 |
|
پوکی استخوان
فهرست مندرجات
- پیشینه‌ی تاریخی
- علل بیماری
- علایم و نشانه‌ها
- شاخص‌های خطر
- بیماری‌زایی
- پیش‌آگاهی و پیشگیری
- تشخیص و درمان
- همه‌گیرشناسی
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
بیماری استخوان
پوکی استخوان یا استئوپُروز (به انگلیسی: Osteoporosis، با تلفظ آمریکایی: Osteoporosis)، که به بیماری خاموش نیز مسمی است، بیماری است که سبب کاهش استحکام استخوان شده و آن را در معرض خطر شکستگی قرار می‌دهد. طبق تعریف انجمن ملی بهداشت (هیأت ایجاد اتفاق نظر برای پیشگیری از استئوپروز)، یک اختلال اسکلتی است که بیشتر در دوران کهن‌سالی بروز می‌کند و ویژگی بارز آن کاهش استحکام استخوان بوده و فرد را در معرض خطر شکستگی قرار می‌دهد.
بافت استخوان از دو بخش تشکیل شده است: یک داربست سه بُعدی شبکه‌مانند از جنس پروتئین که به آن ماتریکس می‌گویند، و رسوب کلسیم بر روی این داربست پروتئینی در قالب مولکول‌های هیدروکسی آپاتیت.
استخوان یک بافت زنده است. استخوان رگ خونی و سلول زنده دارد. همین زنده‌بودن است که به آن امکان می‌دهد رشد کند و خود را ترمیم نماید. در طول عمر، بافت استخوانی بدن مرتباً به‌توسط سلول‌های خورنده‌ای که در آن است (به اسم استئوکلاست) جذب شده و در همان‌حال استخوان جدید به‌توسط سلول‌های استئوبلاست بر روی آن جایگزین می‌شود. به این ترتیب، بافت همه استخوان‌های بدن مرتباً در حال نو شدن است.
در سنین بچگی و جوانی ساخته شدن بیش از جذب شدن است، ولی در سنین بالا بیش از این‌که استخوان ساخته شود جذب می‌شود؛ ولی حتی در شدیدترین حالات پوکی استخوان، بدن از ساخت استخوان جدید دست نمی‌کشد و فقط مقدار آن کم می‌گردد. بیش‌ترین مقدار تراکم استخوان در حدود سن بیست سالگی است.
هورمون‌های بدن بر روی پدیده جذب و تولید مداوم استخوان تاثیر دارند. مهم‌ترین هورمون‌های تاثیرگذار در این روند، هورمون زنانه‌ی استروژن و هورمون مردانه تستوسترون و هورمون پاراتیروئید است. در این بین استروژن بیش‌ترین تاثیر را دارد. زمینه‌های ژنتیکی و تفاوت‌های فردی هم در جذب و تولید استخوان و در نتیجه‌ی نهایی آن یعنی قدرت و تراکم استخوان تاثیرگذار است.
اکثر استخوان‌های بدن از یک بدنه‌ی اصلی تشکیل شده‌اند که مانند اسفنج مشبک و متخلخل است و به آن استخوان اسفنجی می‌گویند و روی آن را لایه‌ای از استخوان سفت و سخت و بدون سوراخ و بدون تخلخل فرا گرفته است که به آن استخوان کورتیکال می‌گویند. در قسمت کورتیکال، استخوان به‌صورت لایه‌لایه و بسیار متراکم است. در بعضی استخوان‌های بدن قسمت اسفنجی بیشتر است و در بعضی دیگر قسمت کورتیکال. ساختار سه بُعدی و مشبک استخوان به این علت ایجاد شده که استخوان در عین محکم‌بودن سبک هم باشد.
در پوکی استخوان یا استئوپروز تخلخل استخوان اسفنجی بیشتر می‌شود به‌طوری‌که حفرات داخل آن بزرگ‌تر شده و فاصله بین میله‌های داربست بیشتر شده و میله‌های داربست نازک‌تر می‌شوند. هم‌چنین قسمت کورتیکال روی استخوان نازک‌تر می‌شود.
| ▲ | پیشینه‌ی تاریخی |
...
| ▲ | علل بیماری |
...
| ▲ | علایم و نشانه‌ها |
...
| ▲ | شاخص‌های خطر |
| ▲ | بیماری‌زایی |
| ▲ | پیش‌آگاهی و پیشگیری |
| ▲ | تشخیص و درمان |
| ▲ | همه‌گیرشناسی |
[▲] يادداشت‌ها
[▲] پيوست‌ها
...
[▲] پی‌نوشت‌ها
...
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
رده‌ها: │ ...
