- پایان جهان
- دید تاریخی
- برخورد سیاره‌ای به‌نام نیبیرو به زمین
- بررسی‌های ناسا
- یافته‌های باستان‌شناسی
- بررسی‌های پژوهشگران
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[...] [...]
پایان جهان در سال ۲۰۱۲[۱] یا پدیده ۲۰۱۲[٢] (به انگلیسی: 2012 phenomenon)، شامل مجموعه‌ای از تغییرات و تحولات عظیمی است که گفته می‌شود در تاریخ ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ میلادی برابر با ۱ دی ۱۳۹۱ خورشیدی (شب یلدای ۳۷۳۷ از مبدأ اندازه‌گیری گاهشماری ایرانی) اتفاق خواهد افتاد[٣].
[↑] پایان جهان
باور برخی بر این است که نبرد آخرالزمان یا همان جنگ خیر و شر در پایان دنیا، در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ میلادی (اول دی ۱۳۹۱ خورشیدی) رخ می‌دهد. در این روز، پنجمین چرخه‌ی ۵۱۲۵ ساله تقویم کهن مایاها به پایان می‌رسد.
با این وجود، در بارۀ پدیده‌‌ی احتمالی ۲۰۱۲، دو برداشت متفاوت وجود دارد: برخی باور دارند که سال ۲۰۱۲ آغاز رستاخیزی (آرماگدون) برای بشریت است. اما بر خلاف این، باور برخی دیگر، بر اساس برداشت‌های متفاوت از مفاهیمی همچون اسطوره‌شناسی و پیشگویی بر مبنای اعداد است. گفته می‌شود پس از آغاز مجموعه تحولات دسامبر ۲۰۱۲، سیاره زمین و ساکنان آن متحمل تغییرات مثبت فیزیکی و ذهنی خواهند شد و این امر سبب می‌شود که سال ۲۰۱۲ آغاز عصر جدیدی برای بشریت باشد.
[↑] دید تاریخی
در سناریوهای مذهبی گفته می‌شود که آیین زرتشت احتمالاً اولین مذهبی بوده به پایان دنیا اشاره کرده است. هندوها به چرخه‌های زندگی اعتقاد دارند. برخی بودایی‌ها باور دارند که در این روز آموزه‌های بودا از بین می‌رود. پیروان مسیحیت، پایان دنیا را به ظهور دوباره مسیح وصل می‌کنند و اسلام به «روز جزا» (قیامت) اشاره می‌کند.
پل اس بویر، پژوهشگر و نویسنده کتاب «وقتی زمان وجود نخواهد داشت؛ باور به وحی در فرهنگ مدرن آمریکا» می‌گوید اعتقاد به پایان دنیا «سابقه‌ای کهن در افکار بشر دارد. ریشه‌های این باور به دوره‌های قبل از مسیح باز می‌گردد؛ اسطوره‌هایی که براساس آن‌ها بالاخره روزی نیروهای خیر (نظم) و شر (هرج و مرج) با هم رویاروی می‌شوند.»
او می‌افزاید: «چنین باوری از نظر روان‌شناختی عمیقاً جذاب است، چون اعتقاد به بی‌معنی بودن زندگی، به‌شدت تهدیدکننده است و جوامع بشری همواره سعی کرده‌اند با تعریف نوعی چارچوب، به روند تاریخ و زندگی شخصی افراد معنا دهند.»
این رویکرد در طول قرن‌ها و سال‌ها در زندگی بشر وجود داشته است و افرادی در طول تاریخ، نه تنها سال، بلکه تاریخ و روز دقیقی را به‌عنوان موعد پایان یافتن حیات روی زمین اعلام کرده‌اند. البته زنده ماندن همه ما نشان می‌دهد که این پیش‌بینی‌ها تاکنون تا چه اندازه نادرست بوده است.
در یکی از تاسف‌بارترین پیش‌بینی‌ها، در قرن ۱۹ میلادی، حرکتی تحت رهبری ویلیام میلر آغاز شد. پیش‌بینی این بود که ۲۲ اکتبر ۱۸۴۴ میلادی آخرین روز دنیا خواهد بود. با نزدیک شدن روز موعود، محبوبیت میلر بیشتر و بیشتر شد و تنها یک چیز توانست این جریان را بخواباند: دمیدن خورشید صبح روز ۲۳ اکتبر ۱۸۴۴.
در موردی دیگر، کشیش رونالد وینلند در سال ۲۰۰۸ میلادی در یک کتاب پیش‌بینی کرد که آمریکا در مدت دو سال نابود خواهد شد. اما هنوز در سال ۲۰۱۲ میلادی، آمریکا هم‌چنان سرپاست.
برخلاف این کشیش، در اغلب مذاهبی که به آخرالزمان اشاره دارند، تاریخ دقیقی به‌عنوان موعد نهایی تعیین نشده است، بلکه این مذاهب تشخیص موعد نهایی را به‌وجود و شناسایی برخی نشانه‌ها منوط دانسته‌اند.
پروفسور بویر می‌گوید: «باورهای مذهبی امروزین، زیرکانه هستند. آن‌ها می‌گویند هیچ‌کس از روز و ساعت پایان دنیا خبر ندارد، ولی چنین روزی به‌زودی فراخواهد رسید.»
چنین اعتقادی در سال‌های اخیر با پدیده‌های علمی هم پیوند داده شد؛ در هر گامی که پژوهشگران آزمایشگاه عظیم سرن در مرز فرانسه و سوئیس برای آزمایش برخورد ذره‌ها برداشتند، معتقدان به پایان عمر زمین نیم‌خیز شدند.
این آزمایش که با هدف آزمون یکی از فرضیه‌های تشکیل جهان انجام شد، نقش مهمی در ارتقای دانش بشر درباره چگونگی آغاز دنیا داشت. اما شکاکانی بودند که می‌گفتند چنین آزمایشی می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد سیاهچاله‌هایی در ابعاد بسیار ریز و کوچک شود و در نهایت، همین سیاهچاله‌ها بزرگتر شده و زمین را خواهند بلعید.
با این حال، بومیان مایا در جنوب مکزیک از ۲۱ دسامبر سال ۲۰۱۱ میلادی، مراسم ویژه‌ی شمارش معکوس برای فرا رسیدن ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ را آغاز کرده‌اند، ساکنان روستای بوگراش فرانسه میزبان کاوشگران و جمعیت مشتاقانی بوده‌اند که امیدوارند در روز موعود، در دامنه کوه‌های پیرنه زنده بمانند.
مایاها قومی صاحب تمدن پیشرفته بودند که در جنوب مکزیک زندگی می‌کردند. آنچه از تمدن آن‌ها به‌جا مانده نشانگر دانش پیشرفته این قوم در نجوم، ریاضی و تعیین چرخه‌های زمانی است. آن‌ها سال خورشیدی ۳۶۵ روزه را شناسایی کرده بودند و در یکی از معدود کتاب‌هایی که از آن‌ها به‌جا مانده است، جدولی از خورشیدگرفتگی‌هایی وجود دارد که از عصر آن‌ها تا زمان معاصر رخ داده‌اند.
طولانی‌ترین تقویم مایاها در سال سه هزار و ۱۱۴ قبل از میلاد مسیح آغاز شده و در دوره‌هایی ۳۹۴ ساله، تحت عنوان بکتون، ادامه دارد. سیزدهمین بکتون مایاها ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ میلادی و در روزی به پایان می‌رسد که در نجوم با عنوان انقلاب زمستانی شناخته می‌شود.
انقلاب زمستانی موعدی در سال است که با توجه به زاویه زمین نسبت به خورشید، ساکنان نیمکره شمالی کوتاه‌ترین روز و ساکنان نیمکره جنوبی طولانی‌ترین روز را در طول سال تجربه می‌کنند.
این انقلاب طبیعی، تقریباً با طولانی‌ترین شب سال که در فرهنگ باستانی قوم آریایی با عنوان شب یلدا شناخته می‌شود، نیز همزمان است.
با در نظر داشت آنچه پژوهشگران و باستان‌شناسان از تمدن مترقی مایا توصیف می‌کنند، برخی باور دارند که پایان یافتن تقویم مایاها در این روز به‌معنای پایان دنیا و فرارسیدن موعدی است که در مذاهب مختلف با عنوان آخرالزمان شناخته می‌شود.
آن‌ها این ایده را مطرح می‌کنند که تقویم مایاها به پایان می‌رسد چون آن‌ها می‌دانستند که این روز (۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ میلادی) آخرین روز دنیاست و لزومی ندارد چرخه زمانی پس از این تاریخ را تعریف و پیش‌بینی کنند.
امروزه، هزاران سایت اینترنتی که با چنین ایده‌ای شکل گرفته و فعالیت می‌کنند، برای اثبات این نظر، به‌نوشته‌هایی اشاره می‌شود که نزدیک به یک هزار و ۳۰۰ سال پیش، روی یک سنگ کنده‌کاری شده‌اند و به پایان دنیا اشاره دارند.
هرچند برخی باستان‌شناسان در توضیح محتوای این سنگ‌نوشته گفته‌اند که طبق این پیش‌بینی، قرار نیست فاجعه‌ای جهانی رخ دهد، بلکه پیشگویی شده است که پس از این تاریخ، دوره‌ای جدید در زندگی روی زمین آغاز می‌شود.
اسون گرونمیر، پژوهشگر «رمزگشایی» زبان مایایی به آسوشیتدپرس گفته است که طبق این سنگ‌نوشته، یکی از خدایان مایاها به زمین باز خواهد گشت. در این سنگ‌نوشته آمده است که در روز موعود، بولون یوکته، خدای جنگ و خلقت در باورهای مایایی، به زمین باز می‌گردد.
ایده‌ای که به «وعده آمدن منجی» در فرهنگ‌ها و مذاهب مختلف شباهت دارد. اما با آن که کارشناسان و پژوهشگران فرهنگ مایا تاکید کرده‌اند که پایان این تقویم - همانند دیگر تقویم‌ها - به‌معنای آغاز یک دوره‌ی جدید و نه پایان یافتن دنیاست، افرادی که اعتقاد دارند زندگی روی زمین روزی به پایان خواهد رسید، با هیجان در انتظار وقایعی هستند که ممکن است در روزهای آینده رخ دهد. این هیجان، ساکنان آمریکا تا روسیه و چین را فراگرفته است.
[↑] برخورد سیاره‌ای به‌نام نیبیرو به زمین
در سناریوهای غیرمذهبی، احتمال حوادثی نظیر: تغییرات اقلیمی مصیبت‌بار، اصابت سیارک یا ستاره دنباله‌دار به زمین، جنگ اتمی عظیم و بی‌ثباتی در مدار زمین یا ماه پیش‌بینی می‌شود.
به سبب این حوادث، آنچه ممکن است رخ دهد: تخریب سیاره زمین، انقراض نسل بشر و یا دست‌کم تغییر قابل توجه در وضعیت نژاد بشری خواهد بود.
با این احتمال، برخی می‌گویند سیاره‌ای به‌نام نیبیرو به زمین برخوردکرده و زمین نابود خواهدشد. سومریان در زمان‌های قدیم بر این اعتقاد بودند که سیاره‌ای فرضی به‌نام نیبیرو در آینده به زمین برخوردکرده و زمین نابود خواهدشد. در ابتدا پیش‌بینی شده بود که این رویداد در ماه مه سال ۲۰۰۳ رخ خواهد داد، اما بعدها این تاریخ به ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ منتقل شد.
[↑] بررسی‌های ناسا
ناسا، سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا و بزرگ‌ترین سازمان فضایی جهان این شایعه را با قاطعیت رد می‌کند و در پاسخ به این شایعه می‌گوید: «اگر سیاره‌ای نزدیک زمین وجود داشته باشد، دانشمندان از دهه‌ها پیش آن را بررسی می‌کنند. علاوه بر این، اگر سیاره فرضی نیبیرو وجود داشته باشد، به‌طوری که در زمانی کوتاه به زمین برخورد کند، الآن همه‌ی انسان‌ها باید می‌توانستند با چشم غیرمسلح آن را ببینند. بنابراین، پایان جهان در سال ۲۰۱۲، شایعه‌ای دروغین بیش نیست.»
[↑] یافته‌های باستان‌شناسی
باستان‌شناسان در تازه‌ترین حفاری‌های خود در کلان‌شهری که از قوم مایا به‌جامانده نقاشی‌های دیواری را کشف کرده‌اند که بر خلاف یافته‌های پیشین، آن‌ها از پایان جهان در سال ۲۰۱۲ خبر نمی‌دهند. آینده‌ای که آن‌ها پیش‌بینی می‌کنند تا قرن‌ها بعد (حداقل ۷۰۰۰ سال دیگر) ادامه دارد.
[↑] بررسی‌های پژوهشگران
محققان مختلفی دربارهٔ این‌که آیا فاجعه‌ای در سال ۲۰۱۲ رخ خواهد داد، بحث کرده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که نشانه‌های رستاخیز قریب‌الوقوع (پدیده ۲۰۱۲) نه در عقاید باستانی تمدن مایا یافت شده نه در مطالعات علوم معاصر.
مایاشناسان سرشناس نیز دربارهٔ این‌که آیا سال ۲۰۱۲ پایان دوره تقویم این قوم است، و آیا این تاریخ سرآغاز دوره‌ای جدید برای بشریت است بحث کرده‌اند و بیان داشته‌اند که این عقاید برداشت‌های نادرست از تاریخ مایاها است.
در باورهای امروزه این قوم نیز پدیده ۲۰۱۲ کاملاً در تضاد با عقاید آن‌هاست. هم‌چنین در منابع قدیمی این قوم نیز پیدا کردن سرنخ‌هایی از بیان این موضوع بسیار نادر و کمیاب است. این امر بیان‌کنندهٔ این است که حتی در میان بزرگان قوم مایا نیز اختلافات بسیاری بر سر درستی این موضوع وجود دارد.
همین‌طور اخترشناسان و دانشمندان علوم طبیعی دیگر نیز این نظریه را رد کرده‌اند و ناسا نیز این گمانه‌زنی‌ها را به حدسیاتی که در دههٔ ۹۰ دریارهٔ اخلال در سیستم‌های رایانه‌ای در آستانه سال ۲۰۰۰ وجود داشت، شباهت داده است.
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی گردآوری شده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱: پایان جهان در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲: کشف قدیمی‌ترین تقویم مایاها | خداحافظی با جهان | خرافه یا واقعیت؟
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- گفته می‌شود بر اساس پیش‌بینی قوم مایا، عمر جهان در سال ۲۰۱۲ میلادی به پایان خود خواهد رسید.
[٢]-
[٣]-
[۴]-
[۵]-
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
