جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۹۳ آذر ۸, شنبه

پوشش زنان در افغانستان

از: کاوون خموش (گزارشگر بی‌بی‌سی)

پوشش زنان در افغانستان

پس از چندی فراموشی




تغییر و تحول

در پوشش زنان افغانستان

٧   آذر   ۱۳۹۳

کاوون خموش

در کابل، نمایشگاهی برگزار شده که تغییر و تحول پوشش زنان افغان را در دوره‌های مختلف نشان می‌دهد. نام آن «پس از چندی فراموشی» است.

به نمایشگاهی که تصویر زن دیروز و امروز افغانستان است، خوش آمدید. پس از چندی فراموشی نگاهی به لباس و فشن زنان افغان در طول تاریخ معاصر. تلاش عکاس این بوده که نشان بدهد زن امروز افغانستان، زن دیروز نیست؛ دست‌کم در ظاهر. در این عکس‌ها از یک مُدل استفاده شده. عکاس که کار گریم و چهره‌پردازی هم می‌کند، یک‌ماه وقت گذاشته تا نمونه‌های از لابلای تاریخ را شیبه‌سازی کند.

تصویری که پس از سال‌ها جنگ از زن افغان بیرون شد، انسانی زیر چادری و برقع بود. اما در این‌جا هنرمند، سعی کرده است که نشان دهد، تحولات سیاسی و اجتماعی روی پوشش زن‌ها چه تأثیراتی داشته و چرخ زمان روی زندگی اجتماعی زنان چه تغییراتی آورده است.

تاریخ پر فراز و نشیب افغانستان، شاید در سیزده عکس، به دشواری منعکس شود، اما صاحب آثار می‌گوید، یک عکس هزار سخن. مجاهده خواجه‌زاده، استاد عکاسی در دانشگاه کابل می‌گوید:

«خانم‌های افغان را اکثریت کسانی که در هر جا، در هر منطقه و در هر کشور که بودند، وقتی سخن از برقع یا چادری می‌شد، می‌گفتند، این افغان است. در زمان قبل از موضوع چادری، و زمان قبل از طالبان، خانم‌های بودند، مثل ملکه ثریا، که خیلی آزاد بودند.»

مجاهده بیست و هفت سال دارد. به‌دنیا آمده و بزرگ شده‌یی ایران است. بررسی‌هایش نشان می‌دهد که بسته‌ترین پوشش زمان طالبان و آزادترین آن دوره‌ی حکومت امان‌الله، شاه افغانستان بوده است. بعد از سال‌های ۱۹۱۹ میلادی.

این نمایشگاه محدود به زندگی زنان پایتخت است. عکاس، می‌گوید، بررسی‌هایش هم‌چنان ادامه خواهد داشت.

مسعود حسینی، عکاس و برندۀ جایزۀ پولیتزر می‌گوید: «به نظر من، آغاز بسیار خوب است؛ اما باید این‌را در نظر بگیریم که برای کار هنری، نیاز به یک حوصله و صرف وقت بسیار مناسب است.»

این عکس در خاطره‌ی بسیاری بسیاری از افغان‌ها تصویر روی صندلی ملکه ثریا همسر امان‌الله شاه، و از پیشگامان آزادی زنان افغان را تازه می‌کند. اما دوره‌های تاریخی و شیوه‌های حکومتداری در این کشور، روی زندگی اجتماعی زنان تاثیرگذار بوده، هر دوره راوی تصویر متفاوتی است.

پوشش زن در جامعه افغانستان، همواره مسئله‌ساز بوده، چه پیش از زمان طالبان و چه پس از حکومت آن‌ها و حتی امروز.[۱]

پوشش زنان افغان در صد سال گذشته[٢]

در کابل پایتخت افغانستان نمایشگاهی برگزار شده که نحوه‌ی پوشش زنان افغان را در دوره‌های مختلف تاریخ معاصر این کشور تصویر کرده است. نام این نمایشگاه «پس از چندی فراموشی» است و به پوشش زنان در پایتخت اختصاص دارد.

گالری شمامه در کابل نمایشگاه عکسی برگزار کرده که پوشش زنان کابل را در دوره‌های مختلف تاریخ معاصر این کشور، نشان می‌دهد. عکس: کاوون خموش، بی‌بی‌سی

این عکس‌ها را مجاهده خواجه‌زاده که متولد و بزرگ شده ایران است گرفته و هدفش نشان دادن تاثیر تحولات سیاسی پوشش زنان است.

او در این نمایشگاه سیزده عکس را به نمایش گذاشته که پوشش زنان را از دوران شاه‌امان‌الله در ۱۹۱۹ میلادی تا دوران حامد کرزی رئیس جمهوری پیشین، نشان می‌دهد.

خانم مجاهده که استاد عکاسی در دانشگاه کابل و چهره‌پرداز است، در این عکس‌ها از یک مدل استفاده کرده است.

او می‌گوید از لابه‌لای تاریخ معاصر، نمونه‌هایی از لباس و زیور آلات زنان را انتخاب کرده است.

این نمایشگاه زیرنام «پس از چندی فراموشی» برگزار شده است.

پوشش زنان در افغانستان همواره مساله ساز بوده، چه ۹۵ سال پیش که برای کشف حجاب تلاش شد و چه در سال‌های اخیر هنگامی که طالبان در قدرت بودند و حتی حالا.

عکاس می‌گوید زنان در افغانستان همواره از تحولات سیاسی و تاریخی تاثیرپذیر بوده‌اند و لباس و پوشش آن‌ها با تغییر رویکرد دولت‌ها، تغییر کرده است.

خانم مجاهده می‌گوید زنان افغان در زمان طالبان پوشیده‌ترین و در زمان شاه امان‌الله (۹۵ سال قبل) بازترین لباس‌ها را داشته‌اند.



[] يادداشت‌ها

يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است. طراحی صفحه نیز توسط نامبرده صورت گرفته است.



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- کاوون خموش، سیزده عکس، نشانگر تغییر و تحول پوشش زنان در افغانستان، وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی: جمعه ٢٨ نوامبر ٢٠۱۴ - ٠٧ آذر ۱٣۹٣
[٢]- کاوون خموش، پوشش زنان افغان در صد سال گذشته، وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی: جمعه ٢٨ نوامبر ٢٠۱۴ - ٠٧ آذر ۱٣۹٣



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها

وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی