فهرست مندرجات
[↑] زندگی‌نامه
استاد غلام‌حسین در سال ١٣٦۵ قمری متولد گردیده است. استاد عبدالوهاب مددی در کتاب "سرگذشت موسیقی معاصر افغانستان" محل تولد استاد غلام‌حسین را شهر کابل می‌داند، ولی آقای ناصر پوران قاسمی، نواسه دختری استاد قاسم افغان، جای تولد استاد غلام‌حسین را در سال ١٣٦۵ قمری در شهر پشاور هند برتانوی تحریر نموده است.[۱]
استاد غلام‌حسین کودکی بیش نبود که به آلات موسیقی آشنایی پیدا کرد. علاقۀ زیادی به موسیقی از خود ابراز می‌داشت. پدرش عطاحسین اهل موسیقی و هنر نبود، ولی استاد غلام‌حسین را در این راه یاری می‌کرد. و او با پشت‌کار و علاقه‌مندی روانش را با نغمه‌ها و آواز‌ها هم‌آهنگی می‌بخشید و با زمزمه‌ها و ساز‌ها خلوت می‌کرد و انگشتان کوچکش بر روی تارهای ساز می‌لغزید. تا اینکه عطاحسین وی را نزد استاد امام‌الدین پشاوری برده رسماً به شاگردی نشاند.
غلام‌حسین اساسات موسیقی را از نزد استادش فراگرفته بیشتر با ساز‌ها دمساز گشت. به آن هم بسنده نکرده راهی هندوستان شد تا موسیقی و سرودگری را بیشتر و بیشتر بیاموزد.
زمانی که دوباره به وطن برگشت، استاد غلام‌حسین به مرحله‌يی رسیده بود که پدرش تصور رسیدن به آن مرحله را هم نمی‌توانست بکند. استاد غلام‌حسین چهار دیواری‌های کوچه خواجه خوردک کابل را با ساز و سرود رونق می‌بخشید و پیوسته اینجا و آنجا تحسین همه‌گان را بر می‌انگیخت و شمار علاقمندان آوازش روز بروز افزونی می‌گرفت تا اینکه پایش به‌دربار امیر حبیب‌الله خان کشانیده شده و به‌عنوان خوانندۀ دربار موظف گردید.
استاد عبدالوهاب مددی در کتاب "سرگذشت موسیقی معاصر افغانستان" از فعالیت‌های هنری استاد غلام‌حسین در زمان زمام‌داری امان‌الله غازی چنین می‌نویسید:
- در دورۀ امان‌الله خان که فلم‌های بی‌صدا در نخستین سینمای شهر کابل روی پرده می‌افتاد استاد غلام‌حسین در گوشه‌ای از ستیژ سینما عقب پیانویی قرار می‌گرفت و با نغمات دل‌انگیز تماشاچیان فلم‌های صامت را مجذوب هنرش می‌ساخت. در بعضی موارد استاد چاچه محمود (طبله نواز) و استاد ناظر (سارنگ نواز) هم در سینمای بهاری "مهتاب پغمان" او را همراهی می‌کردند.[٢]
با تأسیس و آغاز نشرات رادیو کابل و روی کار آمدن کورس‌های موسیقی برای جوانان، استاد غلام‌حسین منحیث استاد موسیقی شرقی، به تدریس شاگردان بی‌شماری پرداخت. تعداد کثیری شاگردانش آوازخوانان مشهور رادیو افغانستان به‌شمار می‌روند. از جمله می‌توان از مرحوم محمدابراهیم نسیم، عزیزاحمد پنهان، عبدالکریم زیارکش، عبدالرحیم ساربان، خانم پروین نام برد. آهنگ معروف و مشهور "گل فروش" که به آواز خانم پروین سروده شده از ساخته‌های مرحوم استاد غلام‌حسین می‌باشد.
در آن زمان دستگاه ثبت در رادیو کابل نرسیده بود و تمام نشرات رادیوی وقت به‌شکل مستقیم برودکاست می‌گردید. نوازندگان و خواننده‌گان می‌بایست تا لحظات ختم پروگرام رادیو کابل انتظار می‌کشیدند تا آهنگ‌های خود را اجرا نمایند و پس از آن در فصل زمستان و یا تابستان در سردی و گرمی پای پیاده و با قبول هزاران مشکلات راهی منزل می‌شدند. استاد قاسم افغان، استاد غلام‌حسین، استاد چاچه محمود، استاد ناظر از همان اوایل تاسیس رادیو بی‌دریغانه فعالیت نموده و موسیقی را از طریق امواج رادیو کابل به‌سمع شنوندگان خویش می‌رساندند.
استاد غلام‌حسین بر علاوۀ که در چوکات رادیو کابل وقت، معلم خوبی برای شاگردانش بود، یگانه استادی بود که جهت خدمت برای اولاد خوردسال وطنش خدمت کرد. حتی در ایامی که صدای استاد غلام‌حسین گیرایی و رسایی سابق را نداشت، ترانه‌هایی را که خود کمپوز نموده بود، برای کودکان کودکستانها آموزش می‌داد و انگشتان لرزانش روی پرده‌های اکوردیون سرخ رنگش می‌لغزید و با طفلکان افغان می‌خواند که:
داریــــم ذوق عـــرفــــان ایــن اســــت تــرانۀ مـــا
و یا ترانه:
استاد غلام‌حسین، این ابر مرد هنر موسیقی پس از سالها جهد و تلاش، سرانجام به عمر هشتاد ساله‌گی به روز بیست و هفتم سرطان ١٣۴٦ خورشیدی، جهان فانی را وداغ گفت و فردای آن روز با حضور هزاران نفر در شهدای صالحین (رح) به‌خاک سپرده شد.
در قسمت اخیر، برنامه ویژه‌يی که به‌مناسبت مرگ استاد غلام‌حسین از طریق رادیو افغانستان انتشار یافت، گفته شده بود که "استاد غلام‌حسین رفت ولی سراهنگی بجا گذاشت". روانش شاد باد.[٣]
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- سراهنگ، محمدحسین، قانون طرب، ص ؟
[۲]- مددی، عبدالوهاب، سرگذشت موسیقی معاصر افغانستان، ص ۳
[۳]- اطلاعات شخصی نگارنده
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ سراهنگ، محمدحسین، قانون طرب، استوکهولم: شورای فرهنگی افغانستان، حمل ١٣٧٩
□ مددی، عبدالوهاب، سرگدشت موسیقی معاصر افغانستان، مشهد: ١٣۵٧ خورشیدی
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□
□
<برگشت به بالا><گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله>
