جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۸۸ آبان ۳۰, شنبه

اقلیدس



فهرست مندرجات



اقلیدس اسکندرانی (Euclid of Alexandria) (یونانی :Eukleides) (زادۀ حدود ۳۶۵ پ.م - درگذشتۀ حدود ۲۷۵ پ.م)، ریاضی‌دان و منجم یونانی بود که در قرن سوم پیش از میلاد در شهر اسکندریه می‌زیست. او نویسندهٔ موفق‌ترین کتاب درسی تاریخ، زير عنوان "اصول" (Elements) است که مدت دو هزار سال شالودهٔ تمام آموزش هندسه در غرب بود.[۱]

از آنجايی که اقليدس، بنيان‌گذار علم هندسه‌ای، به‌نام هندسه اقليدسی، بود، به او "پدر هندسه" لقب داده‌اند.[٢]


[↑] زندگی‌نامه

اقلیدس فرزند نوقطرس پسر برنیقس، در سال ٣٢٣ ق. م به‌دنيا آمد. او با آن که ریاضی‌دان، منجم و هندسه‌دان بزرگ تاریخ بود، جزئیات اندکی از زندگی‌اش باقی مانده است.[٣] از یادداشت‌های پروکلوس و پاپوس اسکندرانی دانسته می‌شود که اقلیدس از اعضای فعال کتابخانهٔ بزرگ اسکندریه و احتمالأ درس‌خواندهٔ آکادمی افلاطون بوده است. اما از شرح حال دقیق او اطلاعی در دست نيست و حتی آشکار نيست که در کدامین شهر یا قارهٔ جهان زاده شده است. نویسندگان قرون وسطا گاهی او را با اقلیدس مگارایی – فیلسوف سقراطی قرن چهارم پیش از میلاد - اشتباه گرفته‌اند.[۴]

اما آنچه مسلم است، پس از مرگ اسكندر مقدونی، بطلميوس که يكی از سرداران او بود، مصر را گرفت و در آن‌جا تشكيل حكومت داد. وی که دوسندار علم و دانش بود، از دانشمندان دعوت می‌كرد تا در اسكندريه اقامت كنند. در اين ميان، اقليدس که بيش از ٣٠ سال نداشت و احتمالاً تا آن زمان در آتن می‌زیست، نيز به‌خواهش و درخواست بطلميوس برای تدريس به اسكندريه رفت و در اين شهر مكتب فلسفی خود را پايه‌گذاری كرد.[۵]

حدود ٣٠٠ پيش از ميلاد، اقلیدس مدرسه‌ای را در اسکندریه مصر تاسیس ‌کرد که در نهايت، این مدرسه مرکز مطالعات علمی یونانی ‌شد.[٦]

اقلیدس مردی محبوب، آرام، فروتن و نیكوكار بود و در حضور مستبدان و سرداران زورگو در نهایت صراحت صحبت می‌كرد؛ چنان که روايت شده است: مادامی که بطلميوس فرمانروای مصر می‌خواست هندسه بياموزد، آن را دشوار يافت و ترجيح داد كه از راه ساده‌تری به‌فهم آن موفق شود، بنابر اين، از اقليدس پرسيد: آيا امكان دارد قضايا را به‌نحو ساده‌تری بيان كرد؟ اقليدس پاسخ داد: غير ممكن است. در هندسه راه مخصوص شاهانه وجود ندارد![٧]

تاریخ دقیق مرگ او مشخص نيست. او در سال ۲۷۵[٨] يا ٢٨٣[۹] پيش از ميلاد درگذشت.


[↑] آثار اقلیدس

آثار زير از از تالیفات اوست:

    ١- کتاب اسطقسات در هندسه.
    ٢- اقلیدس.
    ٣- ظاهرات که به‌تحریر خواجه نصیرالدین توسی در آمده است.
    ۴- المناظر هندسه‌ای که او بنا نهاد به‌نام هندسه اقلیدسی مشهور است.


[↑] …



[↑] :



[↑] :



[↑] :



[↑] :



[↑] :



[↑] :



[↑] :



[↑] :



[۱٠]

[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]

[٢۱]
[٢٢]
[٢٣]
[٢۴]
[٢۵]
[٢٦]
[٢٧]
[٢٨]
[٢۹]


[↑ ] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط … برشتۀ تحرير درآمده است.



[↑] پيوست‌ها

پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:



[↑] پی‌نوشت‌ها

[۱]- اقلیدس، ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
[۲]- اقلیدس، وبگاه RSL-Science به نقل از: اقليدس، سايت انصاف (خبرگزاری صدای افغان)
[۳]- اقليدس، دانشنامه رشد
[۴]- رجوع شود به: مقالۀ اقلیدس، در دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا؛ برگرفته از: هاوارد دبلیو ایوز، آشنایی با تاریخ ریاضیات، ترجمهٔ محمدقاسم وحیدی اصل، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چاپ هشتم، ۱۳۶۹، دوره ISBN 964-01-8043-2، ص ‏۱۳۷.
[۵]- غفاری ساروی، بيژن، اقليدس، وبلاگ دبيرستان هوشمند
[۶]- اقليدس، دانشنامه رشد؛ برگرفته از: لغت‌نامه دهخدا به نقل از اخبار الحکما و ناظم الاطباء
[٧]- طباطبایئان، سید علیرضا، زندگی‌نامه‌ی اقلیدس، سايت دهکده‌ی‌علم
[۸]- اقلیدس، ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
[۹]- اقليدس، دانشنامه رشد
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-



[↑] جُستارهای وابسته

□
□
□



[↑] سرچشمه‌ها

□
□
□
□



[↑] پيوند به بیرون

□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□
□


<برگشت به بالا><گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله>


ارسال شده توسط مهديزاده کابلی