فهرست مندرجات
- زندگی‌نامه
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
<چهره‌های هنر موسيقی در افغانستان> <محمدحسين آرمان>
[↑] زندگی‌نامه
اگر در این دنیای بیکران نظر بیاندازیم و به‌خصوص در جغرافیای وطن خویش بنگریم، تعداد کثیری از مردمانی را می‌بینیم که هرکدام در راهی روان هستند و پیشه و کاری دارند. ذوق و علاقۀ به‌خصوص خویش را دارا می‌باشند. اما در جملۀ این همه انسانها، تعداد اندکی شاید هنرمند و هنرآفرین بوده و یا علاقه‌مند به هنر موسیقی باشند.
محترم حسین آرمان از شمار همین مردمان است که علاقه‌مند هنر موسیقی بوده، هنرمند و هنرآفرین است. هنرمند با استعداد و با ذوق و شخصیتی بسیار خوش‌مشرب و صمیمی. شاید بسیاری از هنر دوستان و هنرمندان افغانستان در هر کجایی که هستند و آشنایی با استاد ارمان دارند، با من هم‌عقیده باشند که، استاد ارمان واقعا هنرمند نازنین در عرصۀ نوازندگی و آوازخوانی بوده است. شیفته‌گان آواز استاد ارمان می‌توانند بهتر ارزش کار وی را تعیین کنند و بر آن قضاوت نمایند و بازهم این شنوندگان اند که هنر هنرمند را درک می‌کنند و هنرش را تایید می‌نمایند.
برای شناخت بیشتر استاد ارمان ناگزیریم به سالهايی برگردیم که رادیو کابل وقت تازه به نشرات خویش آغاز نمود.
در سال ١٣٢٧ خورشیدی بود که برای بار اول رادیو کابل به نشرات امتحانی خویش آغاز می‌کند و صدای چند تن از هنرمندان مشهور افغانستان چون استاد قاسم افغان، استاد غلام‌حسین، استاد نتو، استاد رحیم‌گل و استاد نبی‌گل از طریق امواج رادیو کابل به‌گوش شهروندان کابل می‌رسید. گرچه تعداد قلیل مردم از طریق کنسرت‌ها و محافل خوشی آواز این هنرمندان عزیزالقدر را شنیده بودند، ولی با به‌کار افتادن دستکاه رادیو کابل، آن عده از باشندگان شهر کابل که به رادیو دسترسی داشتند، از نوای موسیقی هنرمندان حظ می‌بردند. شنیدن آهنگهای ناب برای جوانان خالی از دلچسپی نبوده که به‌مرور زمان جوانان بی‌شماری نیز علاقمند موسیقی شدند.
زمانی که رادیو کابل رسماً به فعالیتهای نشراتی خویش پرداخت، جهت جلب علاقمندان موسیقی کورس‌های تحت‌نظر مرحوم استاد غلام‌حسین، پدر مرحوم استاد محمدحسین سراهنگ، سرتاج موسیقی افغانستان و هم استاد فرخ افندی در چارچوب رادیو کابل دایر گردید و شاگردان زیادی از این کورس‌ها استفاده بردند که از آن جمله یکی هم هنرمند با استعداد و توانای کشور محمدحسین ارمان میباشد.
محمدحسین ارمان در سال ١٠١۴ خورشیدی در کابل متولد شده و برادر کوچک مرحوم محمدابراهیم نسیم میباشد. که از طفولیت به موسیقی علاقه داشته و اولین آلۀ موسیقی را که در خانه با علاقه می‌نواخت توله بود و گاه‌گاهی با دوستان و همسالانش جانب خواجه صفا رفته و در بین دوستان با آواز گیرایی که داشت، آهنگهای را نیز زمزمه می‌کرد. تا اینکه برادرش محمدابراهیم نسیم ارمان را در جمله ارکستر کوچک شامل ساخت که تحت رهبری استاد فرخ افندی با همکاری مرحوم استاد سلیم سرمست، مرحوم استاد فقیرمحمد ننگیالی و مرحوم استاد نوشاد تشکیل شده بود. آن آرکستر در صحنۀ بلدیه (شهرداری وقت) در جوار مندوی کابل هنرنمایی می‌کرد.[۱]
فعالیتهای هنری محمدحسین ارمان درست از همین نقطه آغاز یافته است.
از سال ١٣٣٠ شمسی، همکاری ارمان با رادیو کابل وقت آغاز می‌شود. در آن زمان محترم استاد حفیظ‌الله خیال سمت مدیریت موسیقی رادیو کابل را داشت و یک تعداد از هنرمندان بااستعداد را دورهم جمع نموده آرکستر هنرمندان شوقی یا آماتور را تشکیل داد و همچنان محمدحسین ارمان از کورس موسیقی که در چارچوب رادیو کابل وقت تحت‌نطر استاد سلیم سرمت و استاد فقیرمحمد ننکیالی دایر شده بود نیز استفاده خوبی برد.[٢]
استاد حسین ارمان بعد از فراغت از لیسه مسلکی تجارت، مدتی در شرکت هوایی آریانا کار کرد و متعاقبا ًبه رادیو رفت. درسال ١٣۴۵ بااستفاده ازیک بورس تحصیلی جهت آموختن گیتارعازم کشور یوگوسلاویا شد. زمانیکه برگشت نخست با رادیو افغانستان همکاری‌اش را شروع نموده بعدا به حیث مربی درلیسه موزیک ایفای وظیفه کرد.
حسین ارمان در ابتدا آهنگهای استاد ننگیالی، استاد سلیم سرمست و استاد حفیظ‌الله خیال و شهید نینواز را می‌خواند و بعدها خودش نیزآهنگ می‌ساخت. او تنها آوازخوان نیست بلکه به بسیاری از الات موسیقی تارباب علاقه فراوان ودسترسی داشته ولی گیتار را ازهمه بیشتر دوست دارد.
حسین ارمان، درلیسه موزیک و هم به صورت شخصی شاگرادان بی شماری را تحت تربیه قرار داده است. ازهمین روست که شاگردان لیسه موزیک، همه با نوتیشن موسیقی آشنایی کامل دارند.[٣]
استاد ارمان انسان خوش طبع ومردم دوست است. آنچه بیش ازهمه ارمان را نزد مردم و دوستانش محبوبتر ساخته است بذله گویی‌های جالب و خوش صجبتی‌های سرشار از تبسم وصمیمت ودلنوازی وروحپروری او میباشد.
استاد محمد حسین ارمان درسال ١٩٩٢ مجبور به ترک وطن شده و به سویس پناهنده شد. دوری اززادگاه وفاصله گرفتن از هنر برای ارمان خوش آیند نبود ونمی توانست خاطره‌هایی را که درساحه فعالیتهای هنری‌اش در افغانستان داشت به یکباره گی به دست فراموشی بدهد. زیرا استاد ارمان عقیده برآن داشت و دارد که اگر« از هنر مند هنرش را ازدستش بگیری بدان که خفکش کردی » این جمله را استاد ارمان طی مصاحبه تلویزیونی در تلویزیون « رنگین» که نگارنده منحیث گرداننده آن بوده و در شهر‌هامبورگ آلمان نشرات ساحه‌يی داشت اظهار داشت. همچنان استاد محمد حسین ارمان درهمین مصاحبه که به تاریخ اول می١٩٩۵ انتشار یافته درزمینه فعالیتهای هنری‌اش درعالم مهاجرت درکشور سویس چنین گفته بود:
درسویس هنرمندان زیادی افغانی وجود ندارد صرف اسد بدیع میباشد که مصروفیتهای خویش را دارد. شما میدانید که موسیقی به شکل تنهایی خیلی‌ها مشکل است، زیرا همیشه به شکل گروپی بوده ولی درکشورسویس یک دفتری است بنام « موزیکولوژی » که آهنگهای فلکلوری و استرومنت هرکشوری راجمع آوری می‌نمایند، تصادفا ًمن هم با ایشان معرفی شدم و تصادفی د ریکی ازمغازه‌ها یک دانه رباب را یافتم، رباب را سُر کردم ویک آهنگ فلکلو ری را برای شان نواختم که سخت مورد علاقه شان واقع گردیدو بنا از یک سال به اینطرف است که رباب کار میکنم وهمچنان در رادیوی سویس هم یک دو آهنگ فلکلوری افغانی را نواختیم وهمرای شان یکی دو کنسرتی هم اجرا کردیم چون آنها می‌خواستند صر ف آلات موسیقی افغانی باشد بنا من هم زیر بغلی، دایره، دنبوره و تنبور را شامل گروپی کوچکی ساختیم و به فعالیتهای هنری در اروپا آغاز کردیم.
زمانی که دل تنک می‌شوم و به گذشته‌های فکر میکنم، ازخانه برآمده و درنزدیکی خانۀ ما که درکنار دریاچه «لومان» واقع شده میروم. درین دریاچه چند دانه قویی مقبول است. بایاد آهنگ قبلی خود که بنام « مرگ قو » داشتم، آنها راتماشا کرده و آهنگهای جدیدم را زمزمه میکنم.
باتشکیل گروپ افغانی که تحت نظر استاد محمدحسین ارمان در سویس تشکیل گردید ما شاهد کنسرتهای پرسرو صدایش درکشورهای اروپایی نیز میباشیم. و هم سی دی و ویدو‌های آن به دسترس علاقمندان موسیقی قرارگرفته است. آهنگهای راکه استاد ارمان کمپوز نموده خود آنرا سروده و یا هنرمندان دیگر آنرا اجرا کرده‌اند آهنگهای دست اول اند. ویا اینکه آهنگهای فلکلوریک افغانی را به شکل کورس اجرا نموده‌اند که مورد علاقمندان مهاجرین افغانی و خارجی‌های علاقمند موسیقی افغانی قرار گرفته است. از خدمات وفعالیتهای هنری استاد محمدحسین ارمان، درست ۵٨ سال می‌گذرد. به حیث یک مامورسابقۀ رادیو افغانستان، که پیش از مهاجرت جبری از وطن، افتخارآشنایی‌های نزدیکی را با هنرمندان وطن داشتم وبه حیث دارندۀ خاطرات خوش هنگامیکه درهامبورگ بوده‌اند، درحالیکه خدمات این هنرمند عزیزووالای کشور خویش افغانستان را احترام بسیار قایل هستم، ازبارگاۀ ایزد متعال، جان جور، را با موفقیت‌های چشمگیر برای ایشان تمنا دارم.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- فصلنامه رنگین، شماره اول، چاپ آلمان، صفحۀ ٧
[۲]- سراهنگ، محمدحسین، قانون طرب، ص ؟
[۳]- مددی، عبدالوهاب، سرگدشت موسیقی معاصر افغانستان، ص ؟
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ فصلنامه رنگین، به زبان دری، چاپ آلمان
□ سراهنگ، محمدحسین، قانون طرب، استوکهولم: شورای فرهنگی افغانستان، حمل ١٣٧٩
□ مددی، عبدالوهاب، سرگدشت موسیقی معاصر افغانستان، مشهد: ١٣۵٧ خورشیدی
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3]
□
□
<برگشت به بالا><گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله>
