 |
|
راهنمای کتاب مقدس
فهرست مندرجات
◉ پیش‌گفتار
◉ گفتار بزرگان در وصف کتابمقدس
◉ مسیح مرکز و قلب کتابمقدس
◉ کتابمقدس، کلام خدا
◉ تاریخچه‌ی کتابمقدس در یک نگاه
◉ کتاب‌های کتابمقدس در هفت گروه
◉ موضوع اصلی هر کتاب
◉ کنعان
◉ اورشلیم
◉ ابر قدرت‌های جهانی در عصر کتابمقدس
◉ عهد عتیق
◉ عهد جدید
◉ يادداشت‌ها
◉ پی‌نوشت‌ها
◉ جُستارهای وابسته
◉ سرچشمه‌ها
.
هنری هالی و سرگذشت کتاب
هنری همپتون هالی (به انگلیسی: Henry Hampton Halley) (زاده‌ی ۱٠ آوریل ۱٨٧۴ م - درگذشته‌ی ٢٣ مه ۱۹٦۵ م)، کشیش خدمت‌گذار کلیسای مسیحی آمریکا و نویسندهی مذهبی کتاب «راهنمای کتاب مقدس» (Halley's Bible Handbook)، در سال ۱۹٢۴ میلادی بود.
هنری هالی در ۱٠ آوریل ۱٨٧۴ میلادی، در کِنتاکی، پانزدهمین ایالت کشور آمریکا به‌دنیا آمد. در سال ۱٨۹۵، از دانشگاه ترانسیلوانیا (Transylvania University) و کالج کتاب مقدس (College of the Bible) فارغ‌التحصیل شد. او خدمت مسیحی خود را به‌عنوان خطیب (Preacher) در سال ۱٨۹۹ آغاز کرد. او با مارگارت آلبرتا جیلی (Margaret Alberta Gillie) ازدواج کرد و چهار فرزند داشت.
او نگارش مقدماتی راهنمای کتاب مقدس خود را در سال ۱۹٢۴ شروع نمود و آن را تنها بهصورت یک جزوه‌ی ۱٦ صفحه‌یی به‌نام «پیشنهادات برای مطالعه‌ی کتاب مقدس» به چاپ رسانید و ۱٠ هزار نسخه‌ی آن‌را رایگان توزیع نمود. سپس، چاپ دوم این کتاب را در ٣٢ صفحه منتشر ساخت. چاپ هر نسخه‌ی جدید آن شاهد رشد بود تا آن‌که به ۱٠٠ صفحه رسید. تا سال ۱۹۴۱، هلی خود از طریق خدمت مسیحی و موعظه از چاپ این کتاب حمایت مالی می‌کرد. اما در جریان جنگ دوم جهانی، سفر و موعظه را ترک کرد و تمام تلاش خود را صرف توسعه‌دادن راهنمای کتاب مقدس نمود و مطالب: تفسیر مختصر کتاب مقدس، کشفیات شگفت‌انگیز باستان‌شناسی، چگونگی دستیابی ما به کتاب مقدس، تاریخچه‌ی کوتاه کلیسا و گزینش آیات کتاب مقدس را بدان افزود. این کتاب توسط انتشارات «Rand McNally» به چاپ رسید. با وجود این، زمانی‌که در سال ۱۹٦٠، حق چاپ به شرکت بین‌المللی مسیحی «Zondervan» واگذار شد، بیش از یک میلیون نسخه به‌فروش رسید.
هنری هالی، در سال ۱۹٦۱، جایزه گوتنبرگ انجمن کتاب مقدس شیکاگو (Chicago Bible Society's Gutenberg) را به‌دست آورد. سرانجام او، در ٢٣ مه ۱۹٦۵ میلادی درگذشت.
با این حال، راهنمای کتاب مقدس، پرفروش‌ترین اثری است که تا به‌حال بیش از پنجاه‌بار تجدید چاپ شده است و تیراژ آن تا سال ٢٠٠٠ به بیش از ۵٠ میلیون رسیده است. برگردان فارسی این کتاب حاصل کار حرفه‌ای گروهی از مترجمان مسیحی-ایرانی (جسیکا باباخانیان، سابرینا بدلیان، و ادوارد عیسی‌بیک)، زیر نظر یکی از اساتید برجسته‌ی مسیحی، کشیش ساروخاچیکی صورت پذیرفته است.
- کتابی که در دسترس دارید، کتاب راهنمایی است برای خوانندگان کتاب مقدس. از آن‌جا که خود کتاب مقدس در واقع مجموعه‌ای است از ٦٦ کتاب که در دوران‌های گوناگون و نویسندگان مختلف نگارش یافته، برای درک مطلب هر کتاب آن نیار به راهنما است. نویسندهی این اثر کوشیده است تا با تفاسیر و توضیحات روشنگرانه، این نیاز را در حد امکان برآورده سازد.
بسیاری از پرسش‌های دشوار که خواننده معمولاً در حین مطالعه کتابمقدس با آن‌ها مواجه میشود، در این کتاب پاسخ داده شده است. با مطالعه‌ی این کتاب با شواهد باستان‌شناسی و وقایع مستند تاریخی بسیاری آشنا خواهید شد. این آشنایی شما را در شناخت کتاب و نیز معرفی و تدریس آن به دیگران کمک بسیار خواهد کرد. این کتاب به‌گونه‌ای تدوین شده، که خواننده بتواند با صرف کمترین وقت بیشترین اطلاعات سودمند را در زمینه‌ی کتابمقدس کسب نماید.
این کتاب پرفروش‌ترین اثری است که تا به‌حال در مورد کتابمقدس انتشار یافته اس. متن انگلیسی این کتاب تا به‌حال بیش از پنجاه بار تجدید چاپ شده‌است و تیراژ آن به پنجاه میلیون می‌رسد. مطالعه‌ی این کتاب به‌همراه قرائت کتابمقدس خواننده را یاری خواهد داد تا کلام خدا را بهتر درک کند و از حقایق آن برای زندگی خویش بهره گیرد.
ترجمه‌ی این کتاب حاصل زحمت نه یک فرد، بلکه یک گروه می‌باشد. لازم می‌دانم از دوست و برادر عزیزم کشیش سارو خاچیکی که زحمت هدایت گروه مترجمین و هم‌چنین ویرایش نهایی متن و ترجمه‌ی بخشی از کتاب را پذیرفتند، قلباً تشکر کنم. هم‌چنین برادر عزیرم آرمان رشدی و همسرشان ریما که داوطلبانه زحمت بسیاری در حروفچینی و اصلاح متن کشیدند و همواره آماده‌ی همکاری بودند، سپاسگزارم.
اینک با خوشوقتی ترجمه‌ی این کتاب را که نخستین اثر در این زمینه به زبان فارسی است، به خوانندگان عزیز ایرانی تقدیم می‌دارم.
قازارس یقنظر
| ▲ | گفتار بزرگان در وصف کتابمقدس |
آبراهام لینكلن: «به اعتقاد من كتابمقدس بهترین هدیه‌‌ای است كه خداوند به انسان عطا فرموده. تمام نعمت‌های «نجات‌دهنده» جهان (عیسی مسیح) از طریق این كتاب به ما می‌رسد.»
ویلیام گلد ستون، سیاستمدار انگلیسی: «در طول عمر خود افتخار آشنایی با نود و پنج نفر از مردان بزرگ را داشته‌ام، كه از این عده هشتادوهفت نفرشان پیروان كتابمقدس بوده‌‌اند. مُهر «اصالت خاص» بر كتابمقدس خورده، و فاصله‌ای بی‌حد و حصر آن را از هر كتاب دیگری جدا ساخته است.»
جرج واشنگتن: «بدون خدا و كتابمقدس غیرممكن است بتوان دنیا را به‌درستی اداره كرد.»
ناپلئون: «كتابمقدس یك كتاب صِرف نیست، بلكه یك «موجود زنده‌ی» قدرتمندی است كه آن‌چه را كه در برابرش قد علم كند به‌‌خاك می‌‌مالد.»
دانیل وبستر: «اگر در فكر و قلم من چیزی قابل‌تحسین وجود داشته باشد، آن را مدیون والدین خود هستم كه از بدو كودكی عشق به كتابمقدس را در من به‌وجود آوردند. چنان‌چه اصول آموزنده‌‌ی كتابمقدس را به‌كار بندیم، كشور ما هرچه بیش‌تر كامیاب‌تر خواهد شد؛ اما اگر ما و آیندگان ما از تعالیم و احكام آن سر باز زنیم، هیچ زبانی قادر نخواهد بود مصیبت بی‌وقفه‌ای را كه گریبان‌گیر ما میشود و شكوه و عظمت ما را به نابودی می‌كشد، توصیف كند.»
تامس كارلیت، نویسندهی انگلیسی: «كتابمقدس حقیقی‌ترین بیانی است كه به‌شكل حروف الفبا از روح انسان تراوش كرده است. كتابمقدس همچون پنجره‌ای است كه خداوند گشوده تا همه‌ی انسان‌ها بتوانند از داخل آن آرامش و سكون ابدیت را مشاهده كنند، و از دور خانه‌ی فراموش شده‌ی خود را به‌یاد آورند.»
جان راسكین، نویسندهی انگلیسی: «در آثار من اگر هنر و شایستگی می بینید بدانید كه آن را مدیون مادرم هستم كه وقتی كودكی بیش نبودم هر روز قسمتی از كتابمقدس را برای من می‌‌خواند و مرا بر آن می‌داشت تا هر روز آیه‌ای را از بركنم.»
تامس هاكسلی، زیست‌‌شناس و نویسندهی انگلیسی: «كتابمقدس منشور آزادی فقیران و مظلومان است. نژاد بشر در شرایطی نیست كه بتواند بدون آن بسر برد.»
ویلیام سوئرد، سیاستمدار آمریكایی: «تمام امید پیشرفت انسان به توسعه و گسترش نفوذ كتابمقدس بسته است.»
پاتریك هنری، سیاستمدار آمریكایی: «كتابمقدس می‌ارزد به تمام كتاب‌هایی كه تابه‌حال به‌چاپ رسیده‌اند.»
یو. اس. گرانت، هجدهمین رئیس جمهور آمریكا: «كتابمقدس لنگر آزادی ماست.»
هورِس گریلی، روزنامه‌‌نگار و رهبر سیاسی آمریكایی: «غیرممكن است بتوان ملتی را كه اهل مطالعه‌ی كتابمقدس است، از لحاظ ذهنی یا اجتماعی به بردگی كشید. آزادی بشر بر پایه‌‌ی كتابمقدس بنا شده.»
اندرو جكسون، هفتمین رئیس جمهور آمریكا: «این كتاب صخره‌ای است كه جمهوری ما بر آن قرار دارد.»
رابرت لی، فرمانده‌ی آمریكایی: «در تمام مشكلات و نگرانی‌هایم، كتابمقدس همیشه برایم نور امید و نیرو بوده است.»
لرد تنیسون، شاعر انگلیسی: «مطالعه‌ی كتابمقدس خودْ یك نوع آموزش و تحصیل علم است.»
جان كوئینسی اَدَمز، ششمین رئیس‌جمهور آمریكا: «احترامی كه به كتابمقدس دارم به‌‌قدری زیاد است كه مطمئنم بچه‌‌های من هرچه زودتر خواندن آن را شروع كنند، این اعتماد من بیش‌تر میشود كه آنان روزی شهروند مفیدی برای كشور خود و اعضای مورد اعتماد جامعه‌ی خود خواهند شد. سال‌هاست كه خود را عادت داده‌ام كه هرسال تمام كتابمقدس را از اول تا آخر بخوانم.»
عمانوئیل كانت: «وجود كتابمقدس، بهمنزلهی كتابی برای مردم، بزرگ‌ترین سودی است كه نژاد بشر از آن برخوردار شده است. هر كوششی در جهت تحقیر این كتاب بهمنزلهی جنایتی است نسبت به بشریت.»
چارلز دیكنس: «كتاب عهد جدید بهترین كتابی است كه تابه‌حال در جهان شناخته شده و شناخته خواهد شد.»
آیزاك نیوتون: «در كتابمقدس بیش از هر كتاب تاریخی مبتذل، آثار حقیقت به‌چشم می‌خورد.»
گوته: «بگذار فرهنگ فكری به پیشرفت خود ادامه دهد، بگذار علوم طبیعی از جهت عمق و وسعت ترقی كنند، و فكر بشر هر قدر می‌خواهد بازتر شود، اما بدان كه همه‌ی این پیشرفت‌ها به قله‌ی فرهنگ اخلاقی مسیحیت، آن‌گونه كه در اناجیل دیده میشود نخواهد رسید.»
هنری وَن دایك: «كتابمقدس كه در شرق زاده شده و با سبك و فكر شرقی آراسته شده است، در جاده‌های این جهان با پاهایی آشنا قدم می‌زند و وارد هر سرزمینی میشود در آن‌جا خویشان خود را می‌‌یابد.كتابمقدس با زبان صدها قوم جهان با قلب آنان سخن می‌گوید. كودكان با عشق و علاقه به داستان‌های آن گوش می‌‌دهند، و خردمندان از آن‌ها درس عبرت برای زندگی خود می‌گیرند. اشخاص شرور و مغرور از هشدارهای آن می‌ترسند، اما دردمندان در آن صدای مادری دلسوز می‌شنوند. كتابمقدس آن چنان خود را در رؤیاهای ما تنیده است كه «محبت»، «دوستی»، «همدردی»، «ازجان‌گذشتگی»، «خاطره» و «امید» از سخنان چون دُرّ آن زینت یافته‌اند. كسی كه از چنین گنجی برخوردار باشد هرگز بی‌چیز و بی‌كس نخواهد شد. وقتی جاده تاریك میشود و مسافر ترسان و لرزان به «وادی سایه‌ها» می‌رسد، از داخل شدن نمی‌ترسد، بلكه عصا و چوب‌دستی كلام خدا را بر می‌دارد و به دوستان و رفقای خود می‌گوید، «خدا نگهدار؛ باز یكدیگر را خواهیم دید!» و با برخورداری از این حمایت، به تنهایی از گذرگاهی كه پیش‌‌روی خود دارد می‌گذرد، درست همچون كسی كه از میان تاریكی به‌سوی نور می‌رود.»
| ▲ | مسیح مرکز و قلب کتابمقدس |
عهد عتیق شرح حال یک «قوم» است و عهد جدید شرح حال یک «انسان» است. خدا «قوم» را به‌وجود آورد و تقویت کرد تا از طریق آن «انسان» را به جهان بفرستد.
خدا، خود «انسان» شد تا مردم بتوانند تصویری کامل و ملموس از خدا در یک شخص داشته باشند . عیسی مسیح آن کلمه است، خدایی ست که لباس جسم پوشید و در شکل انسان شد. خدا مانند عیسی است. عیسی خدای مجسم شد، در شکل انسان است. ظهور او بر زمین مهم‌ترین رویداد در سراسر تاریخ است. عهد عتیق دنیا را برای ظهور او آماده می‌کند. عهد جدید آن را شرح می‌دهد.
زندگی عیسی بهصورت یک انسان، زیباترین و با شکوه‌ترین زندگی بود که تا به‌حال وجود داشته است. او مهربان‌ترین، ملایم‌ترین، نجیب‌ترین، صبورترین، و دلسوزترین انسانی بود که تا به‌حال زیسته است. او انسان‌ها را دوست داشت و نمی‌خواست آنان را در رنج ببیند. او دوست داشت ببخشد و مردم را یاری دهد. با معجزه مردم را خوراک داد، اما خود در خدمت به مردم فراموش می‌کرد برای خود خوراک بردارد. انبوه مردم خسته و کوفته و دردمند نزد او می‌آمدند و تسلی و شفا می‌یافتند. درباره‌ی او، و نه هیچ‌کس دیگر، گفته‌اند که اگر تمام کارهای نیکی که او کرده، نوشته می‌شد، جهان نیز گنجایش آن نوشته‌ها را نمی‌داشت. این است انسانی که نامش عیسی است. این است شخصیت خدا.
عیسی بر صلیب جان داد تا گناه جهان را بردارد و بدین‌ترتیب نجات‌دهنده‌ی انسان‌ها شود.
عیسی از مرگ برخاست و اکنون زنده است! او تنها یک شخصیت تاریخی نیست، بلکه یک شخص زنده است! او مهم‌ترین رویداد تاریخ و پویاترین نیروی جهان امروز است!
تمام کتابمقدس دور زندگانی زیبا و تعالیم حیات‌بخش «عیسی مسیح» می‌گردد. کتابمقدس بدین‌منظور به‌رشته‌ی تحریر درآمد تا مردم به مسیح ایمان آورند، او را بشناسند، محبت کنند، پیروی نمایند و حیات جاوید بیابند.
عیسی مسیح مرکز و قلب کتابمقدس است. او قلب تاریخ و محور زندگی ماست .سرنوشت ما در دست اوست. با پذیرش یا طرد او، هر یک از ما سرنوشت خود را رقم می‌زنیم. سعادت در آسمان یا هلاکت در جهنم.
مهم‌ترین کاری که از هر کس خواسته شده به‌عمل آورد، این است که در قلب خود، یک بار و برای همیشه در باره‌ی مسیح تصمیم اتخاذ کند، همه‌چیز به این تصمیم بستگی دارد.
مسیحی‌بودن چیز باشکوهی است؛ بزرگ‌ترین امتیازی است که به انسان ارائه شده، شادترین و منطقی‌ترین راه زندگی، در پذیرش عیسی مسیح به‌عنوان نجات‌دهنده و خداوند، و پیروی از روش زندگانی او یافت میشود. در چنین زندگی آرامش فکر، رضایت قلب، آمرزش گناهان، سعادت ، امید و حیات وجود دارد، حیاتی وافر و بی‌پایان
چطور ممکن است کسی این اندازه کوردل باشد که بدون امید زنده در مسیح، زیست کند و بمیرد؟ بدون مسیح، زندگی در این دنیا و در دنیای آینده چه مفهوم و ارزشی می‌تواند داشته باشد؟ همه خواهیم مرد؛ پس چرا آماده نباشیم؟ منطقی این است که هرکس عیسی مسیح را با آغوش باز پذیرا شود و این را بزرگ‌ترین افتخار برای خود بداند، که نام مسیحی بر او گذاشته شده است.
عزیزترین و شیرین‌ترین حقیقت در زندگی این است که در عمق وجود خود بدانیم که ما برای مسیح زندگی می‌کنیم، و اگرچه کوشش ما خیلی ناچیز باشد، هر روز برای مسیح کار می‌کنیم به این امید که در ابدیت چیزی داشته باشیم که با خضوع و خشوع نزد پای‌های او بگذاریم و او را ستایش کنیم.
| ▲ | کتابمقدس، کلام خدا |
در مورد ماهیت کتابمقدس بحث‌های زیادی مطرح میشود، از قبیل این‌که: چگونه می‌توان کتابمقدس را الهام خدا دانست؟ جزوات و بخش‌های کتابمقدس چگونه جمع‌آوری شدند و بهصورت کتابی که امروز در دست ماست درآمدند؟ در طی نسخه‌نویسی این بخش‌ها چه مقدار ممکن است در اثر غفلت نسخه‌نویسی‌ها مخدوش شده باشد؟ چه بخش‌هایی از کتابمقدس را باید به‌طور تحت‌اللفظی تفسیر کرد؟ چه بخش‌هایی را به‌طور استعاره‌ای خواند؟ کدام قسمت‌ها نثر و روایت است و کدام شعر و منظومه؟ همه‌ی این سؤالات لازم است پاسخ گفته شود، اما برای درک مطالب کتابمقدس کافی‌ست به‌سادگی آن را به‌عنوان کلام خدا پذیرفت و مطالعه کرد. در این‌صورت متوجه خواهیم شد که انسجام خاصی در سراسر کتاب است، همه‌ی بخش‌های آن ملهم از «یک فکر واحد» است، مُهر نویسندهی اصلی آن بر این کتاب قرار دارد و به‌طرز خاص و مشخصی کلام خداست.
در عصر ما نظریه‌ای در مورد کتابمقدس رواج دارد مبنی بر این‌که این کتاب در واقع شرح چگونگی کوشش انسان است در یافتن خــدا. کتابی است که به خواننده نشان می‌دهد چگونه انسان در اثر این کوشش عقاید خود را در مورد خدا با به‌کارگیری تجربه‌ی نسل‌های پیشین، بسط و توسعه داده است. بنابراین نظریه، گفتاری که کتابمقدس به خداوند نسبت می‌دهد، در واقع گفتار صریح خداوند نیست، بلکه این‌ها گفتار و پندار انسان‌هایی است که وانمود می‌کنند این‌ها سخنان خداوند هستند، لذا کتابمقدس مجموعه‌ای است از نظراتی که انسان‌ها درباره‌ی خدا داشته‌اند. به این ترتیب، کتابمقدس به‌سطح سایر کتب سقوط می‌کند و به‌شکل کتابی انسانی و نه الهی در می‌آید که تنها ادعای الهی‌بودن می‌کند.
ما این نظریه را به‌شدت تکذیب می‌کنیم و اعتقاد داریم که کتابمقدس حاوی شرحی نیست که انسان درباره‌ی جستجوی خویش برای یافتن خدا به‌رشته‌ی تحریر در آورده است، بلکه شرحی است درباره‌ی خدایی که خود را به انسان آشکار می‌سازد: شرح خود خداست درباره‌ی رابطه‌اش با انسان‌ها و چگونگی کشف خویش به جنس بشری: اراده‌ی مکشوف خالق انسان‌ها که به‌وسیله‌ی خدا به انسان داده شده تا او را تعلیم دهد و در زندگی راهنمای او باشد.
البته تمام قسمت‌های کتابمقدس به‌وسیله انسان‌ها نوشته شده است و حتی معلوم نیست برخی قسمت‌ها را چه کسی نوشته است و نیز معلوم نیست به چه شکل خدا این نویسندگان را هدایت کرده تا مطالب کتابمقدس را بنویسند؛ اما شکی نیست که خدا آن‌ها را هدایت کرده و کتابمقدس دقیقاً همان است که خداوند اراده فرموده که نوشته شود.
فرقی هست بین کتابمقدس و سایر کتب دنیا. هر نویسنده‌ای ممکن است دعا کند و از خدا برای نوشتن مطالبش یاری بطلبد و خدا نیز او را یاری خواهد داد. بدون شک در سراسر دنیا کتاب‌های زیادی وجود دارد که به یاری خدا نوشته شده‌اند. با این حال، حتی مقدس‌ترین نویسندگان نیز ادعا نخواهند کرد که خدا کتاب‌های‌شان را نوشته است. اما کتابمقدس ادعا دارد که خدا آن را نوشته است. خود خدا در نگارش کتابمقدس نظارت داشته و آن را جهت داده است. او چنان نویسندگان انسانی خود را تحت هدایت خود درآورده است که آن‌چه آنان نوشته‌اند در واقع نوشته‌ی خود خداوند بوده است. کتابمقدس «کلام خدا» است و هیچ کتاب دیگری مثل آن در دنیا نیست.
اگر برخی مطالب کتابمقدس برای خواننده‌ی قرن بیستم کهنه به‌نظر می‌رسد، به این دلیل است که آن‌ها به زبان قدیمی نوشته شده‌اند، این چیزی از قدرت کلام خدا نمی‌کاهد. تا دنیا باقی است کتابمقدس کلام خدا باقی خواهد ماند تا انسان را به‌سوی خدا هـدایت کند.
کتابمقدس در طی قرون متمادی و توسط چندین نویسنده نوشته شده است و کتابی است اعجازآور که حکایت از منشأ فوق بشری خود می‌کند.
کتابمقدس باید مرکز حیات و فعالیت هر کلیسایی باشد و از منبر هر کلیسایی موعظه شود.
| ▲ | تاریخچه‌ی کتابمقدس در یک نگاه |
خدا انسان را آفرید و او را در باغ عدن قرار داد. این باغ در مرکز آسیا احتمالاً در عراق کنونی بوده است.
نقشه ۱: باغ عدن
انسان گناه کرد و از آن‌چه خدا برای او در نظر گرفته بود سقوط کرد. آن‌گاه خدا طرحی برای نجات غایی و بازسازی انسان تهیه دید. او ابراهیم را خواند تا قومی از او به‌وجود آورد و از طریق این قوم طرح خود را پیاده کند. خدا ابراهیم را از بابل فرا خواند و او را به سرزمین کنعان فرستاد. نسل ابراهیم به مصر کوچ کردند و در آن‌جا به قومی بزرگ تبدیل شدند.
نقشه ٢: بابل و کنعان
پس از چهارصد سال، آن‌ها تحت سرپرستی موسی از مصر بیرون آمدند و به سرزمین موعود کنعان باز گشتند. در آن‌جا قوم یهود در طی چهارصد الی پانصد سال تحت سلطنت داود و سلیمان به‌یک ملت بزرگ و قوی تبدیل شدند.
آن‌گاه در اواخر دوران پادشاهی سلیمان، سلطنت اسراییل به دو قسمت شد. قسمت شمالی که شامل ده قبیله از دوازده قبیله‌ی اسراییل می‌شد، سرزمین «اسراییل» لقب گرفت و ٢٠٠ سال عمر کرد و عاقبت در سال ٧٢۱ ق.م. به اسارت آشور درآمد. قسمت جنوبی که سرزمین «یهودا» نام گرفت، کمی بیش از صد سال دیگر دوام آورد و آن هم سرانجام حدود ٦٠٠ ق.م. به بابل به اسارت برده شد. بازماندگان قوم اسیر در سال ۵٣٦ ق.م. به سرزمین خود بازگشتند و به احیای هویت ملی خود پرداختند.
نقشه ٣: اسراییل و یهودیه
مطالب عهد عتیق کمی پس از شرح این وقایع به پایان می‌رسد. چهارصد سال بعد، عیسی که همان مسیح موعود عهد عتیق است به این دنیا می‌آید تا مردم را نجات دهد و احیا سازد. او برای گناهان بشر می‌میرد و زنده میشود. سپس به شاگردانش دستور می‌دهد تا به همه‌ی ملل دنیا بروند و مژده‌ی نجات او را به همه برسانند.
نقشه ۴: آسیای صغیر
شاگردان عیسی با این مژده به همه‌جا می‌روند، به‌خصوص به‌سوی غرب، به‌نواحی آسیای صغیر، یونان و روم که مرکز دنیای متمدن آن زمان بود. عهد جدید با این نهضت رهایی‌بخش عیسی مسیح به پایان می‌رسد.
| ▲ | کتاب‌های کتابمقدس در هفت گروه |
| عهد عتیق | عهد جدید |
|---|---|
| تاریخ (۱٧) | اناجیل (۴) |
| اشعار (۵) | اعمال رسولان (۱) |
| انبیا (۱٧) | رسالات (٢۱) |
| مکاشفه (۱) |
| تاریخ: | ظهور و سقوط قوم یهود |
| اشعار: | ادبیات ادوار طلایی قوم یهود |
| انبیا: | ادبیات ادوار تاریک قوم یهود |
| اناجیل: | ظهور «نجات‌دهنده» از قوم یهود |
| اعمال رسولان: | آغاز سلطنت او در بین همه‌ی ملل |
| رسالات: | تعالیم و اصول اخلاقی او |
| مکاشفه: | پیش‌بینی سلطنت جهانی او |
عهد عتیق دقیقاً شامل همان کتاب‌هایی است که در عهد عتیق ما وجود دارد، اما ترتیب این کتاب‌ها فرق می‌کند:
| «تورات» (۵): | پیدایش، خروج، لاویان، اعداد، تثنیه |
| «انبیا» (٨): | پیشین (۴): یوشع، داوران، سموئیل، پادشاهان
پسین (۴): اشعیا، ارمیا، حزقیال، دوازده نبی |
| «نوشته‌ها» (۱۱): | اشعار (٣): مزامیر، امثال، ایوب
طومارها (۵): غزل‌ها، روت، مراثی، جامعه، استر کتاب‌ها (٣): دانیال، عزرا-نحمیا، تواریخ ایام |
در مقایسه با ٣۹ کتاب عهد عتیق ما، در عهد عتیق عبری ٢۴ کتاب وجود دارد، زیرا برخی کتاب‌ها باهم ادغام شده‌اند، مانند سموئیل، پادشاهان و تواریخ ایام که هر یک شامل دو کتاب است و عزرا و نحمیا که در یک کتاب ادغام شده، «یوسفوس»، مورخ یهودی، با ادغام روت و داوران، و مراثی و ارمیا، تعداد این کتاب‌ها را به ٢٢ می‌رساند تا با تعداد حروف الفبای عبری یکسان شود.
[یهودها،] «پنج طومار» را در اعیاد می‌خواندند:
| «غزل‌ها»، | در عید پسح، نمودی از خروج از مصر |
| «روت»، | در عید پنطیکاست، به‌مناسبت جمع‌آوری محصول |
| «استر»، | در عید پوریم، به‌مناسبت رهایی از دست هامان |
| «جامعه»، | در عید خیمه‌ها، شادترین عید یهود |
| «مراثی»، | در نهم ماه ابیب (آو)، به‌یادبود خرابی اورشلیم |
مترجمین «سپتواجنت» (ترجمه‌ی یونانی عهد عتیق) کتاب‌ها عهد عتیق را برحسب موضوع مرتب کردند. ترجمه‌های امروزی کتابمقدس همه از این ترتیب جدید پیروی می‌کنند.
| ۱٧ کتاب تاریخی | ۵ کتاب شعری | ۱٧ کتاب نبوتی |
|---|---|---|
| پیدایش | ایوب | اشعیا |
| خروج | مزامیر | ارمیا |
| لاویان | امثال | مراثی |
| اعداد | جامعه | حزقیال |
| تثنیه | غزل‌ها | دانیال |
| یوشع | هوشع | |
| داوران | یوئیل | |
| روت | آموس | |
| اول سموئیل | عوبدیا | |
| دوم سموئیل | یونس | |
| اول پادشاهان | میکأ | |
| دوم پادشاهان | ناحوم | |
| اول تورایخ | حبقوق | |
| دوم تواریخ | صفنیا | |
| عزرا | حجی | |
| نحمیا | زکریا | |
| استر | ملاکی |
| ۴ انجیل | اعمال | ٢۱ رساله | مکاشفه |
|---|---|---|---|
| متی | اعمال رسولان | رومیان | مکاشفه |
| مرقس | اول قرنتیان | ||
| لوقا | دوم قرنتیان | ||
| یوحنا | غلاطیان | ||
| افسسیان | |||
| فیلیپیان | |||
| کولسیان | |||
| اول تسالونیکیان | |||
| دوم تسالونیکیان | |||
| اول تیموتائوس | |||
| دوم تیموتائوس | |||
| تیطس | |||
| فلیمون | |||
| عبرانیان | |||
| یعقوب | |||
| اول پطرس | |||
| دوم پطرس | |||
| اول یوحنا | |||
| دوم یوحنا | |||
| سوم یوحنا | |||
| یهودا |
| ▲ | موضوع اصلی هر کتاب |
برخی کتب دارای یک مطلب خاصی هستند. برخی دیگر از مطالب گوناگون برخوردارند.
| پیدایش: | پیدایی قوم عبرانی |
| خروج: | عهد خدا با قوم عبرانی |
| لاویان: | قوانین قوم عبرانی |
| اعداد: | سفر به سرزمین موعود |
| تثنیه: | قوانین عبرانی |
| یوشع: | فتح سرزمین موعود |
| داوران: | ٣٠٠ سال اول در سرزمین موعود |
| روت: | آغاز خداندان مسیحایی داود |
| اول سموئیل: | بنیان‌گذاری سلطنت |
| دوم سموئیل: | سلطنت داود |
| اول پادشاهان: | تقسیم سلطنت |
| دوم پادشاهان: | تاریخ تقسیم سلطنت |
| اول تورایخ ایام: | سلطنت داود |
| دوم تواریخ ایام: | تاریخ سلطنت جنوبی |
| عزرا: | بازگشت از اسارت |
| نحمیا: | بازسازی اورشلیم |
| استر: | رهایی یهود از قتل عام |
| ایوب: | مسئله درد و رنج |
| مزامیر: | سرودنامه‌ی ملی یهود |
| امثال: | حکمت سلیمان |
| جامعه: | پوچی زندگی زمینی |
| غزل غزل‌ها: | تجلیل عشق همسر |
| اشعیا: | نبی مسیحایی |
| ارمیا: | آخرین تلاش جهت نجات اورشلیم |
| مراثی: | سوگواری بر خرابی اورشلیم |
| حزقیال: | «و خواهند دانست که من خدا هستم» |
| دانیال: | نبی‌ای در بابل |
| هوشع: | ارتداد اسرائیل |
| یوئیل: | پیش‌گویی راجع به عصر روح‌القدس |
| آموس: | سلطنت جهانی داود در آینده |
| عوبدیا: | خرابی ادرم |
| یونس: | پیامبر رحمت در نینوا |
| میکاه: | بیت‌الحم باید محل تولد مسیح باشد |
| ناحوم: | خرابی نینوا |
| حبقوق: | «عادل به ایمان خواهد زیست» |
| صفنیا: | ظهور «زبان پاک» |
| حجی: | بازسازی هیکل |
| زکریا: | بازسازی هیکل |
| ملاکی: | آخرین پیام به قومی نامطیع |
| متی | عیسی، مسیح موعود |
| مرقس | عیسی، خادم خدا |
| لوقا | عیسی، پسر انسان |
| یوحنا | عیسی، پسر خدا |
| اعمال رسولان | تشکیل کلیسا |
| رومیان | ماهیت کار مسیح |
| اول قرنتیان | بی‌نظمی‌های گوناگون کلیسایی |
| دوم قرنتیان | دفاع پولس از رسالتش |
| غلاطیان | به‌فیض، نه به شریعت |
| افسسیان | اتحاد کلیسا |
| فیلیپیان | رساله‌ای شبانی |
| کولسیان | الوهیت عیسی |
| اول تسالونیکیان | بازگشت ثانوی مسیح |
| دوم تسالونیکیان | بازگشت ثانوی مسیح |
| اول تیموتائوس | رسیدگی به وضع کلیسای افسس |
| دوم تیموتائوس | آخرین سخنان پولس |
| تیطس | کلیساهای کریت |
| فلیمون | ایمان آوردن یک برده‌ی فراری |
| عبرانیان | مسیح، بانی عهد تازه |
| یعقوب | اعمال نیک |
| اول پطرس | خطاب به کلیسای زحمت‌دیه |
| دوم پطرس | پیش‌گویی درباره‌ی ارتداد |
| اول یوحنا | محبت |
| دوم یوحنا | هشدار در مورد معلمین کاذب |
| سوم یوحنا | طردشدن یاران یوحنا |
| یهودا | ارتداد قریب‌الوقع |
| مکاشفه | پیروزی نهایی مسیح |
| ▲ | کنعان |
سرزمین کتابمقدس
نیمه‌ی جنوبی مرز شرقی دریای مدیترانه، حدود ۱۵٠ مایل طول، از شمال تا جنوب؛ عرض متوسط، از شرق تا غرب، حدود ۵٠ مایل، نواری از سرزمینی سر سبز بین صحرا و دریا.
به‌موازات دریای مدیترانه به‌سمت شرق دو رشته‌جبال قرار دارند با دره‌ای در میان. باران و رودخانه‌های حاصل از این کوه‌ها، نوار سرسبز بین صحرا و دریا را به‌وجود آورده‌اند.
کوه‌های لبنان، در مقابل صور و صیدون، مرکز و بلاترین نقطه‌ی این رشته‌جبال هستند. از قله‌های پوشیده از برف این کوه‌ها آب فراوان سرازیر میشود.
نقشه ۵: سرزمین کتابمقدس
رودخانه‌ی «اورونتیس» که به‌سمت شمال جریان دارد، شهر انطاکیه را به‌وجود آورد. رود «آبانا» که به‌سمت شرق در حرکت است، دمشق را بارور کرد. رودخانه‌ی لیتانی که به‌سمت غرب در جریان است، به صور و صیدون هستی بخشید. و سرانجام رود اردن که به‌طرف جنوب سرازیر میشود باعث به‌وجود آمدن سرزمین کنعان شد. سرزمینی که معروف است به این‌که «شیر و شهد از آن جاری‌ست».
نقشه ٦: کنعان
کنعان بر شاهراه بین فرات و مصر، در مرکز پر جمعیت آن‌زمان، قرار داشت. مرکز جغرافیایی و محل ملاقات مصری‌ها، بابلی‌ها، آشوری‌ها، فارس‌ها، یونانی‌ها و فرهنگ‌های گوناگون رومی بود. سرزمین کنعان در بین این تمدن‌های نیرومند که تاریخ کهن را رقم می‌زدند، دارای موقعیتی بسیار استراتژیک بود. در چنین سرزمینی بود که قوم یهود کاشته شد تا خدا را به قوم‌های دیگر بشناساند.
سرزمین فرات
این زادگاه بشریت قلمرو سه ابرقدرت جهانی بوده است:
-
آشور سمت شمال فرات را اشغال کرده بود،
بابل سمت جنوب را زیر سلطه داشت،
فارس در مرز شرقی حکومت می‌راند،
مصر از ۱٦٠٠ تا ۱٢٠٠ ق.م. قدرت جهانی بود،
آشور از ۹٠٠ تا ٦٠٧ ق.م. قدرت جهانی بود،
بابل از ٦٠٦ تا ۵٣٦ ق.م. قدرت جهانی بود،
فارس از ۵٣٦ تا ٣٣٠ ق.م. قدرت جهانی بود.
اسرائیل
-
در عصر قدرت مصر در آن سرزمین پرورش یافت،
در زمان قدرتمندی آشور و بابل منهدم شد،
در زمان حکومت جهانی فارس احیا شد.
| ▲ | اورشلیم |
شهر اصلی در قلب کتابمقدس
چنین به‌نظر می‌رسد که شهر اورشلیم، حتی پیش از ابراهیم، توسط خدا برگزیده‌شده بود تا یک نوع مقری الهی باشد در کره‌ی زمین تا خدا از آن‌جا در بین مردم کار کند. در پیدایش ۱۴: ۱٨ درباره‌ی ملکیصدق می‌خوانیم که در اورشلیم بود.
اگر این حدیث عبری درست باشد که ملکیصدق همان سام است که از طوفان نوح جان سالم بدر برده و در زمان پاتریارخ‌ها پیرترین مرد دنیا و کاهن بوده، پس باید قبل از ظهور ابراهیم وی از بابل خارج شده و از طرف خدا برای تصاحب اورشلیم به آن‌جا رسیده باشد.
احتمالاً ملکیصدق ابراهیم را از شهر اور، وقتی او هنوز کودک بود می‌شناخته است، و شاید نقشی در عزیمت او به سرزمین موعود که خدا برای کار خود برگزیده بود، داشته است.
اورشلیم در جنوب مرکزی سرزمین کنعان واقع بود. از یک سمت با دریای مدیترانه ۴٠ مایل و از سمت دیگر با رود اردن ۴٠ مایل فاصله داشت. از سمت غرب توسط کوه‌ها محافظت می‌شد، در جنوب آن بیابان بود و در شرق دره‌ی اردن.
اورشلیم بر بلندی قرار داشت و از شرق و جنوب و غرب با دره احاطه شده بود. شهر از دو رشته تپه‌ی بزرگ تشکیل شده بود و بین این دو رشته دره‌ای قرار داشت. تپه‌ی شرقی از سه تپه‌ی کوچک‌تر تشکیل شده بود: جنوب شرقی، مرکز شرقی و شمال شرقی. تپه‌ی غربی نیز از دو تپه‌ی کوچک‌تر تشکیل یافته بود. جنوب غربی و شمال غربی. اورشلیم نزدیک شاهراه ساحلی قرار داشت که تمدن‌های گوناگون در آن‌جا باهم ملاقات می‌کردند. از این نظر، محلی مناسب برای کار خدا در بین قوم‌ها و ملل مختلف دنیا بود.
شهر اصلی در تپه‌ی جنوب شرقی واقع بوده است. در پای تپه چشمه‌ای به نام جیحون جاری بود که به این شهر حصاردار صدای خاص می‌بخشید.
در تپه‌ی جنوب شرقی شهر ملکیصدیق قرار داشت. تپه‌ی مرکزی که موریا نامیده می‌شد، همان مکانی بود که ابراهیم اسحاق را برای قربانی‌کردن به آن‌جا برد. باز در همین مکان بود که ۱٠٠٠ سال بعد هیکل یا معبد سلیمان ساخته شد. هم‌چنین پس از ۱٠٠٠ سال دیگر عیسی مسیح بر تپه‌ی شمال شرقی مصلوب شد.
نقشه ٧: اورشلیم
در نقشه‌ی ٨، محلی که با خط پیوسته محاط شد، شهر ملکیصدق و ابراهیم است. ناحیه‌ای که با خط‌چین مشخص شده شهر داود و سلیمان است. قسمت محاط در نقطه‌چین واقع در بالای نقشه به اضافه‌ی بقیه، شهر بزرگ اورشلیم در زمان عیسی مسیح را نشان می‌دهد.
نقشه ٨: شهر ملکیصدق و ابراهیم
فاصله‌ی سرزمین‌های معروف آن زمان تا اورشلیم چنین بود: از جنوب، مصر تا اورشلیم ٣٠٠ مایل؛ از شمال، آشور تا اورشلیم ٧٠٠ مایل؛ از شرق، بابل تا اورشلیم ٧٠٠ مایل، از شرق، فارس تا اورشلیم ۱٠٠٠ مایل؛ از شمال غربی، یونان تا اورشلیم ٨٠٠ مایل؛ از شمال غربی، روم تا اورشلیم ۱۵٠٠ مایل.
داود در ۱٠٠٠ ق.م. اورشلیم را پایتخت اسرائیل ساخت. این شهر پرشکوه در ۵٨٦ ق.م. به‌دست بابلی‌ها منقرض گردید. در زمان عیسی مسیح اورشلیم دوباره شکوه از دست یافته‌اش را باز یافته بود.
| ▲ | ابر قدرت‌های جهانی در عصر کتابمقدس |
قبل از عصر مسیحیت شش ابرقدرت بر دنیا فرمان رانده‌اند. هر یک از این قدرت‌ها به‌نحوی با رویدادهای مذکور در کتابمقدس نقش داشته‌اند.
نقشه ۹: امپراتوری مصر
نقشه‌ی ۹، امپراتوری مصر، ۱٦٠٠-۱٢٠٠ ق.م. همزمان با اقامت اسرائیل در مصر. قوم اسرائیل در این‌جا از ٧٠ نفر به ٣ میلیون نفر رسید.
نقشه ۱٠: امپراتوری آشور
نقشه‌ی ۱٠، امپراتوری آشور، ۹٠٠-٦٠٧ ق.م. در سال ٧٢۱ ق.م. حکومت شمالی اسرائیل را نابود و حکومت یهودا را خراج‌گذار ساخت.
نقشه ۱۱: امپراتوری بابل
نقشه‌ی ۱۱، امپراتوری بابل، ٦٠٦-۵٣٦ ق.م. اورشلیم را نابود کرد. مردم یهودا را به اسارت برد. اسارت یهودیان با این حکومت همزمان بود.
نقشه ۱٢: امپراتوری پارس
نقشه‌ی ۱٢، امپراتوری فارس، ۵٣٦-٣٣٠ ق.م. به اسرای یهودی اجازه‌ی بازگشت به وطن داد و به آنان کمک کرد هویت قومی خود را باز یابند.
نقشه ۱٣: امپراتوی یونان
نقشه‌ی ۱٣، امپراتوری یونان، ٣٣٠-۱۴٦ ق.م. در دوران بین عهد عتیق و عهد جدید بر فلسطین حکومت می‌راند.
نقشه ۱۴: امپراتوری روم
نقشه‌ی ۱۴، امپراتوری روم، ۱۴٦ ق.م. - ۴٧٦ میلادی، به‌هنگام ظهور عیسی مسیح بر دنیا حکومت می‌کرد. در این زمان بود که کلیسا تشکیل یافت.
[▲] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[▲] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[▲] جُستارهای وابسته
□
[▲] سرچشمه‌ها
□ هنری هلی، راهنمای کتاب مقدس، ترجمه‌ی جسيکا باباخانيان، سابرينا بدليان و ادوارد عيسی بيک، زير نظر کشيش ساروخاچيکی، هلند: انتشارت آ آر کی (ARK)، چاپ اول - ٢٠٠٠ م.
