گفت‌وگو و نظر کاربران
فهرست مندرجات
درود. کاربران عزيز، به صفحه گفت‌وگو در بارهٔ مقالهٔ «اناهیتا راتبزاد» خوش آمديد! لطفاً نظرات خود را با قيد عنوان مقاله به آدرس ايميل من ارسال فرماييد. نظرات شما در اين صفحه درج خواهد شد. سپاس - (مهديزاده کابلی).
[↑] مقاله «اناهیتا راتبزاد» به نقد گرفته شد
آقای دکتر و. ع. خاکستر در اخیر نوشتاری با فرنام غریب غربت غرب (در هفتادونه سالگی اناهیتا راتب زاد)، که در سایت دوهفته‌نامۀ کابل ناتهـ (شمارۀ مسلسل ۱۳۱، سال ششم، عقرب ۱۳۸٩ خورشیدی) به‌نشر رسیده است، دو مطلب را دربارۀ زندگی‌نامه خانم اناهیتا راتبزاد در دانشنامه آریانا به نقد کشیده است که در قسمت زیر نقل قول می‌شود:
- گزارش آقای «اليوت» از کارمندان سفارت امریکا در کابل را، خالی از دلچسپی نمی‌بینم:
اسناد لانه جاسوسی، شمارۀ ٢٩، افغانستان (١): تاريخ ۳ می ١٩٧٨ / اطلاعات بيوگرافی دربارۀ کابينۀ افغانستان / دکتر آناهيتا راتبزاد
«دکتر آناهيتا راتبزاد، وزير امور اجتماعی، در حدود سال ١٩٢٩ در کابل متولد شد. او در سال‌های ١٩۵١-١٩۵٣ در مدرسۀ نرسها در شيکاگو و مدرسۀ پژشکی در دانشگاه کابل حضور داشت. در حدود سال ١٩٦٠ عاشق ببرک کارمل شد و وقتی برای پارلمان در سال ١٩٦٧ انتخاب شد، با کارمل و نور احمد همکاری می‌کرد. «نور» به‌عنوان يکی از اعضای «اتحاد سه‌گانه کمونيستها در پارلمان» بود. گزارش شده که در سال ١٩٧٣ آناهيتا در کميتۀ مرکزی حزب پرچم بوده است.»
متن نگاره سفارت آمریکا را می‌توان چنین اصلاح کرد: داکتر راتبزاد نه در سال ۱۹۲۹ بلکه در سال ۱۹۳۳ تولد گردیده استز داکتر راتبزاد نه در سال ۱۹۶۷ بلکه در سال ۱۹۶۵ به پارلمان راه یابید داکتر راتب زاد نه سال ۱۹۷۳ بلکه از سال ۱۹۷۷ در کمیته مرکزی عصویت یابیده استز داکتر راتب زاد بنا به گواهی آکاهان همین عرصه، همکار خوب و اگر دقیقتر بگویم پیرو ببرک کارمل بوده است نه عاشق او.الیوت اتکا به آوازه‌ها کرده است و دقیق نیست. ذکر تاریخ ۱۹۶۰بسا جالب است، گاهی که ببرک کارمل با داکتر راتبزاد آشنا نبوده است. و راتبزاد در شاخه پرچم حزب بوده است نه در حزب پرچم.
- در دانشنامه آریانا به یک اشتباه برخوردم که ذکر می‌کنم: «احمد راتب در سال ۱۹۳۱ از افغانستان تبعید گرديد و در سال ۱۹۳۳ در تبعید درگذشت». [در حالی که] احمد راتب نه در تبعید بلکه در زندان در گذشته است[۱].
مهدی خراسانی: با سپاس فراوان از آقای دکتر خاکستر به‌خاطر یادآوری غیرمستقیم اشتباهات مقاله «اناهیتا راتبزاد» در دانشنامۀ آریانا. با این حال، در نقد ایشان دو نکته قابل توجه است: نخست ایشان نه به یک اشتباه بلکه به دو اشتباه در دانشنامه آریانا برخورده‌اند: یکی گزارش آقای "اليوت"، کارمندان سابق سفارت امریکا در کابل است که این گزارش، نه بازنویسی از سوی ایشان بلکه نسخه‌برداری از دانشنامه آریانا بوده‌است - که متأسفانه ایشان به‌هر دلیلی نخواسته‌اند، نام دانشنامه را که از آن این گزارش را برگرفته‌اند، ذکر نمایند - و دو دیگر، مسئله‌ی تبعید آقای احمد راتب پدر خانم راتبزاد. اما مسئله‌ی تبعید آقای احمد راتب در دانشنامه مستند به مقاله‌ای آقای ع. ق. فضلی است، که ایشان آن را به‌مناسبت صدمین سالگرد ۸ مارچ، دربارۀ اناهیتا (ناهید) راتبزاد، نگاشته و در ۸ مارچ ۲۰۰۸؛ در سایت اصالت به‌دست نشر سپرده‌اند. گرچه آقای ع. ق. فضلی هیچ منبعی را در این خصوص ارجاع نداده است. اما بهتر بود که آقای دکتر خاکستر - برای گواهی صحت گفتار خود - منبع معتبر ارائه می‌نمود. شوربختانه نقد ایشان نیز صرفا یک اظهارنظر شخصی فاقد هرگونه منبع است!
[↑] پاسخ دانشنامه
مهدیزاده کابلی: جناب دکتر خراسانی از توضیحات جنابعالی سپاسگزارم، لطفاً تمام نظرات با حفظ احتیاط در دانشنامه منعکس شود. لازم به یادآوری است که گفته‌های آقای ع. ق. فضلی به واقعیت نزدیک‌تر است، اما احمد راتب مسلماً به خارج تبعید نشده - چون در افغانستان معمولاً افراد را به ولایات تبعید می‌کردند و هیچ سابقه نداشت که در آن زمان دولت کسی را به‌خارج از کشور تبعید کرده باشد - تا آنجا که از زبان محمودخان یاور بارکزی - پسر خالۀ شاه امان‌الله - روایت شده، زمانی که محمود یاور بار دوم در دورۀ سلطنت نادرشاه زندانی شد، جواهرات خود را که قبلاً در یک کمربند جاسازی کرده بود و همواره آن را با خود حمل می‌کرد، به احمد راتب که برادرخانم (خُسربُره) او بود، داد تا به خواهرش برساند. ولی احمد راتب زن و فرزند خود را در افغانستان جا گذاشت و خود با جواهرات به ایران فرار کرد و از آن پس لادرک شد.
دربارۀ زندگی‌نامۀ خانم اناهیتا راتبزاد به‌زودی مطالبی را به نقل از لودویک آدمک - در این خصوص - به مقالۀ اصلی اضافه خواهم افزود.
[↑] اظهار سپاس
مهدی خراسانی: سلام استاد گرامی، واقعا با همکاری شما و آقایان دکتر حشمت حسینی و رهپو طرزی مقاله خانم اناهیتا راتبزاد، سروسامان یافت. بدینوسیله مراتب تشکر خود را از شما بیان میدارم. موفق باشید.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- دکتر خاکستر، غریب غربت غرب (در هفتادونه سالگی اناهیتا راتبزاد)، دوهفته‌نامۀ کابل ناتهـ، شمارهً مسلسل ۱۳۱، سال ششم، عقرب ۱۳۸٩ خورشیدی (نومبر ٢٠۱٠)
[↑] سرچشمه‌ها
□ سایت دو هفته‌نامۀ کابل ناتهـ
□ سایت اصالت
□ اسناد لانه جاسوسی، شمارۀ ٢٩، افغانستان (١)، دانشجويان مسلمان پيرو خط امام، تهران: انتشارات پيام آزادی، بی‌تا
