فهرست مندرجاتانسان باستانی اروپا
چشم آبی و پوست تیره داشت
[قبل] [بعد]
دانشمندان نکات بسیار مهمی را در مورد ظاهر انسان‌های باستانی ساکن قاره اروپا کشف کرده‌اند.
آزمایش‌های ژنتیک نشان می‌دهد که انسان‌های شکارچی - گردآورنده که حدود هفت هزار سال پیش در بخش‌های جنوبی اروپا زندگی می‌کردند از نظر ظاهر، ترکیب بسیار غیرمعمولی داشتند، چشم‌های آن‌ها آبی و پوست بدن و موهای بسیار تیره‌ای داشتند.
آزمایش‌های ژنتیک نشان داد که موهای انسان باستانی ساکن اروپا قهوه‌ای تیره و یا مشکی و رنگ پوست او بسیار تیره بوده است
کشف این اطلاعات دانشمندان را بسیار متعجب کرده چون تاکنون این‌طور تصور می‌شد که اکثریت ساکنان اروپا از ده‌ها هزار سال پیش پوست و موهای روشنی داشتند. این تحقیقات جدید توسط «موسسه‌ی زیست‌شناسی تکاملی» در شهر بارسلون اسپانیا انجام شده و نتایج آن در مجله علمی «نیچر» (طبیعت) منتشر شده است.
یکی از مسئولان این پژوهش گفت: «یکی از دلایل آن می‌تواند این باشد که تغییرات در رنگ پوست و موی انسان‌های باستانی اروپا بسیار دیرتر از آنچه که تصور می‌شد، روی داده است.»
[↑] خویشاوندی با مردمان اسکاندیناوی
این دستاوردهای علمی جدید نتیجه انجام آزمایش‌های طولانی روی دو اسکلت نسبتاً کاملی است که در سال ۲۰۰۶ در کوهستان‌های شمال غرب اسپانیا کشف شدند. آب و هوای سرد و نرسیدن نور به محل دفن این اسکلت‌ها باعث شده که بسیار سالم باقی بمانند.
پژوهشگران با برداشتن نمونه‌های دی ان ای از دندان‌های یکی از این اسکلت‌ها توانستند سلول‌های مادر (ژنوم‌های) یکی از این انسان‌های باستانی را بشناسند. آن‌ها متوجه شدند که ترکیب سلول مادر این اسکلت‌ها بیش از همه به مردمان ساکن فنلاند و سوئد شباهت دارد.
اما با وجودی‌که چشمان این انسان باستانی به رنگ آبی بوده، آزمایش‌های ژنتیک نشان داد که موهای آن قهوه‌ای تیره و یا مشکی و رنگ پوست او بسیار تیره بوده است. چنین نتیجه‌ای برای پژوهشگران عجیب و غیرقابل انتظار بود.
اسکلت نسبتا کامل هفت هزار ساله‌ای در سال ۲۰۰۶ در کوهستان‌های شمال غرب اسپانیا کشف شد
دانشمندان تاکنون بر این باور بوده‌اند تغییرات ظاهری انسان‌های ساکن قاره اروپا پس از مدت کوتاهی که آن‌ها قاره آفریقا را ترک کرده و به اروپا رسیدند، یعنی حدود ۴۰ تا ۴۵ هزار سال پیش، اتفاق افتاده و رنگ چشم، پوست و موهای آن‌ها روشن‌تر شد.
دکتر لالولزا فوکس مسئول این پژوهش در موسسه زیست‌شناسی تکاملی شهر بارسلون می‌گوید: «این‌طور تصور می‌شد که تغییرات در ظاهر مردمان ساکن قاره اروپا تحت تاثیر زندگی در مناطق مرتفع و قرار گرفتن در برابر اشعه ضعیف‌تر ماورای بنفش صورت گرفته است. کمبود این اشعه باعث می‌شود که رنگدانه‌های موجود در پوست ضعیف‌تر شده و به مرور رنگ پوست روشن‌تر شود. اکنون با توجه به نتایج این پژوهش جدید می‌توان گفت که این فرضیه صحت ندارد، چون نمونه‌ی این دو اسکلت نشان داد که این گروه انسانی حتی پس از حدود ۴۰ هزار سال سکونت در اروپا پوست و موهای بسیار تیره‌ای داشته‌اند.»
بررسی ژنوم‌های اسکلت این دو انسان که مربوط به دوره شکارچی - گردآورنده هستند، اطلاعات جدیدی را در مورد دوران انتقال انسان از کوچ و گردآوری غذا به دوران سکونت دایم و کشاورزی در اختیار دانشمندان قرار داده است.
رژیم غذایی انسان‌های اولیه ساکن اروپا عمدتاً از مواد پروتئینی تشکیل می‌شد و آزمایش‌های دی ان ای این اسکلت‌ها نشان می‌دهد که آن‌ها به لاکتوز یا قند شیر به‌شدت حساسیت داشته و نمی‌توانستند نشاسته را هضم کنند. پس از آغاز دوران کشاورزی و دامپروری گسترده، انسان‌ها به مرور لبنیات و مواد غذایی حاوی نشاسته را به رژیم غذایی خود افزودند.
دیوید رایش، از دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه هاروارد در مورد این پژوهش جدید می‌گوید: «نکته‌ی مهم این تحقیقات این است که قدیمی‌ترین توالی ژنوم‌ها در مورد ساکنان قاره‌ی اروپا را روشن کرده است، ژنوم‌هایی که مربوط به دوران ماقبل کشاورزی است. مو و پوست تیره این انسان‌ها نکته بسیار مهمی است و بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که پوست و موهای روشن که عناصر ظاهری بخش اعظم مردم امروزی قاره‌ی اروپا است تغییراتی هستند که در طول چندین هزار سال گذشته روی داده‌اند.»
او می‌افزاید: «اگر در آینده شواهد مشابهی مثل این توالی ژنوم‌ها در نقاط دیگر اروپا کشف شوند می‌توان تصویر کلی‌تری از مردمان باستانی و دوران ماقبل کشاورزی در این قاره به‌دست آورد.»
پروفسور دیوید رایش در مورد ژنوم‌های انسان‌های باستانی و اولین گروه‌های انسان‌های کشاورز در قاره‌ی اروپا تحقیقات گسترده‌ای انجام داده است. تحقیقات او نشان می‌دهد که مجموعه‌ی ساکنان امروزی قاره‌ی اروپا از سه جامعه باستانی ساکن این قاره مشتق شده‌اند[۱].
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- ربکا مورل، انسان باستانی اروپا، چشم آبی و پوست تیره داشت، وب‌سایت فارسی بی بی سی (بخش دانش و فن): سه شنبه ٢٨ ژانويه ٢٠۱۴ - ٠٨ بهمن ۱٣۹٢
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت فارسی بی بی سی (بخش دانش و فن)
