- زندگینامه
- فرمان پادشاهی راجع به برقراری صدراعظم
- …
- ...
- ...
- ...
- ...
- ...
- ...
- ...
- ...
- يادداشتها
- پيوستها
- پینوشتها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمهها
- پيوند به بيرون
[...] [...]
سردار محمدهاشم خان (زادۀ ۱٨٨٦ م - درگذشتۀ ۱۹۵۳ م)، در دورهی سلطنت نادرشاه (برادرش) و همچنین در نخستین سالهای سلطنت محمدظاهر شاه (برادرزادهاش) مقام صدارت را بر عهده داشت و روی همرفته ۱٧ سال نخست وزیر افغانستان بود که دوران صدارتاش به عصر "اختناق" و "وحشت" شهرت یافته است.
[↑] زندگینامه
محمدهاشم خان سومین پسر محمدیوسف خان در سال ۱٨٨٦ میلادی، زمانی که خانوادهاش در دیره دون هند در تبعید بهسر میبرد، در آنجا زاده شد. مادرش دختر عبدالعزیز خان از سرداران محمدزایی بود که نسبش به سلطان احمد خان ملقب به سرکار آخرین حکمران نیمه مستقل هرات میرسید. وی مانند سایر برادرانش ایام کودکی را در هند اقامت داشت و آموزش ابتدایی را در مدارس آنجا فراگرفت. در بازگشت به افغانستان، محمدهاشم خان چون برادرش محمدنادر خان در دربار امیر حبیبالله خان و سپس در دستگاه دولتی شاه امانالله بهسرعت پیشرفت کرد و در سال ۱۹٢٢ بهعنوان معاون و وکیل وزارت حربیه گماشته شد. پس از چندی، بهعنوان سفیر به مسکو رفت و در آنجا احساسات ضد امانیاش را با سفیر انگلیس در میان گذاشت.
هنگامی که محمدنادر شاه به پادشاهی رسید، با آن که محمدهاشم خان به اندازۀ دو برادر عینیاش - شاهولی خان و شاهمحمود خان - در حصول تاج و تخت نقش نداشت، و از نظر سن هم ارشد برادران نبود، شاه جدید او را بهعنوان صدراعظم برگزید.
[↑] فرمان پادشاهی راجع به برقراری صدراعظم
۱۱۴٨۴/٣۵٧٢ | ٢٧ عقرب ۱٣۱٢ ٣٠ رجب المرجب ۱٣۵٢ |
ج، ع، ج، عم محترم سردار محمدهاشم خان صدراعظم!
خدمات برجسته و جان نثاریهای قابل قدری که شما در راه سعادت و نجات وطن و ادارۀ امور آن در ادوار گذشته و هنگام انقلاب مخصوصاً ایام عهدهداریتان به صدارت اعظمی به اثبات رسانیدهاید، یک به یک باعث آبادی و اعتلای این وطن تسلیم گردیده و طوری که معلوم است خیراندیشی و کاردانیتان ذریعۀ خوشبختی افغانستان و برای مقدرات این مملکت عامل مؤثر شمرده میشود، لهذا شما را که در نظر ملت قدردان ما به خداشناسی و وطنخواهی معروف و هم مورد اعتماد عامه میباشید، مجدداً بهرتبۀ رفعیۀ صدارت عظمای افغانستان مقرر و منظور نموده امر و اراده میفرماییم که خود را صدراعظم سلطنت ما شناخته کابینۀ خود را بهحضور ما معرفی و بعون الله تعالی اجراآت مملکتداری را مطابق اصول موضوعه الان کماکان اشغال نمایید.[سالنامۀ کابل (۱٢-۱٣۱٣ خ)، ص ٦]
[↑] …
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[۱]
[٢]
[٣]
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[٢۱]
[٢٢]
[٢٣]
[٢۴]
[٢۵]
[٢٦]
[٢٧]
[٢٨]
[٢۹]
[٣٠]
[٣۱]
[٣٢]
[٣٣]
[٣۴]
[٣۵]
[٣٦]
[٣٧]
[٣٨]
[٣۹]
[۴٠]
[۴۱]
[۴٢]
[۴٣]
[۴۴]
[۴۵]
[۴٦]
[۴٧]
[۴٨]
[۴۹]
[↑] يادداشتها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط … برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوستها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پینوشتها
[۱]-
[۲]-
[۳]-
[۴]-
[۵]-
[۶]-
[٧]-
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-
[۳٠]-
[۳۱]-
[۳۲]-
[۳۳]-
[۳۴]-
[۳۵]-
[۳۶]-
[۳٧]-
[۳۸]-
[۳۹]-
[۴٠]-
[۴۱]-
[۴۲]-
[۴۳]-
[۴۴]-
[۴۵]-
[۴۶]-
[۴٧]-
[۴۸]-
[۴۹]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمهها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□
□
[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]