زندگی نامۀ محمدرحیم الهام
از: نعمت حسینی
پروفیسور محمدرحیم الهام ، به سال 1310 خ در قعله ی فتوی چاردهی کابل زاده شد. نخستین آموزشها را نزد عم خود حاجی ملا صدرالدین معروف به حاجی ملا فراگرفت و به مبادی فقه، تفسیر، الهیات، صرف و نحو و ادبیات آشنا شد. وی سپس چند صنف را امتحان داده و به صنف پنجم مکتب تنگی سیدان شامل شد. تحصیلات متوسطه و عالی را در لیسه های نوی کابل و غازی به پایان رسانید.
الهام به سال 1335خ از دانشکده ادبیات و علوم بشری دانشگاه کابل گواهنامه لیسانس را فراچنگ آورد. وی پس ار چندی راهی ایالات متحده آمریکاه شد و گواهینامه ماستری را اندر باب زبان شناسی از دانشگاه مشیگان آمریکاه بدست آورد. متعاقباً مدت شش ماه را به آموزش ادبیات انگلیسی در انستیتوت ساینس و تکنالوژی دانشگاه ویلز جنوبی انگلستان سپری کرد.
پروفیسور الهام یکی از قلم بدستان آگاه و هوشمند فرهنگی افغانستان است، که در زمینه های گونه گون فرهنگ و دانش آثار و مقالات ارزشناکی آفریده، به ویژه در زبانشناسی نبشته ها و ترجمه های قابل اعتبار ارائه داده که هر کدام از آنها بر اساس روشهای علمی زبانشاسی نگارش یافته اند.
پروفیسور محمدرحیم الهام حدود چهار دهه استاد زبان و ادبیات دانشگاه کابل بود و تا پایان زنده گی اش حدود دوصد مقاله پژوهشی و رساله علمی در زمینه های ادبیات شناسی، جامعه شناسی و زیبایی شناسی نگاشته است.
رحیم الهام از روزگاران نوجوانی شعر می سرود و بیشترینه در مطبوعات کشور چاپ شده اند. شعرهایش هم به قالبهای کهن سروده شده اند وهم به وزن نیمایی.
از آثار استاد الهام می توان ازایت ها نام برد:
ــ دشت «مجموعه شعر»
ــ احوال و آثار علی بن عثمان جلایی فزونی.
ــ ترجمه «پشتو گرامر» به زبان انگلیسی، اثر هربرت پنزل.
ــ روش جدید تحقیق در زبان دری.
ــ و پشتو گرامر طرح (فونولوژی زبان پشتو) .
ــ د ژب سیرنی مقدمه.
ــ بحثهایی بر علم زبان.
ــ بررسی سیر تصوف اسلامی .
ــ مقدمه یی بر دستور زبان.
ــ ترجمه ی «تدریس زبان با یک روش علمی»
ــ تیوریهای نحو.
ــ تیوری ادبی و نفد ادبی.
ــ «کتاب درسی پشتو برای خاجیان» در سه جلد.
پروفیسور رحیم الهام در زمان تسلط طالبان بر کابل، کابل را ترک نمود و راهی دیار غربت به سوی پاکستان گردید و در سرحد تورخم بود که این استاد فرزانه از سوی تفنگداران جاهل طالب لت و کوب شد. این استاد گرانمایه مدتی در پاکستان به غربت زیست و بعد راهی ایالات متحده آمریکاه شد و چندی بعد در آمریکا پدرود حیات گفت، که نبودش یک ذایعه ی بزرگ در جامعه فرهنگی افغانستان است. و اما آنچه بیشتر قابل درنگ می باشد؛ این است:
باوجود که پروفیسور استاد رحیم الهام کارهای درخور ارزشی در فرهنگ و دانش انجام داده است ولی با دریغ، که در باره ی این استاد و کارهای ازرشمند نوعی سکوت شده و در جایگاه اش کسانی دیگر قرار داده شده اند .
این هم نمونه ی شعرش:
هنوز
... و هرچه مور محنت است،
در درخت زنده گی
ز برگه آرزوی ما خورد به
روی دشت بی حصار خفته گان
هزار گونه پشه های بیم
خون بی رمق زجسم ما مکد
هنوز ترانه سر نه دهیم؟
10 1366 کارته مامورین، کابل
حسینی، نعمت، سیماها وآواها، صصص : 43، 44 و 45 .
