 |
|
محمدحسن بارق شفیعی
فهرست مندرجات
حزب دمکراتیک خلق افغانستان شاعران افغانستان
محمدحسن بارق شفیعی (به انگلیسی: Mohammad Hassan Bariq Shafie) (زاده‌ی ۱٣۱٠ خ - درگذشته‌ی ۱٣۹۵ خ)، شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار و هنرپیشه‌ی تیاتر است که که عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب دمکراتیک خلق افغانستان و مدیر مسؤل نخستین ارگان نشراتی این حزب، با فرنام جریده «خلق» و نخستین وزیر اطلاعات و فرهنگ در زمان حاکمیت حزب خلق در افغانستان بود.
| ▲ | زندگی‌نامه |
 |
محمدحسن مشهور به بارق شفیعی فرزند میرزا محمدشریف در سال ۱٣٠٩ خورشیدی در ریکاخانه‌ی کابل زاده شد. آموزش‌های ابتدایی و متوسط را تا صنف سوم رشد در زادگاه خود به پایان رساند و سپس استخدام بازار کار شد. آنگاه از سال ۱۳۳٠ تا سال ۱۳۳۴ در شرکت روان کار می‌کرد و از سال ۱۳۳۴ تا سال ۱۳۳۵ کارمند مدیریت تربیت افکار بود. پس از آن، برای چند ماه از کار برکنار شد. اما دوباره به‌همان کار سابق بازگشت و تا سال ۱۳۳٨ به کار خود ادامه داد. سپس به خدمت سربازی رفت. زمانی که سربازی وی به پایان رسید، به‌عنوان معاون مجله‌ی ننداری منصوب شد و در سال ۱۳۴۱ به‌عنوان معاون مجله‌ی ژوندون گماشته شد و در سال ۱۳۴۴ مدیریت مسئول مجله‌ی پشتون زغ را به عهده گرفت.
از سال ۱۳۴۵ بارق شفیعی، از کار رسمی استعفأ داد و به‌عنوان مدیر مسئول نشریه‌ی خلق به کار پرداخت و پس از پیروزی کودتای هفتم ثور ۱۳۵٧، در دولت جمهوری دمکراتیک افغانستان، به‌عنوان وزیر اطلاعات و کلتور گماشته شد و از ٧ حمل ۱۳۵٨ به مقام وزارت ترانسپورت (حمل و نقل) رسید.
بارق شفیعی از جمله بنیان‌گذاران حزب دمکراتیک خلق افغانستان است که اليوت، در گزارشی از سفارت آمريکا در کابل به وزارت امور خارجه واشنگتن دی. سی. در تاريخ ۳ می ١٩٧٨ زير عنوان "اطلاعات بيوگرافی درباره‌ی کابينه‌ی افغانستان" درباره‌ی وی چنین می‌نويسد:
- «محمدحسن بارق شافعی، وزیر اطلاعات و فرهنگ، «شاعر بزرگ افغان». شافعی سردبیر نشریه‌ی «خلق» در ١٩٦٦ و مدیر فتوگرامتری در موسسه‌ی نقشه‌کشی وزارت صنایع و معادن از سال ١٩٦٠ تا ١٩٦٧ بود. او همچنین مجله‌ی «پشتون ژغ» را چاپ کرد و در سال ١٩٦۵ مدیر «پیام امروز» بود. در سال ١٩٦٨ در وزارت اطلاعات و فرهنگ در یک پست نامعلوم کار کرد. در خلال همان‌سال او سکرتر کمیته‌ی مرکزی پرچم شد و بعد از اینکه تره‌کی از آن جدا شد او در حزب پرچم باقی‌ماند. در ١٩٦٦ در یک گفتگوی بین تره‌کی و شافعی، مامورین سفارت گزارش دادند که تره‌کی خیلی مشتاق شافعی بود و قبل از پاسخ به پرسش‌های مشکل با او مشورت می‌کرد. اگر چه زبان شافعی فرضاً محدود به فارسی و پشتو است، ولی مامورین بر این عقیده‌اند که او می‌توانست بیشتر مکالمه‌هایش را به انگلیسی انجام دهد.»
بارق شفیعی، زمانی که در شرکت روان کارمند بود، به‌سال ۱۳۳۳ به‌گونه پیگیر کارش با قلم و نوشتن افتاد و در جرگه روزنامه‌نگاران از نام و اعتبار ویژه‌یی برخوردار شد. بیشترینه کارهای بارق شفیعی در زمینه شعر است که با انتشار کتاب ستاک در سال ۱٣۴٢ خورشیدی هواخواهان و دلبسته‌گان بی‌شمار یافت.
ادب‌شناس فقید و پر اعتبار؛ خال‌محمد خسته در تذکره معروف خویش به‌نام «معاصران سخنور»، بارق شفیعی را برای نخستین‌بار به‌عنوان شاعر شعر نو در افغانستان معرفی کرد.
خسته دو شعر او را به نام‌های "شبستان قبرها" که از لحاظ شکل و محتوا به‌کلی نو بودند و در مسابقه ادبی حایز جایزه "رحمان بابا" شده بود و همچنین شعر "همسفر" او را که در واقع از لحاظ شکل قدرت شاعر را در سرایش شعر کلاسیک نشان می‌داد، به‌عنوان نمونه به نشر سپرد.
تعدادی زيادی از اشعار بارق شفيعی را آوازخوانان معروف افغان در قالب آهنگ گنجانيده‌اند.
پس از حاکمیت مجاهدین بر افغانستان، بارق شفیعی به کشور آلمان پناهنده شد و با خانواده خود در این کشور زندگی می‌کرد.. سرانجام، او جمعه ٢٢ بهمن ۱٣۹۵ (١٠ فبرورى ٢٠١٧ میلادی)، در بيمارستانِ شهر هانوفر آلمان جان سپرد.
| ▲ | آثار |
از محمدحسن بارق شفیعی، آثار چندی به‌جا ماند که برخی از آن‌ها را چنین می‌توان نام برد:
- کتاب ستاک نخستین دفتر شعر بارق شفیعی است که در سال ۱٣۴٢ خورشیدی شد.
- دومین دفتر شعری وی شهر حماسه نام دارد که در سال ۱٣۵٨ به چاپ رسید.
- دوران‌ساز، سومین مجموعه شعری بارق شفیعی است که در سال ۱٣۵۹ خورشیدی به خط سریلیک در تاجیکستان انتشار یافت.
- چهارمیـن اثـر او بـه‌نـام میـلاد انقـلاب، در سـال ۱٣٦٦ خورشـیدی منتشــر شــد.
[▲] يادداشت‌ها
[▲] پيوست‌ها
هارون یوسفی، بارق شفیعی مهمان استودیوی شماره هفت
...
[▲] پی‌نوشت‌ها
هارون یوسفی، بارق شفیعی مهمان استودیوی شماره هفت، بخش فارسی بی‌بی‌سی: چهارشنبه ۱٧ دسامبر ٢٠٠۸ - ٢٧ آذر ۱۳۸٧
اسناد لانه‌ی جاسوسی، شماره ٢۹، افغانستان (۱)، ص ۵۳؛
آقای دستگیر پنجشیری در ترکیب مقام‌های رهبری‌کننده‌ی حزب دمکراتیک خلق افغانستان در سال ۱۹٧۸ و در آستانه‌ی کودتای هفتم ثور ۱۳۵٧ از بارق شفیعی به‌عنوان عضو بیروی سیاسی کمیته مرکزی ح.د.خ.ا. مربوط به فراکسیون پرچم نام می‌برد. (رجوع شود به: ظهور و سقوط حرب دموکراتیک خلق افغانستان (بخش دوم)، صص ۵۱-۵۲)سالنامه‌ی افغانستان، شماره‌ی ۴۴، هفتم ثور ۱٣۵٨
اسناد لانه‌ی جاسوسی، پیشین، ص ۵۳
البته این گزارش الیوت، اشتباهات آشکاری دارد که به‌خاطر حفظ امانتداری، به‌صورت دست‌نخورده بازنویسی شد.بارق شفیعی؛ شاعر عشق و حماسه‌ها، وبگاه بارق شفیعی؛
او در این وبگاه چنین معرفی شده است: «محمدحسن متخلص به «بارق شفیعی» شاعر روزنامه‌نگار، نویسنده، عضو کمیته مرکزی ح. د. خ افغانستان و مدیر مسؤل اولین ارگان نشراتی حزب، جریده تابناک «خلق» به‌سال ۱۳١٠ خورشیدی در کابل زاده شد. تحصیلات ابتدایی و متوسط را پیروزمندانه به‌پایان رساند و آنگاه بسال ۱۳۳۳ به‌گونه پیگیر کارش با قلم و نوشتن افتاد و در جرگه روزنامه‌نگاران از نام و اعتبار ویژه‌یی بر خوردار شد. بیشترینه کارهایش در زمینه شعر است که با انتشار کتاب «ستاک» هواخواهان و دلبسته‌گان بی‌شماری یافت.»هارون یوسفی، پیشین
غرزی لایق، در صفحه‌ی فیسبوک خود نوشت: «بارق شفيعى، چهره ى درخشان ادب فارسى، انقلابى و وطنپرستِ نامدار كشور هم به جاودانه‌گى پيوست. ديروز، ١٠ فبرورى ٢٠١٧، زمانی‌كه بارقِ فرزانه، در لحظه‌هاى نهايى جنگ بی‌رحم ميان مرگ و زنده‌گى، هنوز نفس‌هاى اخير را ته می‌كشيد، در ركاب پدرم به بيمارستانِ شهر هانوفر (جرمنى)، بر بالينِ آن بيمار به‌عيادت رفتيم. خيلى دير بود، گفته‌هاى آخرين و سوزنده‌ى پدرم بر بستر بارقِ بيمار، در چهره‌ى دوست، برادر و رفيق اما، بی‌گمان بر دماغِ بيدارِ آن مرد نستوه، برگه‌هاى پايانى كتاب ناتمام يك زنده‌گى پُر از تلاش و مبارزه را پايسته‌گى مى‌بخشيد. استاد بارق رفت، ولى، در كنار غنا بخشيدن به ادبياتِ پُربارِ كشور، كوهى از نمونه‌هاى وطندوستى، درست‌انديشى و پاك‌زيستی را براى نسل‌هاى بعد از خود به ميراث گذاشت.»
هارون یوسفی، پیشین
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمه‌ها
□ اسناد لانه جاسوسی، شماره‌ی ٢٩، افغانستان (١)، دانشجويان مسلمان پيرو خط امام، تهران: انتشارات پيام آزادی، بی‌تا
□ پنجشیری، دستگیر، ظهور و سقوط حزب دموکراتیک افغانستان، پیشاور: کتابفروشی فضل - دهگی منورشاه، قصه‌خوانی بازار، چاپ اول، ۱۱ جدی ۱۳٧٧ خورشیدی
□ وب‌سایت بخش فارسی بی بی سی
□ وبگاه بارق شفیعی؛ شاعر عشق و حماسه‌ها
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
رده‌ها: │ ...
