فهرست مندرجاتنخستین اعلامیۀ رادیویی شورای انقلابی
قوای مسلح افغانستان
[قبل] [بعد]
پیش از ظهر (سحرگاه) هفتم ثور (اردیبهشت) ۱٣۵٧ (٢٧ اپریل ۱۹٧٨)، کودتای نظامی علیه رژیم محمدداوود آغاز شد و در نهایت، نظامیان کودتا را به پیروزی رسانیدند. اما در شامگاه آن روز، در آستانۀ پیروزی، کودتاچیان نخستین اعلامیۀ شورای انقلابی قوای مسلح افغانستان را از طریق رادیو کابل نشر کردند.
[↑] متن اعلامیه[۱]
کاخ قدرت آخرین جلاد دودمان نادرشاه برای همیشه فروریخت
نخستین اعلامیۀ رادیویی شورای انقلابی قوای مسلح افغانستان
شامگاه ٧ ثور ۱٣۵٧
هموطنان گرامی، برای اولین‌بار در تاریخ افغانستان، آخرین بقای سلطنت ظلم، استبداد و قدرت فامیل خاندان نادرخان سفاک خاتمه یافت و تمام قدرت دولت به‌دست خلق افغانستان قرار گرفت. قدرت دولت به اختیار عام و تام شورای انقلابی عسکری است.
هموطنان عزیز! دولت ولسی شما که در دست شورای انقلابی قرار دارد، به‌اطلاع می‌رساند، که هر عنصر ضد انقلابی که بخواهد از هدایات و مقررات شورای انقلابی سرپیچد، به زودترین فرصت به مراکز نظامی انقلابی سپرده خواهد شد.
[↑] دیدگاه‌ها
به‌نظر دستگیر پنجشیری، دو برخورد متفاوت به‌مسألۀ نشر نخستین اعلامیۀ رادیویی کوتاچیان صورت گرفت. او می‌نویسد: «همزمان با انتقال رهبری سیاسی به رادیو افغانستان و فعال کردن نشرات رادیو افغانستان، در زمینۀ نشر اولین اعلامیۀ قیام‌گنندگان و نطاق آن تفاوت‌های نطر به‌مشاهده می‌رسید. به‌نظرم این تفاوت نظرها و تشویش‌ها ناشی از محاسبه‌های ذهنی هر یک از اعضای رهبری قیام و ناشی از عواقب نفوذ امین در حزب و دولت بود. جنرال قادر هراتی، مخالف تبارز روشن حزب دمکراتیک خلق افغانستان بود. ببرک کارمل از عواقب خطرناک برجسته‌شدن نقش شخصیت امین وسوسه‌هایی را در خیال می‌پرورانید، گذشته از این به پیروزی قیام در آن لحظه چندان علاقه و باور کامل نداشت. بنابراین، ترجیح می‌داد تا حزب دمکراتیک خلق افغانستان از قبول مسئولیت قیام مسلحانه، شانه خالی کند. این‌گونه برخورد کارمل با قیام، اگر با خوش‌بینی توجیهه گردد، احتیاط سیاسی و دوراندیشی و اگر با بدبینی ارزیابی شود، جز محافظه‌کاری، جبن و ترس از قیام و نا پیگیری چیز دیگر توجیه شده نمی‌توانست. اما امین که از مدت‌ها پیش در زیر سایۀ تره‌کی به‌سوی حاکمیت مطلق و تصرف بی‌چون و چرای قدرت سیاسی می‌خزید، مایل بود که از همان آغاز اعلان قیام، قهرمان معرکۀ انقلاب شناخته شود.
به‌هر حال، نورمحمد تره‌کی، به‌هر دلیلی که بود، از سخنرانی رادیویی و اعلان قیام منصرف شد. تره‌کی هم بنا عادت همیشگی خود که در تمام حوادث از خود تبارز می‌داد، در این مورد نیز از تبارز رادیویی به دو دلیل صرف‌نظر کرد. یکی به‌منظور رعایت نظر ببرک کارمل و تقویت پروسۀ وحدت، و دومی عمدتاً به‌مقصد جلب پشتیبانی افسران غیرحزبی و جذب تمام هواداران جنبش انقلابی و ضد دولت استبدادی. به این دلایل در پایان گفتگوها به اتفاق آرأ فیصله گردید که نخستین اعلامیۀ رادیویی توسط دگروال عبدالقادر و اسلم وطنجار قرائت شود. این تصمیم توسط تره‌کی، کارمل، لایق و این‌جانب اتخاذ شده بود. در این اعلامیه از سرنگونی قطعی دولت کودتا سردار داوود و انتقال قدرت به حزب دمکراتیک خلق افغانستان بشارت داده می‌شد. با شنیدن اعلامیۀ رادیویی همه اعضای سازمان‌های نظامی حزب در مرکز و ولایات در قوای زمینی و هوایی از جریان انتقال قدرت حزب دمکراتیک خلق افغانستان آگاهی یافتند و در راه استقرار نظم انقلابی در ساحه‌های تحت کنترول خود، سهم فعالی را ایفا نمودند، اما حفیظ‌الله امین، در این لحظۀ تاریخ نیز با زرنگی ویژه‌یی نقش خود را یک گردن از دیگران برجسته‌تر ساخت و آواز خود را به‌حیث انانسر رادیو بلند نمود.
از شهکارهای تبلیغاتی رهبری سیاسی انقلاب که به‌حق پایه‌های لرزان رژیم کودتا را لرزان‌تر و توده‌های مردم را به پیروزی قیام باورمند و مطمئن ساخت، همانا نشر خبر تصرف رادیو افغانستان، آزادی رهبران حزب، تصرف قدرت سیاسی از ملاکان فئودال و اشرافیت فئودالی و اطلاعیۀ واژگون‌سازی خاندان نادر - داوود و انتقال قدرت به ساعت ٧ بعد از ظهر هفتم ثور سال ۱٣۵٧ به حزب دمکراتیک خلق افغانستان بوده است.»[٢]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- سالنامۀ افغانستان (د افغانستان کلنی)، شمارۀ ۴۴، سال ۱٣۵٨، کابل: ریاست نشرات وزارت اطلاعات و کلتور.
[٢]- پنجشیری، دستگیر، ظهور و زوال حزب دمکراتیک خلق افغانستان، پیشاور: کتابفروشی فضل، چاپ ۱۱ جدی ۱٣٧٧، صص ٨٧-٨٨
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ سالنامۀ افغانستان (د افغانستان کلنی)، شمارۀ ۴۴، سال ۱٣۵٨، کابل: ریاست نشرات وزارت اطلاعات و کلتور
□ پنجشیری، دستگیر، ظهور و زوال حزب دمکراتیک خلق افغانستان، پیشاور: کتابفروشی فضل، چاپ ۱۱ جدی ۱٣٧٧
