جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۸۹ آذر ۱۹, جمعه

باغ‌های تاریخی شهر کابل

از: دانشنامۀ آریانا


فهرست مندرجات

[باغ‌های افغانستان][شهر کابل]


کابل از شهرهای کهن و تاریخی کشور افغانستان است که از مجموعه‌يی از وادی‌های سرسبز و شاداب و پر جمعیت شکل گرفته است و در دامنهٔ کوه‌های "آسمايی" و "شیردروازه" موقعیت دارد. زیبایی طبیعت کابل در شاهنامه فردوسی وصف شده است. زیبایی کابل فقط منحصر به طبعیت خدادی‌اش نمی‌شود، بلکه از گذشته‌های بسیار دور مردمان سخت‌کوش آن به سرسبزی محیط زیست خود علاقمند بوده‌اند و بیشتر با استفاده از آب رودخانه کابل به باغداری و بوستان‌کاری می‌پرداختند. شوربختانه امروزه با توسعۀ شهری و ازدیاد جمعیت این سنت پسندیده نیاکان به فراموشی سپرده شده است. در این نوشتار - تا حد امکان - سعی بر آن است که به‌طور مختصر به معرفی باغ‌های تاریخی شهر کابل پرداخته ‌شود:


[] باغ بابر

باغ بابر و بناهای تاريخی آن، که از زمان نخستين پادشاه سلسله ترکان هند برجا مانده است، دست کم پنج قرن پيشينه تاريخی دارد.

رديفی از درختان کهنسال، ساختمان يک مسجد با سبک معماری اسلامی هند، قصر منسوب به ملکه، يک رستوران سنتی، مهانخانه‌ای موسوم به "کاروان‌سرا"، يک حمام بزرگ و نهری که از ميانه مجموعه می‌گذرد، از نماها و داشته‌های تاريخی باغ بابر است.

از آنجايی که باغ بابر در دامنه‌های کوه زنبورک شاه در جنوب شهر کابل واقع شده است، بخش‌های شمالی و غربی شهر کابل را به‌خوبی می‌توان از حاشيه‌های بالايی این باغ تماشا کرد.

ظهيرالدين محمد بابر که اين باغ به‌نام او مسما است، در اوايل قرن شانزدهم ميلادی کابل را فتح کرد و پس از آن رو به هندوستان آورد و در آنجا سلطنت بزرگ بابريان را اساس‌ گذاری کرد.

بابرشاه پس از فتح هند هيچگاه به کابل باز نگشت اما جسد او در باغ بابر در کابل دفن شده است.

باغ بابر از جمله محلاتی است که در نتيجه درگيری‌های داخلی گروه‌های مجاهدين در کابل، آسيب فراوان ديد و بسياری از زيبايی‌های معماری آن تخريب شده است.

کار بازسازی باغ بابر، که در سال ۲۰۰۲ ميلادی، از سوی موسسه غير دولتی آقا خان آغاز شد، هفتاد در صد پيشرفته و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۰۶ اين کار تکميل شود.

ديوارهای این باغ که متصل به مقبره بابر است از نو ساخته شده و اکنون کاروان‌سرای واقع شده در سمت راست در ورودی باغ با خشت پخته به‌صورت گنبدی در حال بازسازی است.

صدها نهال توت، چارمغز (گردو)، آلو، انجير و بادام در محوطه اين باغ از نو کاشته شده است. اين نهال‌ها از حوض بزرگی که در انتهای جنوبی باغ قرار دارد سيراب می‌شود.[*]


[] باغ شهر آرا

باغ شهر آرا یکی از چندین باغی است که در زمان بابر و جانشینان او در کابل ساخته شده بود.

این باغ را شهربانو، عمه ظهیرالدین محمد بابر، بنیانگذار سلسله سلطنتی گورگانیان هند در سده دهم هجری قمری (سده شانزدهم میلادی) به نام شهر آرا، دختر بابر ساخت.

برای چند سده نامی از این باغ نبود، تا این که امیر عبدالرحمان خان آن را در اواخر سده نوزدم میلادی بازسازی و به محل پذیرایی مهمانان مهم خود تبدیل کرد.

شماری از مهم‌ترین معاهدات عبدالرحمان خان با بریتانیایی‌ها، از جمله قرارداد خروج نیروهای نظامی انگلیس از افغانستان در کاخ‌هایی که در داخل همین باغ ساخته شده بود، به امضا رسیده است.

این باغ در چند دهه گذشته با نام "باغ زنانه" یاد می‌شد و چندان مورد توجه نبود. حتی تاریخ پر فراز و نشیب آن هم کم کم از خاطره‌ها محو شده بود.[*]


[] باغ جهان آرا



[] چهار باغ



[] باغ بالا



[] باغ لطيف



[] باغ قاضی

باغ قاضی در شهر کهنه کابل، در زمینی که مساحت آن ۵/٣ هکتار بوده، موقعیت دارد. بیشترین درختان این باغ تاریخی در دوران اشغال افغانستان توسط قشون سرخ شوروی قطع شدند و از آن پس، از این محل به‌عنوان "مندوی" (بازار) استفاده می‌شد. اما بعدها در اثر بی‌توجهی، محل تجمع کثافات و فضله‌جات انسانی (زباله‌دانی) گردید![*]


[] باغ عمومی




[] :



[] :



[] :



[۱]
[٢]
[٣]
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]

[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]

[٢۱]
[٢٢]
[٢٣]
[٢۴]
[٢۵]
[٢٦]
[٢٧]
[٢٨]
[٢۹]
[٣٠]
[٣۱]
[٣٢]
[٣٣]
[٣۴]
[٣۵]
[٣٦]
[٣٧]
[٣٨]
[٣۹]
[۴٠]
[۴۱]
[۴٢]
[۴٣]
[۴۴]
[۴۵]
[۴٦]
[۴٧]
[۴٨]
[۴۹]

[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط برشتۀ تحرير درآمده است.



[] پيوست‌ها

پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]-
[۲]-
[۳]-
[۴]-
[۵]-
[۶]-
[٧]- الحاج محمدباقر شیخ زاده نماینده مردم کابل در ولسی جرگه به رسانه‌ها گفت: "این باغ (باغ قاضی) در حدود ۱۵ جریب زمین بوده است که به مجموعه یک میلیون دالر امریکایی به کمک مالی کشور جرمنی ویوسای دی اختصاص داده شده است".(کار حصه دوم باغ تاریخی قاضی امروز آغاز گردید، کابل: آژانس خبری وخت، ٢۹ جوزا ۱۳۸۹)
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-
[۳٠]-
[۳۱]-
[۳۲]-
[۳۳]-
[۳۴]-
[۳۵]-
[۳۶]-
[۳٧]-
[۳۸]-
[۳۹]-
[۴٠]-
[۴۱]-
[۴۲]-
[۴۳]-
[۴۴]-
[۴۵]-
[۴۶]-
[۴٧]-
[۴۸]-
[۴۹]-



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها








[] پيوند به بیرون

[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]




[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]