[قبل] [بعد]
زلمی خلیلزاد سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل متحد، در یک مصاحبه اختصاصی با بی بی سی گفت تصمیم دارد تشکیل سیاسی به‌نام جنبش موفقیت برای افغانستان را ایجاد کند و نیز در چارچوب حکومت آینده افغانستان در این کشور وارد کار شود. او جزئیات بیشتری در این زمینه ارائه نکرد.
پیش از این گفته شده بود او خواهان ایجاد پست اجرایی معادل نخست‌وزیر است اما در یکی از مصاحبه‌های اخیرش گفت این پیشنهاد او نه، بلکه از گوردن براون نخست‌وزیر بریتانیا به حامد کرزی بوده تا از فشار مسولیت‌های اجرایی حکومت بر دوش او کاسته شود.
[↑] گفتگوی آصف معروف با زلمی خلیلزاد
آقای خلیلزاد در پاسخ به این سوال که چرا القاعده و طالبان هشت سال بعد از آغاز حملات هوایی آمریکا به قصد از بین بردن‌شان، هنوز ابتکار عمل به‌دست دارند و قادر به حمله برپایگاه‌های نظامی این کشور و سربازانش درداخل افغانستان‌اند، گفت: "از نظر نظامی موفقیت‌های زیادی بر ضد القاعده به‌دست آمده است. حالا این سازمان در موقعیت بسیار بدتری قرار دارد، افغانستان را به‌عنوان پایگاه در اختیار ندارد و در کشورهای دیگری مانند پاکستان فعالیت دارد، اما همیشه زیر حمله است. شماری از افراد کلیدی آن کشته شده و منابع مالی آن محدود شده و حالا تعداد کمتری از جوانان عرب علاقمند همکاری با آنند."
آقای خلیلزاد در مورد نگرانی‌هایی که فرماندهان آمریکایی از وضعیت ارائه می‌دهند گفت: "این مشکلات بیشتر از سوی طالبان، گروه حقانی و حکمتیار منشأ می‌گیرد، آن‌ها در پاکستان پایگاه‌هایی دارند که از آنان بر ضد افغانستان و قوای خارجی اقدام می‌کنند. البته در برخی موارد بدون شک آن‌ها تقویت یافته‌اند.
آقای خلیلزاد این نظریه را که عدم اشتراک طالبان در کنفرانس ٢٠٠۱ بن یک اشتباه بود، رد می‌کند. او می‌گوید در آن وقت این کار عملی نبود، اما این طرح وجود داشت که بعد از ایجاد حکومت موقت فرصتی برای طالبانی که خواهان ادامه جنگ نیستند، و خواهان بازگشت به زندگی عادی باشند، فراهم شود. اما طالبانی که مستقل نیستند و سازمان‌ها و کشورهای حامی‌شان که طرفدار ثبات و رفاه در افغانستان نمی‌باشند، مانع آن‌ها می‌شود. از سوی دیگر آن‌ها به به تعهدات جانب حکومت ممکن است اطمینان نداشته باشند، (یعنی اینکه) روی توافق‌ها پایبند می‌ماند. آقای خلیلزاد افزود شانس موفقیت چنین روندی منوط به بهتر شدن شرایط امنیتی و کسب اطمینان بیشتر نسبت به بهبود وضعیت است. با بد شدن اوضاع چنین فرصت‌ها کمتر و کمتر می‌شود.
مشکلات کلیدی که موجب وخامت کنونی اوضاع کنونی افغانستان شده است چیست و چگونه باید حل شوند؟
آقای خلیلزاد می‌گوید ابتدا باید نتایج انتخابات روشن شود و سپس اهمیت زمان درک شود و افغان‌ها گردهم‌آمده یک حکومت قوی بسازند که این خود موجب تشویق جهان به کمک می‌شود. با این کار خطر استراتیژیکی اینکه ممکن است خارجی‌ها از افغان‌ها و افغان‌ها از آن‌ها دلسرد شود کمتر می‌شود و گام دیگر که باب همکاری با کشورهای همسایه و گروه‌هایی که در این کشورها رابطه دارد باز گذاشته شود. مساله زیر حمله قراردادن پایگاهای دشمنان افغانستان در پاکستان نیز باید مطرح شود.
سفیر سابق امریکا در سازمان ملل متحد گفت، در قبال انتخابات تصمیم نهایی کمیسیون شکایات می‌تواند پاسخ نهایی به سوالات مطرح در زمینه تقلب یا عدم آن باشد و این می‌تواند راه مشروعیت را شفاف کند. آقای خلیلزاد افزود در کنار آن گام‌های دیگری نیز ممکن است برداشته شود، مانند ایجاد یک تفاهم بین‌الافغانی میان کسانی که برای ایجاد یک حکومت قوی سیاسی و حلال مشکلات هم‌نظر هستند.
آقای خلیلزاد تاکید کرد از طریق تشکیل یک جنبش برای موفقیت افغانستان میان کسانی که در تعریف و یافتن راه حل مشکل و استراتژی برای آن هم‌نظر اند، خواهان فعالیت سیاسی است. در مورد اینکه آیا این تلاش‌های او به‌معنی ایجاد یک حزب سیاسی است گفت چنین برداشتی شاید هنوز پیش از وقت باشد است اما نیاز برای گرد هم آمدن افغان‌های هم‌نظر جدی شده است.
آیا برای ایجاد یک حکومت قوی، امکان جمع آمدن همه گروه‌ها که مطرح هستند و بخشی از واقعیت‌های سیاسی امروز افغانستانند، مانند طالبان، گروه حکمتیار، فرماندهان و رهبران جهادی سابق و افراد با نفوذ دیگر که به‌نحوی در جنگ‌های گذشته دخیل بوده‌اند و در مواردی هم با سوال یا اتهام نقض حقوق بشر روبروند، عملی خواهد بود؟
آقای خلیلزاد می گوید تصور دارد هر جنگ باید بالاخره روزی به پایان برسد، راه آشتی برای عناصری که خواهان پیشرفت و تبعیت از قانون اساسی فغانستان اند باز گذاشته شود. موفقیت این روند مربوط به عملکرد حکومت افغانستان و کشور های در گیر در قضیه افغانستان است و نیز رابطه مستقیم با این امر دارد که پناه گاه و پایگا ههای شورشیان در خارج با خطر روبرو شود.
از آقای خلیلزاد پرسیده شد که آمریکا با رفتن به عراق و نیمه رها کردن قضیه افغانستان اشتباهی را مرتکب شد و شماری به این باورند که خود او نیز با تقرر در پست سفارت آمریکا در عراق، افغانستان را در یک مقطع حساسی تنها گذاشت در حالی که می‌تواند با اعمال نفوذ خود به‌عنوان سفیر آمریکا در افغانستان ممد واقع شود. او گفت این تصمیم دولت جورج بوش بود که تصور می‌کرد در افغانستان وضعیت رو به بهبود است و این عراق است که توجه و مواظبت بیشتر می‌خواهد لذا او به این کشور برای ادامه ماموریت دیپلماتیک رفت.
آقای خلیلزاد در زمان ماموریت خود در افغانستان توجه داشت تا جنگ‌سالاران سابق را در حیطه قانون و حکومت جدید وادار به همکاری کرده و در پاره‌ای از مسایل و جزئیات اعمال نفوذ کند. او نسبت به سیاست‌های مشکوک پاکستان در قبال افغانستان و مبارزه با طالبان با تندی سخن می‌زد و حتی گفته می‌شود این اسلام آبا بود که موجب ایجاد فشار برای حذف او از صحنه دیپلماتیک افغانستان شد.
آقای خلیلزاد رابطه نزدیک و شخصی با آصف زرداری ریس جمهور کنونی پاکستان دارد و در یکی از صحبت‌هایش گفته بود امیدوار است بتواند از آن به نفع تقویت همکاری میان دو کشور استفاده برد.[۱]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- هشت سال پس از حمله آمریکا به افغانستان، بخش فارسی بی بی سی: پنج شنبه ٠٨ اکتبر ٢٠٠۹ - ۱٦ مهر ۱٣٨٨
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وبسایت فارسی بی بی سی
