه)

    پادشاه پارسی، داریوش یکم (ترجمه)

    دوراندیشی در تکمیک (ترجمه)

    طغیان توده‌ها (ترجمه)

    آسیا در کشمکش اروپا (ترجمه)

    هون‌ها با ساسانیان (ترجمه)

    گیلگمش (کهن‌ترین حماسه‌ی بشری) (ترجمه)


[] يادداشت‌ها




[] پيوست‌ها


...


[] پی‌نوشت‌ها

...


[] جُستارهای وابسته






[] سرچشمه‌ها







[] پيوند به بیرون

[۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]

رده‌ها:...