 |
|
از کدام تباریم؟
فهرست مندرجات
.
از کدام تباریم؟
قوم (Ethnic group)، گروهی از انسان‌هاست که اعضای آن دارای ویژگی‌های تباری و اصل و نسبی یکسان یا مشترک هستند. هم‌چنین گروه‌های قومی اغلب دارای مشترکات فرهنگی، زبانی، رفتاری و مذهبی هستند که ممکن است به آبا و اجدادشان برگردد و یا بر اساس عوامل دیگری به وجود آمده‌باشد؛ بنابراین یک گروه قومی می‌تواند یک جامعه فرهنگی نیز باشد.
در پروژه تنوع ژنوم انسانی (HGDP) تلاش می‌شود تا نقشه دی‌ان‌ای (DNA) انسان‌های مختلف تهیه شود و اختلافات موجود میان این نقشه‌ها که در حدود ۱ درصد است مشخص گردد. این داده‌ها می‌تواند حقایقی را از منشأ گروه‌های قومی مختلف آشکار سازند.
پیش از این، مردمان جهان، بیشتر در مورد منشأ تباری خود تصورهای نادرست داشتند. این پروژه، با استفاده از تحلیل پیشرفته‌ی دی‌ان‌ای و کار ژنتیک بر روی جوامع بومی کشورهای مختلف، به این تصورات نادرست پایان داد و پاسخ نو در مورد پرسش‌های اساسی مبنی بر این‌که انسان‌ها از کجا سرچشمه گرفته و چگونه وارد جمعیت زمین شده‌اند، ارائه داد.
قوم‌گرایی و تعصبات ناشی از آن را می‌توان در هر نقطه‌ی جهان شاهد بود، گرایش‌های که قربانی زیاد گرفته و تنش‌های بی‌شماری را ایجاد کرده است.
اما پرسش در این است که آیا واقعاً ما با اطمینان کامل می‌توانیم بگویم که صددرصد به‌یک قوم و یا نژاد تعلق داریم؟
تبارشناسی یا نسل‌شناسی از نسل‌ها به این طرف در جوامع مختلف موجود بوده و بسیار اهمیت داشته و کتاب‌های مختلف در مورد آن نوشته شده است.
با عصری‌شدن جهان و پیشرفت‌ها در زمینه آزمایش دی‌ان‌ای علم تبارشناسی هم دگرگون شده است و انسان‌ها حال قادراند، نسل خود را نه‌تنها در حد چند نسل بلکه هزاران نسل گذشته از نظر علمی ثابت سازند.
یک مرد افغان‌تبار که در آمریکا زندگی می‌کند، با وجودی‌که با جد و آبای خود در حد چند نسل آشنایی دارد، برای اثبات این‌که واقعاً از کدام نسل و تبار است، یک آزمایش دی‌ان‌ای را برای اطلاعات شخصی خود انجام داد.
ادم صدیق که مقیم ایالت کالیفورنیا است می‌گوید با پدر بزرگش مصروف نوشتن کتابی در مورد اقوام افغانستان بود که تصمیم گرفت آزمایش دی‌ان‌ای خود را انجام دهد.
آقای صدیق گفت «من از جانب پدر به قوم یوسفزی و از جانب مادر به اقوام محمدزی و مومند وابسته‌ام. کنجکاو شده بودم که ریشه‌های این اقوام به کجا می‌رسد.»
ادم صدیق گفت پژوهش‌ها نشان می‌دهد که قوم یوسفزی در حقیقت قوم حضرت یوسف است که قدمت آن به هزاران سال می‌رسد. او افزود زمانی‌که نتیجه‌ی آزمایش دی‌ان‌ای‌اش روشن شد، کاملاً متعجب شده بود.
آقای صدیق گفت «آن‌چه مرا متعجب کرد این بود که با وجود آن‌که نسل در نسل خانواده‌های پدری و مادری من از افغانستان هستند، ژن من فقط سه درصد افغان‌بودن را نشان می‌دهد. ۵۴ درصد از جنوب آسیا، ۲۷ درصد از نسل قفقاز یعنی ساحاتی چون ارمنستان و ترکیه، ۶ درصد از ژین آیرلندی‌ها که برایم بسیار حیرت‌انگیز بود و نمونه‌های هم از دیگر اقوام در آن شامل بود.»
آقای صدیق می‌گوید بعد از دریافت این اطلاعات احساس کرد که تا حدی شاید مفهوم داشته باشد. زیرا افغانستان از مسیر‌های تاریخی مبادلات فرهنگی و تجارتی بوده و در کنار آن بار‌ها اشغال‌گران این خطه را مورد تجاوز قرار داده‌اند. به‌همین دلیل طی هزاران سال نژاد‌های مختلف در آن زندگی کرده و مشخصات جنتیکی افغان‌ها را شکل داده است.
ادم صدیق گفت نتیجه‌ی آزمایش دی‌ان‌ای‌اش خانواده‌ی او را هم متعجب ساخت و همه را واداشت تا بیشتر در مورد آبا و اجداد خود تعمق و پژوهش کنند. این جوان افغان گفت که با تحقیق بیشتر دریافتند که مادر بزرگ، مادر بزرگ مادرش از ارمنستان بوده است و این شاید تاحدی جواب‌گویی داشتن جین ارمنی در او باشد. از جانبی هم خانواده پدر، مادرش از چند نسل قبل از جنوب آسیا به افغانستان آمده بود که بازهم پاسخی برای داشتن ۵۴ درصد ژن مردم جنوب آسیا می‌باشد.
ادم صدیق گفت بعد از انجام این آزمایش کنجاوی‌اش در مورد اصل و نسب افغان‌ها بیشتر شد و در تماس‌های که با دانشمندان در این‌مورد داشت برایش گفته شد که مردم افغانستان که در آن می‌توان هر نوع رنگ‌پوست، رنگ‌مو و رنگ‌چشم را یافت، با موقعیت جغرافیایی و تاریخ کهنی که دارد، کشوری است که ثابت کردن نسل‌ها در آن بسیار مغلق است.
با وجودی‌که شک و تردید‌های در مورد آزمایش دی‌ان‌ای به‌منظور نسل‌شناسی وجود دارد، ادم صدیق می‌گوید با بررسی زیاد، لابراتور (آزمایشگاه) با اعتمادی را برای این‌کار انتخاب کرده است و بر نتیجه‌ای که گرفته است اطمینان دارد.
ادم صدیق گفت با دانستن این حقیقت و این که می‌بیند در افغانستان و یا کشورهای دیگر چگونه اقوام برای امتیازگیری بر هم، با یک‌دیگر در ستیزند.
آقای صدیق گفت «زمانی‌که به‌تصویر بزرگ‌تر نگاه کنید متوجه می‌شوید که همه یک خانواده بزرگ هستیم. وقتی در مورد نژاد‌ها فکر می‌کنم، به آن باور ندارم، برای من فقط یک نژاد وجود دارد و آن نسل بشریت است. تنها در ساحه آسیایی مرکزی که اقوام آن از نظر نژادی بسیار به‌هم نزدیک‌اند، سوال پیدا می‌شود که چرا با برادر و یا خواهر و یا نزدیکان خود می‌جنگند؟»
ادم صدیق گفت امیدوار است کسانی که قوم خود را برتر از دیگران می‌دانند یک‌بار دی‌ان‌ای خود را آزمایش کنند و آن‌وقت است که اصل و نسب‌شان روشن خواهد شد.[٢]
[▲] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[▲] پی‌نوشت‌ها
[۱]- ژیلا سمیعی، مقیم واشنگتن، گوینده، مجری و تهیه‌کننده‌ی پیشین در رادیو کابل که بیشتر از ده‌سال است در بخش دری رادیو آشنا صدای امریکا، مشغول به‌کار است.
[٢]- ژیلا سمیعی، از کدام تباریم؟، وبسایت رادیو آشنا صدای امریکا: پنج‌شنبه ٨ ژوئن ٢٠۱٧ - ۱٨ جوزا (خرداد) ۱٣۹٦
[▲] جُستارهای وابسته
□
[▲] سرچشمه‌ها
□ وبسایت رادیو آشنا صدای امریکا
