جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۹۳ مرداد ۲۵, شنبه

داعشی‌ها چقدر افراطی هستند؟

از: مایکل استیونز؛ معاون موسسه رویال یونایتد سرویسز (قطر)

داعشی‌ها چقدر افراطی هستند؟

فهرست مندرجات

[قبل][بعد]


در شرایطی که با پیشروی سریع «دولت اسلامی عراق و شام» موسوم به گروه «داعش»، عراق گرفتار گرداب خشونت و بی‌ثباتی شده، یکی از مهم‌ترین سوالات این است که این گروه را که از زمان حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ مهم‌ترین خطر برای عراق محسوب می‌شود، چه کسانی تشکیل می‌دهند.

شواهد دقیقی وجود دارد که داعش از شخصیت‌های مستقلی تشکیل شده که توانسته‌اند با موفقیت، توانایی نظامی، سیاسی و مذهبی را ترکیب کنند و نیروی قدرتمندی به وجود آورند که بتواند سربازان عراقی را فراری بدهد. آن عده که فرار نکردند با مجازات اعدام روبه‌رو شدند.

چنین روشی به اضافه اجرای احکام و قوانین شرعی و از جمله کارهای عجیبی مثل قطع برق برای این‌که مردم تلویزیون تماشا نکنند، چهره ترسناکی از داعش پدید آورده است.

به‌علاوه داعش با استفاده گسترده از تبلیغات و شبکه‌های اجتماعی توانسته الهام‌بخش افراطیون از گروه‌های متعدد برای جنگ در سوریه و عراق باشد و پیروان جدیدی جذب کند.

دانستن این‌که این گروه واقعاً تا چه اندازه اعضای جهادی متعهد و افراطی دارد، کارسختی است؛ ولی می‌توانیم بگوییم مشخصه‌های یک گروه جهادی در داعش کمتر از آن است که خیلی‌ها تصور می‌کنند.

در سوریه شاهد بودیم خیلی از افراد مستقل از پیوستن گروه‌های افراطی و تعهد به آداب و منش آن‌ها برای مقاصد بلندپروازانه سیاسی خودشان استفاده می‌کنند.

وضعیت در عراق تفاوت چندانی با سوریه ندارد. افرادی با انگیزه‌ها و خواست‌های متفاوت به جهاد پیوسته‌اند و زیر پرچم داعش گردهم آمده‌اند.

خیلی از اعضای داعش از سوریه بازگشته‌اند و برای تصرف شهرهای کلیدی عراق می‌جنگند

در حالی‌که بی‌ثباتی در عراق ربط مستقیم به اتفاقات همسایه‌اش سوریه دارد و خیلی از افراد که برای داعش در سوریه جنگیده‌اند حالا در عراق هستند، شورش در عراق بیشتر روی سیاست از هم گسیخته عراق متمرکز است. این تفاوت عمده هدف این گروه در مقایسه با سایر گروه‌های جهادی است.

شیخ احمد الدباش، یکی از اعضای قبیله سنی البطه و رهبر ارتش اسلامی عراق، اخیراً در مصاحبه‌ای با روزنامه دیلی‌تلگراف گفت، همه گروه‌های سنی علیه نوری مالکی، نخست‌وزیر، متحد شده‌اند.

نظامیان، بعثی‌های دوران حکومت صدام حسین، روحانیون و هر کسی که در این سال‌ها تحت فشاربوده و صدایش خاموش شده در میان این مخالفان هستند.


[] نارضایتی گسترده

اگر بحران عراق را هیجانات دیوانه‌وار عده‌ای متعصب افراطی تعریف کنیم به آن معنا خواهد بود که نابرابری‌های اجتماعی در عراق را نادیده گرفته‌ایم.

در سفر به عراق از میزان فسادی که در سال‌های گذشته مردم در شهرهای مختلف با آن روبه‌رو بوده‌اند شوکه شدم.

جنگجویانی که به سرعت در شهرهای مختلف عراق نفوذ کردند و به شصت کیلومتری پایتخت رسیدند فقط یک گروه نهیلیستی جهادی نیستند که در پی به راه انداختن یک امارات اسلامی باشند.

این بیشتر یک قیام همگانی است توسط گروه بزرگی از ناراضیان در شمال غرب عراق، و محصول سال‌ها محرومیت اجتماعی، دولت داری ضعیف و فساد دولت عراق است.

نیروهای داعش به صورت پی درپی عملکرد بهتری نسبت به نیروهای ارتش عراق از خود نشان داده‌اند

از لحاظ نظامی یکی ازدلایل اصلی پیشرفت داعش حضور پررنگ این گروه در مقابل نیروهای نظامی دولتی است و این‌که از آن‌ها قوی‌تر ظاهر شده‌اند.

مقامات پیشمرگه کرد که با آن‌ها صحبت کردم می‌گویند گروه داعش خیلی پیشرفته است و پیشمرگه‌ها با دشواری توانسته‌اند کنترل نقاط کلیدی کرکوک را به‌دست بگیرد.


[] اتحاد آزمایشی

این نوع عملیات داعش می‌تواند تایید کننده این ادعا باشد که نیروهای کلیدی سابق حزب بعث به داعش کمک نظامی می‌کنند. موضوعی که در گفتگوهایم با مقامات امنیتی در کرکوک هم تأیید شد.

ولی این اتحادی نامتجانس است. بعثی‌های سکولار و رادیکال‌های اسلام‌گرا اهداف متناقضی را دنبال می‌کنند که این خود می‌تواند در نهایت باعث از بین رفتن این گروه شود.

سیاست‌های نوری مالکی دلیل مهمی برای پیوستن خیلی از جنگجویان به داعش بوده است

دولت عراق امیدوار است همزمان با به کارگیری سیصد مشاور نظامی آمریکا و نیروی شبه‌نظامی که توسط ایران حمایت می‌شود، شکاف در بین گروه داعش که متشکل از افراد و دسته‌های متفاوت است، کم‌کم پدیدار گردد و باعث ازبین رفتن روحیه فعلی‌شان شود.

فعلاً اما ظاهراً این اتحاد در بین اعضای داعش، هنوز وجود دارد؛ و در شرایطی که داعش به‌سمت بغداد حرکت می‌کند، و عراق برای پاسخ صف‌آرایی‌های جدید را برنامه‌ریزی می‌کند، ظاهرا جنگ شدت خواهد گرفت.

با وجود این اگر بغداد نتواند علاوه بر برقراری امنیت ضرورت تغییرات سیاسی را درک کند باید انتظار داشت بحران عراق سال‌ها به‌طول انجامد.[۱]


[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- مایکل استیونز، داعشی‌ها چقدر افراطی هستند؟، وب‌سایت فارسی بی بی سی (بخش جهانی): سه‌شنبه ٢۴ ژوئن ٢٠۱۴ - ٠٣ تیر ۱٣۹٣



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها

وب‌سایت فارسی بی بی سی (بخش جهانی)