محمدعثمان صدقی (زادۀ ١٢٩٣ خ - درگذشتۀ .... خ)، نویسنده، شاعر، مترجم و روزنامهنگار اهل افغانستان است که در زمان پادشاهی محمدظاهر شاه، در کابینۀ محمدهاشم ميوندوال، مدت چندی وزیر اطلاعات و فرهنگ بود و سپس سفیر افغانستان در انکارا شد.
[↑] زندگینامه
محمدعثمان صدقی در سال ١٢٩٣ خورشیدی در شهر کابل به دنیا آمد و آموزشهای دورۀ دبستان و دبیرستان را در کابل به پایان رسانید، سپس در سال ١٣١۷ وارد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه کابل شد و در سال ١۳٢۰، از آنجا فارغ التحصیل گردید.[۱]
صدقی ابتدا در انجمن ادبی کابل عضو شد[٢] و بین سالهای از سال ١۳٢٢-١۳٢٦ صاحب امتياز و نگارنده روزنامه انيس بود[٣] نخستين نشريه سالانه انيس مینویسد:
- "بعد از مرحوم لطيفى، آقاى محمدعثمان صدقى، عهدهدار نگارندگى انيس شد و تحولاتى در انيس وارد نمود از آن جمله قطع آن را بزرگتر ساخت و نيز در آخر هر سال نشريه جداگانهاى بهعنوان هديه انيس كه شامل مباحث مختلف ادبى و تاريخى و اجتماعى بود، بهضميمه آخرين شماره انيس براى خوانندگان اين نامه ملى تخصيص داد.
آقاى صدقى تا سال ١۳٢٦ مديريت مسئول انيس را بر عهده داشت. بعد از آقاى صدقى، اين خدمت بهعهده آقاى محمدهاشم ميوندوال گذاشته شد."[۴]
و بهنوشته پروفسور رسول رهین، در سال ١۳٢۴ بهعنوان مدیر عمومی رادیو کابل نیز خدمت کرد.
در سال ١۳٢٦ خورشیدی، او برای ادامه تحصیل در رشته علوم سیاسی و اقتصادی و روزنامهنگاری به امریکا رفت و همزمان، در ایام تحصیل در امریکا عضو شعبه اطلاعات سازمان ملل متحد بود. در سال ۱۳۳۸، به ریاست دفتر اطلاعات سازمان ملل متحد بر گزیده شد و در سال ۱۳۴٢، با همین سمت به کابل باز گشت.
صدقی در زمان پادشاهی محمدظاهر شاه (در سال ۱۳۴۵ خورشیدی)، در کابینۀ محمدهاشم ميوندوال به مقام وزارت اطلاعات و فرهنگ رسید[۵] و چندی هم سفیر افغانستان در انکارا بود.[٦]
پس از کودتای هفتم ثور، محمدعثمان صـدقی بـه ایالات متحده امریـکا پناهنـده شـد[٧] و در آنجـا اقامت گزید و نیز سـر انجـام در همـان کشــور دیـده از جهـان فـرو بسـت.[٨]
[↑] آثار
محمدعثمان صدقى بهزبان و ادبیات انگلیسی مسلط بود و اشعاری از شاعران انگلیسی را بهفارسی دری ترجمه کرد. او با آنکه به اشعار حافظ علاقمند بود، در شعر خود را از پیروان سبک صائب میدانست. صدقی در سال ١٣۴٣ خورشیدی دفتری از سرودههای خود را با فرنام "سرود هستی" در کابل منتشر کرد.[۹] اقزون بر این، از وی آثار زیر نیز بهجا مانده است:
- یفتلیان و فصل اسکندر در تاریخ افغانستان، کابل: ١۳۱۷ خ
- ویلیام تل، ترجمه از آثار مارشل، کابل: ١٣١٧ خ
- شیرشاه سوری، کابل: ١٣١٧ خ
- نمایشنامه عسکر جوان، کابل: ١۳۱۸ خ
- مقالات و اشعار هدیه انیس، کابل: ١٣٢۵ خ
- جهان امروز؛ شرح مختصر بعضی از قضایای عمده گیتی، کابل: بی تا.
- شهرهای آریانا، کابل: ١٣٢۵ خ
- قاسم کاهی ترجمه از آثار هادی حسن، کابل: ١٣۵۴ خ
- نمایشنامه شاکونتالا، ترجمه از آثار کالیداس، کابل: ١٣۵۴ خ
- سید جمالالدین افغانی، پیشوای انقلاب شرق، کابل: ۱٣۴۰ خ
- سیر ادب در افغانستان، کابل: ۱۳۴۰ خ[۱٠]
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوستها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پینوشتها
[۱]- کی کیست در فرهنگ برون مرزی، ج ۱، ص ۲۱۳
[۲]- همانجا، ج ۱، ص ۲۱۳
[۳]- نخستين نشريه سالانه انيس، ۱۳۴٦ خورشيدى، ص ۳٦.
[۴]- همانجا، ص ۴٧
[۵]- سالنامه افغانستان (سال ۱۳۴۴-۱۳۴۵)، ص ۴۴
[٦]- کی کیست در فرهنگ برون مرزی، ج ۱، ص ۲۱۳
[٧]-
[۸]- کی کیست در فرهنگ برون مرزی، ج ۱، ص ۲۱۴
[۹]- همانجا، ج ۱، ص ۲۱۳
[۱٠]- همانجا، ج ۱، ص ۲۱۴
[↑] جُستارهای وابسته
□ رهین، رسول، کی کیست در فرهنگ برون مرزی (جلد اول)، سوئد: شورای فرهنگی افغانستان، چاپ حمل ۱۳۸۴ خورشیدی
□ نخستين نشريه سالانه انيس، ۱۳۴٦ خورشيدى
□ سالنامه افغانستان، کابل: مدیریت تبلیغات وزارت اطلاعات و کلتور، سال ۱۳۴۴-۱۳۴۵
[↑] سرچشمهها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□
□
[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]