|
اِنوما اِلیش
فهرست مندرجات
- پیشینهی تاریخی
- شرح داستان
- تأثیرپذیری کتاب مقدس
- يادداشتها
- پيوستها
- پینوشتها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمهها
- پيوند به بيرون
اسطورهی آفرینش آتراهاسیس
اِنوما اِلیش (به انگلیسی: Enuma Elish یا Enûma Eliš)، حماسه آفرینش در اسطورههای بابِلی (The Babylonian Epic of Creation) است، که بهزبان اکدی و بر روی هفت کتیبهی گلی حکاکی شده بود و نوشتههای آن، در آغاز بهصورت تکهتکه از سوی باستانشناسان در ویرانههای کتابخانهی آشوربانیپال در نینوا کشف شد.
▲ | پیشینهی تاریخی |
اسطوره دو خویشکاری (کارایی یا فونکسیون function) عمده دارد: نخست آنکه به پارهای پرسشهای ابتدایی اما پیچیده، بهطور صریح و قطعی پاسخ میدهد. پرسشهایی چون: چهکسی جهان را آفرید؟ نخستین انسان کی بود؟ سرنوشت انسان پس از مرگ چیست؟ و چگونه جهان به پایان خواهد آمد؟ خویشکاری دیگر اسطوره آن است که همیشه موید یک نظام اجتماعی موردنظر است و شعایر سنتی و آداب و رسوم را ارج مینهد. در این میان، اساطیر آفرینش، روایتهایی هستند که جهانبینی عمومی جاری در یک فرهنگ را بازنمایی میکند و به پیچیدهترین پرسشهای بالا پاسخ میدهند.
انوما الیش، یکی از این روایتهاست. نسخهای که در بیشتر منابع مورد ارجاع واقع میشود، همان است که سِر هنری لایارد در ۱٨۴۹ میلادی در کاخ آشور بانیپال در نینوا (موصل عراق کنونی) - بهصورت قطعههای پراکنده - یافت و جورج اسمیت، آن را در سال ۱٨٧٦ منتشر کرد. هفت لوح گلی که در کتابخانهی کاخ این شاه آشوری یافت شد، بیش از هزار سطر نوشته را در بر میگرفت و بهجز فصل پنجم آنکه ناخوانا شده بود، بقیهی متن دقیق و روشن و معنادار مینمود. پژوهشهای بعدی نشان داد که این متن بر منابع سومری و اکدی کهنتری استوار شده است و یکی از کهنترین روایتهای آفرینش هستی را بهدست میدهد. آنگاه که بخشهایی از این روایتهای کهنتر نیز یافته شد، - و جای خالی آن فصل پنجم نیز پر شد - متنی به نسبت کامل و بینقص بهدست آمد که آن را با دو واژهی آغازیناش انوما الیش خواندند، یعنی «زمانیکه در بالا ...»
▲ | شرح داستان |
...
▲ | تأثیرپذیری کتاب مقدس |
[▲] يادداشتها
[▲] پيوستها
...
[▲] پینوشتها
...
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمهها
□
□
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
ردهها │ اسطورهشناسی