[عجایب هفتگانه جهان] [زئوس]
مجسمه زئوس که یکی از عظیم‌ترین مجسمه‌ها و از عجایب هفتگانه جهان است، که در المپیا در جوار سواحل یونان و در فاصله ۱,۵ کیلومتری از جنوب آتن واقع شده است[۱]. این اثر در ۴۵۰ سال پیش از میلاد توسط مجسمه‌ساز معروفی به‌نام فی‌دیاس ساخته شد این هنرمند همان کسی بود که مجسمه خدای آتنا را هم برای معبد پارتنون در آتن ساخت.
پادشاه خدایان، زئوس یکی از شخصیت‌های برجسته در افسانه‌های یونانی است و معروف‌ترین مجسمه بت مانندی که بسیاری از مجسمه‌سازان و حکاکان را در سراسر جهان مجذوب خود کرده است. مجسمه زئوس با داشتن ردایی از طلا و عصای سلطنتی منبت‌کاری شده از فلزی فوق‌العاده در میان با ابهت‌ترین و پرجلوه‌ترین آثار قرار دارد. این مجسـمه تاثیرگذارتریـن اثر زمـان خود از منظـر تقـدس و احتـرام می‌باشـد که در معبـد با شـکوه زئوس به نـزد خداونـدگار پیش‌کـش شـده اسـت[٢].
معبد زئوس معبدی بوده است که توسط فی‌دیاس در المپیا برای زئوس ساخته شد. ساختمان با شکوه این معبد بین سال‌های ۴۷۰ تا ۴۵۶ پیش از میلاد به‌دست یک معمار محلی بنا شد. این معبد شش‌گوش با سنگ‌های آهکی بزرگی که ستون‌های تو پُر و بزرگی آن‌ها را احاطه کرده بودند، ساخته شده بود و نمای آن توسط گچ تزیین شده بود. تا چند سال پس از پایان کار ساختمان معبد، تندیس مناسبی از زئوس در آن نبود. به همین دلیل تندیس‌سازی ماهر از آتن را برای ساختن تندیس زئوس انتخاب کردند.[٣][*]
[↑] تاریخچه
در یکصـد و پنـجـاه کیـلـومتـری غـرب آتـن در یـونـان، شـهـری تـاریخـی بـه‌نـام المپـیـا (Olympia) قرار دارد، شهری که جایگاه اولیه بازی‌های المپیک بوده و اصلاً نام این بازی‌ها از آن گرفته شده است. در ارزش و مقام بازی‌های المپیک در ایام باستان همین بس که در مدت بازی‌ها جنگ‌ها متوقف می‌شد و ورزشکاران از آسیا صغیر، سوریه، مصر و ... برای مسابقه و پرستش زئوس (Zeus) به شهر المپیا می‌آمدند.
تحقیقات تاریخی نشان می‌دهد که بازی‌های المپیک از سال ٧٧٦ قبل از میلاد آغاز شده است و بعدها در سال ۴۵٠ قبل از میلاد معبد زئوس توسط معماری به‌نام لیبون (Libon) ساخته شد. معبد زئوس بسیار ساده و با معماری معمولی یونان ساخته شد؛ بنابراین لازم بود تا به نوعی عظمت و بزرگی زئوس در معبد ترسیم شود. راه حل چیزی نبود جز یک مجسمه با عظمت از زئوس، مجسمه‌سازی به‌نام فی دیاس (Pheidias) مسئول ساخت این مجسمه با شکوه شد.
فی دیاس تجربه ساخت مجسمه‌های بزرگ از طلا و عاج را داشت. کارگاه مجسمه‌سازی او هنوز در المپیا موجود است، او در آنجا قطعات مجسمه زئوس را ساخت و پس از پایان ساخت قطعات در معبد آن‌ها را روی هم سوار کرد.
برای سال‌ها معبد زئوس محل جذب ورزشکاران و بازدیدکنندگان از سراسر دنیا بود. در قرن اول میلاد یکی از امپراتورهای روم به‌نام گالیگولا (Galigula) قصد آن را داشت که این مجسمه زیبا را به رم ببرد. اما در میان راه چهارچوب‌هایی که برای حمل مجسمه ساخته بودند شکست و خساراتی هم به مجسمه وارد شد بعدها این معبد و مجسمه زئوس در قرن دوم میلادی توسط یونانیان مرمت و بازسازی شد.
در سال ٣۹۱ پس از میلاد امپراتور یونان تئودسیوس اول (Theodosius I) بازی‌های المپیک را ممنوع کرد و درب‌های معبد زئوس را به‌روی همه بسـت. او بازی‌هـای المپیـک را تمریناتـی برای کفـر و شـرک می‌دانسـت. پس از آن باران، زلزلـه و ... آسیب‌های جدی به معبـد زئوس وارد کـرد تـا اینکه قبـل از قـرن پنجـم میـلادی یکـی از ثروتمنـدان یونـان مجسـمه زئوس را از معبـد به شـهری به‌نـام کنسـتانتینوپل (Constantinople) - که امروز جزو خاک ترکیه و حوالی استانبول است - برد.
مجسمه زئوس در این شهر تا سال ۴٦٢ سالم نگهداری شد تا اینکه در این سال در یک آتش‌سوزی بسیار بزرگ تخریب شد. در نوشته‌های به‌جا مانده از یونان باستان آمده است که "با وجود آنکه معبد زئوس بسیار بزرگ است و با اینکه مجسمه، زئوس را در حالت نشسته نمایش می‌دهد اما سر مجسمه تقریبآ به سقف چسبیده است. ما نگران هستیم اگر چنانچه روزی زئوس بخواهد بایستد، سقف درهم خواهد شکست!"
ارتفاع مجسمه زئوس حدود ۱٣ متر بود و سطح مجسه به ابعاد ٦,۵ در ۱ متر جای داده می‌شد، یونانیان باستان مجسمه زئوس را در مراسم مختلف با زیورآلات خاصی آرایش می‌کردند. در ارتباط با عظمت و زیبایی این مجسه جهانگرد معروف یونانی پاسانیاس (Pausanias) می‌نویسد:
- "روی سر این مجسمه تاجی از برگ زیتون قرار داشت و در دست راست او نشان پیروزی ... در دست چپ او عصای سلطنتی که میناکاری شده بود و روی عصا یک عقاب از طلا نشسته بود. کفش‌هایش طلا بود و لباس‌هایش از پوست حیوانات و گل یاس و ... تخت پادشاهی او از طلا، چوب آبنوس و عاج فیل ساخته شده بود."[۴]
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط … برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[۲]-
[۳]-
[۴]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□
□
[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]
