فهرست مندرجاتانتخابات افغانستان
(پاسخ به ده پرسش در مورد انتخابات افغانستان)
- پرسش اول
- پرسش دوم
- پرسش سوم
- پرسش چهارم
- پرسش پنجم
- پرسش ششم
- پرسش هفتم
- پرسش هشتم
- پرسش نهم
- پرسش دهم
- يادداشت‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
[قبل] [بعد]
انتظار می‌رود تا ساعاتی بعد میلیون‌ها افغان پای صندوق‌های رای بروند و در انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی که هر پنج سال یک‌بار برگزار میشود، شرکت کنند.
طبق جدول کمیسیون مستقل انتخابات پس از دوره مبارزات انتخاباتی که دو ماه را دربر گرفت و دو روز قبل انتخابات که سکوت نامیده شده، مراکز رایدهی اول صبح روز شنبه شانزدهم حمل (فروردین = پنجم آوریل) باز شوند. مدت کار مراکز چه قدر است؟ روند رایدهی چگونه صورت می‌گیرد؟ چه کسانی این روند را نظارت می‌کنند و شمارش آرای انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی چگونه و در کجاها صورت می‌گیرد؟
[↑] پرسش اول: آمادگی‌ها برای فردا به کجا رسیده؟
جریان انتقال مواد حساس انتخاباتی به تمام مراکز و محلات انتخاباتی در نقاط مختلف کشور، امروز پایان یافت و فردا شهروندان افغانستان می‌توانند به نزدیک‌ترین محلات و مراکز رایدهی بروند و رای بدهند.
از میان ۶۸۸۴ مرکز پیشنهادی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان قرار است در ۶۱۱۷ مرکز رایدهی صندوق‌های رایدهی گذاشته شود و در ۷۶۷ مرکز به‌دلیل تهدیدهای انتخاباتی، صندوقی گذاشته نخواهد شد.
از ۲۰ هزار محل رایدهی ۱۲ هزار به رای‌دهندگان مرد و ۸ هزار به رای‌دهندگان زن اختصاص داده شده است.
[↑] پرسش دوم: رایدهی از چه ساعت شروع میشود و چند ساعت دوام می‌کند؟
مراکز رایدهی از ساعت هفت صبح به وقت محلی باز خواهند شد و تا ساعت چهار عصر برای ۹ ساعت باز خواهند ماند.
در صورتی که حضور مردم در مراکز تا پایان روز پررنگ باشد و ازدحام وجود داشته باشد، کمیسیون مستقل انتخابات آماده است که مواد کافی را از مراکز در ولایات به محلات منتقل کند و کمیسیون هر نوع آمادگی را برای استقبال از جمعیت بیشتر مردم در مراکز رایدهی دارد.
کمیسیون مستقل انتخابات با توجه به میزان مشارکت مردم، می‌تواند جریان رایدهی را از مدت از پیش تعیین شده تا یک الی ۲ ساعت تمدید کند.
[↑] پرسش سوم: واجدان شرایط رایدهی چند نفر اند و چه تعداد شرکت خواهند کرد؟
افغانستان طبق آمار اداره مرکزی احصاییه، ۱۲ الی ۱۳ میلیون شهروند واجد شرایط رایدهی دارد. از جمعیت سی میلیونی افغانستان، انتظار دولت این است که شش میلیون هم اگر شرکت کنند، انتخابات بی‌چون و چرا خواهد بود.
در انتخابات سال ۱۳۸۳ بیش از هشت میلیون و در انتخابات سال ۱۳۸۹ میزان مشارکت بیش از چهار میلیون بود.
در این دور انتخابات کمیسیون مستقل انتخابات بیش از سه میلیون و هشتصد هزار کارت رایدهی توزیع کرده که در مواردی یک نفر چند کارت هم گرفته‌اند. سیستمی هم وجود ندارد که جلو گرفتن چند کارت رایدهی شهروندان را بگیرد.
هرچند تعداد افرادی که در چند دور قبلی انتخابات کارت رایدهی دریافت کرده‌اند، به بیش از ۲۰ میلیون جمعیت می‌رسد.
[↑] پرسش چهارم: چرا بیش از ۲۰ میلیون کارت رایدهی توزیع شده؟
آمار بلند توزیع کارت‌های رایدهی دلایل متعددی دارد. کمیسیون مستقل انتخابات در چند دور قبلی انتخابات ریاست جمهوری به همه افرادی که شناسنامه افغانستان داشته‌اند، کارت رایدهی توزیع کرده است.
بسیاری از شهروندان چندین بار کارت رایدهی گرفته‌اند، حتی بیشتر از پنج‌بار که دلایل مختلفی دارد. بعضی‌ها به‌خاطر اشتیاق به دریافت کارت جدید، بعضی که از یک ولایت به ولایت دیگر سفر کرده‌اند، یا برخی کارت قدیمی خود را گم کرده و کارت جدید گرفته‌اند. بعضی‌ها هم از مهاجرت به کابل برگشته‌اند و کارت جدید رایدهی دریافت کرده‌اند.
در افغانستان هیچ سیستمی وجود ندارد که بتواند نشان دهد که یک شهروند افغان چند بار کارت رایدهی دریافت کرده است.
[↑] پرسش پنجم: چه تعداد برگههای رایدهی چاپ شده است؟
کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان برای ۱۴ میلیون و پانصد هزار رای‌دهنده آمادگی گرفته و تا حالا ۱۲ میلیون برگههای رایدهی را به محلات و مراکز رایدهی جا به‌جا کرده است.
برگههای رایدهی جز مواد حساس انتخاباتی به شمار می‌رود و تا گشایش مراکز کمیسیون مستقل انتخابات در ولایات در بسته‌های مهر و موم شده نگهداری میشود.
از این میان ۲.۵ میلیون برگه رایدهی به‌طور زاپاس در مراکز کمیسیون مستقل انتخابات در ولایات، نگهداری خواهد شد و در صورت نیاز به محلات و مراکز رای‌گیری منتقل میشود.
[↑] پرسش ششم: بعد از پایان مراحل رای‌گیری و بسته‌شدن مراکز، چه اتفاقی می‌افتد؟
بعد از این که دستور پایان رای‌گیری از طرف کمیسیون مستقل انتخابات صادر شد، فوراً شمارش آرا آغاز میشود. در هر محل به‌طور میانگین ۳۰۰ رای‌دهنده مراجعه خواهند کرد و رای خواهند داد که با توجه به این مساله، شمارش آرا حدود یک تا دو ساعت زمان را در بر خواهد گرفت.
شمارش آرا در حضور نمایندگان نامزدان انتخابات، ناظران و مشاهدان داخلی و خارجی توسط کارمندان فنی و زیر نظر مسئول و مدیر هر محل و مرکز انتخاباتی انجام میشود.
ناظران که توسط احزاب سیاسی و نامزدان ریاست جمهوری معرفی می‌شوند، حق شکایت و اعتراض دارند اما مشاهدان فقط می توانند تخلفات و تخطی‌ها را یادداشت کنند و به مراکز خود گزارش بدهند.
[↑] پرسش هفتم: شمارش آرا چگونه صورت می‌گیرد؟
ابتدایی‌ترین شمارش آرا در پایان روز رایدهی انجام میشود. در هر محل کارمندان کمیسیون انتخابات آرا را می‌شمارند. وقتی شمارش آرا تمام شد، کارمندان در حضور ناظران نتایج را در برگههای نتایج درج می‌کنند و در پای هر برگه امضا می‌کنند و روی برگه‌ها چسپ می‌زنند که تغییرات بعدی را ناممکن کند.
در کنار دیگر وسایل حساس، کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان در محلات و مراکز، کیسه‌های محافظتی دارد که کاپی اصلی برگههای نتایج پس از امضا و چسپ داخل این کیسه‌ها به مرکز، از مرکز به ولسوالی، از ولسوالی به دفتر ولایتی کمیسیون انتخابات و در نهایت به دفتر مرکزی کمیسیون مستقل انتخابات انتفال داده میشود. در همه این مراحل ناظران می‌توانند حضور داشته باشند.
هر برگه نتایج سه کاپی دیگر هم دارد که یک کاپی در دفتر ولایتی نگهداری میشود، یک کاپی در دیوار محل نصب میشود و کاپی چهارمی به قید قرعه به یکی از نمایندگان نامزدان انتخابات داده میشود.
[↑] پرسش هشتم: نتایج انتخابات کی اعلام میشود؟
نتایج ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری پس از دو هفته شمارش آرای کل ولایات، در چهارم ثور (اردیبهشت) اعلام میشود.
بعد از اعلام نتایج ابتدایی، کمیسیون رسیدگی به شکایت‌های انتخاباتی مشغول بررسی شکایات مرتبط با انتخابات میشود و تا هجدهم ثور طبق جدول برگزاری انتخابات، باید بررسی‌های خود را در مورد شکایات مربوط انتخابات ریاست جمهوری تکمیل و نتیجه این بررسی‌ها را به کمیسیون مستقل انتخابات بسپارد.
کمیسیون انتخابات پس از یک هفته در بیست و چهارم ثور، نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری را اعلام می‌کند و در اول ماه جوزا (خرداد) فیصله نهایی کمیسیون تطبیق و رئیس جمهوری جدید معرفی میشود.
نتایج انتخابات شوراهای ولایتی در بیست و هفتم ثور به‌طور ابتدایی و پس از رسیدگی به شکایت‌های مرتبط به آن، کمیسیون مستقل انتخابات نتایج نهایی را در هفدهم جوزا اعلام می‌کند.
[↑] پرسش نهم: اگر انتخابات به دور دوم برود؟
جدول از پیش اعلام شده انتخابات افغانستان هفتم جوزا را برای برگزاری دور دوم انتخابات ریاست جمهوری (احتمالی) در نظر گرفته است.
انتخابات افغانستان در صورتی به دور دوم خواهد کشید که هیچ یک از نامزدان انتخابات، آرای بالای پنجاه درصد را دریافت نکنند. آن‌گاه انتخابات میان دو نامزد پیشتاز در کمتر از یک ماه پس از اعلام نتایج نهایی برگزار میشود.
کمیسیون انتخابات آمادگی‌های برگزاری دور دوم انتخابات را از نقطه نظر تدارکات و حمل و نقل دارد و نیازمند بازچاب برگههای رایدهی خواهد بود.
اگر یکی از نامزدان ریاست جمهوری پس از روز رایدهی از دنیا برود، انتخابات منحل میشود و کمیسیون انتخابات در جریان یک ماه میان نامزدان باقی‌مانده انتخابات برگزار می‌کند. برگزاری انتخابات دوم برای افغانستان خیلی دشوار و پر هزینه است و برگزاری آن به زودی به نظر بسیاری‌ها مشکل خواهد بود؟
[↑] پرسش دهم: برای جلوگیری از تقلب چه کارهایی صورت گرفته؟
کمیسیون انتخابات این بار دو نوع جوهر را برای نشانی‌کردن انگشتان رای‌دهندگان استفاده می‌کند؛ جوهر مرئی و جوهر نامرئی. در کنار بحث تقلب دلیل استفاده از دو نوع جوهر، جلوگیری از تهدید مخالفان مسلح مبنی بر قطع کردن انگشتان رای‌دهندگان است.
برنامه طوری است که در بسیاری از نقاط دو انگشت رای‌دهندگان با هر دو نوع جوهر نشانی شود و در نقاطی که میزان تهدید شورشیان بیشتر است، فقط از جوهر نامرئی استفاده میشود.
این جوهر تنها توسط وسایل ویژه که در حوزه‌های رایدهی وجود دارد، قابل دید است.
مقامات کمیسیون می‌گویند صندوق‌ها رایدهی با کیفیت بلند و توسط شرکت‌های طرف قرارداد سازمان ملل متحد ساخته شده و مرغوب‌ترین کیفیت را دارد که از بین نمی‌روند.[۱]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- کاوون خموش، پاسخ به ده سوال در مورد انتخابات افغانستان، وب‌سایت فارسی بی بی سی (بخش افغانستان): جمعه ٠۴ آوريل ٢٠۱۴ - ۱۵ فروردین ۱٣۹٣
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت بی بی سی (بخش افغانستان)
