- تاریخچه
- اعتصاب غذایی زندانیان
- انتقادات
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[...] [...]
زندان گوانتانامو (به انگلیسی: Guantanamo Bay detention camp) نام بازداشتگاهی است در خلیج گوانتانامو (Guantanamo Bay) در جنوب شرقی جزیره کوبا که در اختیار ارتش آمریکا قرار دارد. با آغاز جنگ آمریکا علیه تروریسم، بازداشتگاه گوانتانامو، محل نگهداری افرادی شد که متهم به عضویت و آمریت در گروه‌های تروریستی اسلامی همچون القاعده هستند[۱].
[↑] تاریخچه
بازداشتگاه گوانتانامو پس از اشغال افغانستان در سال ۲۰۰۱ میلادی، زیرنظر پایگاه نیروی دریایی آمریکا در خلیج گوانتانامو ایجاد شـد و افـرادی که متهـم به ارتبـاط با فعالیـت‌های تروریسـتی در خارج از خاک آمریکا بودنـد، به این بازداشـتگاه انتـقال یافتنـد[٢].
ایالات متحده آمریکا، در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش، زندانیان بازداشتگاه گوانتانامو را «جنگجوی دشمن» و «دشمنان متخاصم» می‌نامید. این اصطلاح اصولاً در سیستم حقوقی ایالات متحده آمریکا، به افرادی اطلاق می‌شد که بدون این‌که کشورشان با آمریکا رسماً در حال جنگ باشد، به اقدام مسلحانه علیه منافع ایالات متحده مبادرت کرده و از این روی، طبق تفسیر قانونی دفتر حقوقی ریاست جمهوری آمریکا، منشور حقوق در ایالات متحده آمریکا شامل حال آن افراد نمی‌گردید[٣].
در ۲۲ ژانویه ۲۰۰۹ میلادی، باراک اوباما، رئیس جمهور جدید ایالات متحده آمریکا، در دومین روز ورودش به کاخ سفید فرمان تعطیل‌شدن بازداشتگاه گوانتانامو و همچنین زندان‌های مخفی سیا را صادر کرد. قرار شد که این بازداشتگاه تا بهار سال ۲۰۱۰ بسته شود.
در ۱۴ مارس همان‌سال، وزارت دادگستری آمریکا اعلام کرد که از این پس ایالات متحده آمریکا از عنوان «جنگجوی دشمن» برای مظنونان به عملیات تروریستی استفاده نخواهد کرد. با توجه به این دستور، زندانیان مظنون به شرکت در عملیات تروریستی که در بازداشتگاه گوانتانامو، از حقوق بین‌المللی زندانیان برخوردار خواهند شد[۴].
در اول ماه مه ٢٠۱٣، باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا، یک‌بار دیگر وعده داد برای بستن زندان گوانتانامو تلاش می‌کند. او در کاخ سفید به‌خبرنگاران گفت این زندان با هویت آمریکایی‌ها تناقض دارد و برای «منافع آمریکا» مضر است. همچنین وی افزود از گروهی از مقامات خواسته وضعیت زندان گوانتانامو را ارزیابی کنند و تأکید کرده از وجود مشکلات در این بازداشتگاه تعجب نمی‌کند: «این زندان به جایگاه ما در جامعه بین‌المللی ضربه می‌زند، همکاری متحدان‌مان را در زمینه مقابله با تروریسم کاهش می‌دهد و ابزار بسیج نیرو برای تندروهاست. این زندان باید بسته شود. زیرا، جنگ عراق پایان یافته و مسئولیت زندان‌ها در افغانستان در دست افغان‌هاست از این‌رو، زندان گوانتانامو دیگر لازم نیست.»[۵]
در سال ۲۰۰۹ میلادی، ۲۴۵ زندانی با ملیت‌های مختلف در بازداشتگاه گوانتانامو به‌سر می‌بردند[٦] و در سال ٢٠۱٣ میلادی، این تعداد به ۱۶۶ زندانی کاهش یافته است[٧].
[↑] اعتصاب غذایی زندانیان
از اوایل سال ۲۰۰۲ میلادی، اعتصاب غذاهای کوتاه‌مدت در گوانتانامو جریان داشته است. اما اعتصاب غذایی که در زمستان سال ٢٠۱٢ آغاز شد، تاکنون ادامه یافته و در ماه آوريل ٢٠۱٣ به تعداد زندانیانی که در اعتصاب غذا هستند افزاده شده است[٨]. گفته می‌شود که اعتراض زندانیان گوانتانامو به نامعلوم‌بودن طول زندان‌شان است و بسیاری از این زندانیان بدون تفهیم اتهام رسمی در گوانتانامو هستند[۹].
برخی گزارش‌های ریشه‌ی اعتصاب غذا در گوانتانامو را بی‌احترامی به نسخه‌هایی از قرآن هنگام وارسی سلول زندانیان اعلام کرده‌اند با این همه، مقامات زندان این گزارش‌ها را رد کرده‌اند.
یکی از سخنگویان زندان به خبرگزاری رویترز گفته ۲۱ زندانی از طریق لوله‌هایی که از راه بینی به شکم می‌رسد تغذیه می‌شوند و ۵ زندانی نیز در بیمارستان تحت‌نظر هستند اما شرایط خطرناکی ندارند.
روز سه شنبه (٣٠ آوريل ٢٠۱٣)، روپرت کولویل، سخنگوی سازمان ملل متحد اظهار داشت: احتمال دارد تغذیه اجباری زندانیان از راه لوله‌ها نقض حقوق بشر باشد. وی افزود: «این تغذیه اجباری که به‌آشـکاری خلاف میـل زندانیـان اسـت، از نگاه انجمـن جهـانی پزشـکی و قطـعاً از نگاه ما کاری غیرانسـانی، تحقیرآمیـز و ظالمانـه اسـت[۱٠].
[↑] انتقادات
تقریباً از زمان فعال‌شدن بازداشتگاه گوانتانامو، شرایط زندانیان باعث شد تا دولت آمریکا با انتقادهای شدیدی در داخل و خارج، به‌ویژه از سوی سازمان‌های بین‌المللی مدافع حقوق بشر، مواجه شود[۱۱].
نادر نادری، فعال حقوق بشر در افغانستان، نیز بر رهایی و یا محاکمه عادلانه زندانیانی که خطرناک شمرده نمی‌شوند، تاکید کرده است. او می‌گوید زمان آن فرا رسیده تا در مورد وضعیت زندانیان گوانتانامو تجدید نظر صورت گیرد و برای آن‌ها وکیل مدافع فراهم گردد. وی همچنین افزود: آنانی‌که خطری برای امنیت افغانستان و سایر کشورهای جامعه جهانی نیستند، باید رها گردند[۱٢].
در این زندان، مظنونان به تروریسم، تحت بدترین شرایط روحی و فیزیكی و بعضاً در قفس‌ها‌ی باز در فضای آزاد تحت شرايط جوی سرد و گرم نگهداری می‌شوند. حتی زندانبانان این زندان اجازه یافته‌اند تا از هر روشی برای شكنجه و رفتارهای غیراخلاقی مثل برهنه‌كردن زندانیان، ترساندن آن‌ها با سگ، اهانت به مقدسات آنان و ... استفاده كنند[۱٣].
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[٢]-
[٣]-
[۴]-
[۵]-
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
