فهرست مندرجاتبرنابا حواری گمشدۀ عیسی
بخش پنجم
[↑] برنابا یکی از دوازده حواری است
پولس در نامه خود به‌غلاطیان از نزاع خود با پطرس خبر داده است، نزاعی که همدلانه به‌نظر نمی‌رسد. او ضمناً چند نوبت نام برنابا را در میان حواریون ذکر کرده است، از جمله در این مورد آخر:
(۱۱) اما چون پطرس به‌انطاکیه آمد، او را روبه‌رو مخالفت نمودم زیرا که مستوجب ملامت بود، (۱٢) چونکه قبل از آمدنِ بعضی از جانب یعقوب، با امت‌ها غذا می‌خورد. ولی چون آمدند، از آنانی که اهل ختنه بودند ترسیده، باز ایستاد و خویشتن را جدا ساخت. (۱٣) و سایر یهودیان هم با وی نفاق کردند، به‌‌حدّی که برنابا نیز در نفاق ایشان گرفتار شد. (غلاطیان، باب ٢)
و همچنین است در باب نهم از نامه اول پولس به‌مسیحیان ساکن در قرنتیه که ظاهراً آنها به‌او ایراد کرده بودند که اگر تو از ازدواج نهی می‌کنی و می‌گویی مرد را نیکو است که زن را لمس نکند (نگا. باب هفتم همین نامه) پس چگونه خودت هر نوبت با زنی دیده می‌شوی؟ پولس در پاسخ، نام برنابا را در ضمن اسامی رسولان و پطرس آورده است:
(۱) آیا رسول نیستم؟ آیا آزاد نیستم؟ آیا عیسی مسیح خداوندِ ما را ندیدم؟ آیا شما عمل من در خداوند نیستید؟ (٢) هرگاه دیگران را رسول نباشم، البته شما را هستم زیرا که مُهر رسالت من در خداوند شما هستید. (٣) حجت من به‌جهت آنانی که مرا امتحان می‌کنند این است (۴) که آیا اختیار خوردن و آشامیدن نداریم؟ (۵) آیا اختیار نداریم که خواهر دینی را به‌زنی گرفته، همراه خود ببریم، مثل سایر رسولان و برادران خداوند و کیفا [= پطرس] ؟ (٦) یا من و برنابا به‌تنهایی مختار نیستیم که کار نکنیم؟ (٧) کیست که هرگز از خرجی خود جنگ کند؟ یا کیست که تاکستانی غرس نموده، از میوه‌اش نخورد؟ یا کیست که گله‌ای بچراند و از شیر گله ننوشد؟ (٨) آیا این را به‌طور انسان می‌گویم یا شریعت نیز این را نمی‌گوید؟ (۹) زیرا که در تورات موسی مکتوب است که «گاو را هنگامی‌که خرمن را خرد می‌کند، دهان مبند.» آیا خدا در فکر گاوان می‌باشد؟ (۱٠) یا محض خاطر ما این را نمی‌گوید؟ بلی برای ما مکتوب است که شخم کننده می‌باید به‌امید، شخم نماید و خردکننده خرمن در امید یافتن قسمت خود باشد. (۱۱) چون ما روحانی‌ها را برای شما کاشتیم، آیا امر بزرگی است که ما جسمانی‌های شما را درو کنیم؟ (۱٢) اگر دیگران در این اختیار بر شما شریکند، آیا نه ما بیشتر؟ لیکن این اختیار را استعمال نکردیم، بلکه هرچیز را متحمّل می‌شویم، مبادا انجیل مسیح را تعویق اندازیم. (۱ قرنتیان، باب ۹).
برخی از آبأ کلیسا نیز به‌این حقیقت اذعان کرده‌اند که برنابا در شمار حواریون است. برای نمونه، کلمنت اسکندرانی[۱] (حدود ٢۱۵ - ۱۵٠) از برنابا همواره به‌عنوان رسول عیسی(ع) یاد می‌کرده و اقوالی از وی را نیز نقل نموده است (برای نمونه به‌کتاب مؤلفات (نوشته‌های پراکنده) او مراجعه کنید.[٢]) البته این اختصاص به‌کلمنت ندارد. زیرا اوسبیوس قیصریه[٣] نیز برنابا را در شمار شاگردان عیسی(ع) آورده است.
قسطنطین اولین امپراطور مسیحی روم که شهر قسطنطنیه ( استانبول کنونی ) را بنیان نهاد، یک کاتب امین به‌نام اوسبیوس (حدود ٣٣۹ - ٢٦٠) داشت که متولد شهر قیصریه در فلسطین و از علمای نصارا بود. به‌همین دلیل قسطنطین او را وقایع نویس شورای نیقیه کرد، شورایی که در سال ٣٢۵ میلادی برای رفع اختلاف میان نصارا و مسیحیان[۴] در شهر نیقیه (در نزدیکی قسطنطنیه) برگزار شد. اوسبیوس کتاب معروفی دارد به‌نام تاریخ کلیسا که از شهرت خاصی برخوردار است. در فصل اول این کتاب، نام برنابا به‌عنوان یکی از هفتاد شاگرد حضرت عیسی(ع) آمده است.[۵] آن حضرت این هفتاد نفر را طبق نقل انجیل لوقا در میانه رسالت خود، به‌شاگردی قبول کرده بود (لوقا ۱٠/ ۱). با استفاده از سخن اوسبیوس ملاحظه می‌شود که برنابا جزو شاگردان عیسی(ع) بوده است. لهذا از این لحاظ با پولس که حتی یک نوبت حضرت عیسی(ع) را ندیده است آشکارا تفاوت دارد.
لکن دلایل مهم‌تری در خود کتاب عهد جدید وجود دارد که برنابا یکی از دوازده حواری عیسی(ع) بوده است. در فصل اول رساله اعمال رسولان نام دو نفر از حواریون آمده که قرار است یکی از آنها جانشین یهودای اسخریوطی شود؛ اول « یوسف ملقب به‌برسَبا » و دومی « متیاس » که نام هر دو به‌نظر ناشناخته می‌آید. حواریون به‌سرپرستی پطرس نمی‌دانند کدام یک را می‌بایست انتخاب کنند. لذا قرعه می‌اندازند و متیاس انتخاب می‌شود. سخنان پطرس در این مقام این است:
(٢۱) «الحال می‌باید از آن مردمانی که همراهان ما بودند، در تمام آن مدتی که عیسی خداوند با ما آمد و رفت می‌کرد، (٢٢) از زمان تعمید یحیی تا روزی که از نزد ما بالا برده شد، یکی از ایشان با ما شاهدِ برخاستن او بشود.» (٢٣) آنگاه دو نفر، یعنی یوسف مسمّی به‌بَرسَبا که به‌یوُستُس ملقّب بود و مَتِیاس را برپا داشتند (٢۴) و دعا کرده، گفتند: «تو ای خداوند که عارف قلوب همه هستی، بنما کدام یک از این دو را برگزیده‌ای (٢۵) تا قسمت این خدمت و رسالت را بیابد که یهودا از آن باز افتاده، به‌مکان خود پیوست.» (٢٦) پس قرعه به‌نام ایشان افکندند و قرعه به‌نام متیاس برآمد و او با یازده رسول محسوب گشت. (اعمال، باب ۱)
رساله اعمال رسولان دو نسخه قانونی دارد که هر دو به‌زبان یونانی است. این دو نسخه در بیست درصد موارد با هم اختلاف دارند:
در دائرةالمعارف وزین فرهنگ آثار در مدخل «اعمال رسولان» اینچنین آمده است:
از این کتاب دو متن یونانی در دست است که هر دو پذیرفته کلیسای کاتولیک است. کلیسا هنوز مشخص نکرده است که آیا چند آیه روایت بلندتر (یعنی روایت غربی) را باید تفسیرات متن اولیه دانست یا اضافات یا تغییرات آن.[٨]
اما آنچه به‌بحث ما مربوط می‌شود این است که در باب نخست از نسخه غربی اعمال رسولان به‌جای «برسبا»، نام «برنابا» آمده است.[۹]
تفسیر رایج مسیحیان از این واقعه که در باب نخست اعمال رسولان ثبت شده این است که چون بعد از خودکشی یهودای اسخریوطی (نگا. انجیل متی ٢٧/ ۵) تعداد حواریون به‌یازده نفر رسیده بود آنها خواستند با اضافه کردن یک شاگرد دیگر به‌جمع خود، تعدادشان را مجدداً به‌دوازده نفر برسانند! ولی در این نظریه چندین ایراد فاحش به‌چشم می‌خورد:
اولاً در اینجا پطرس می‌گوید که این دو نفر از زمان تعمید یحیی(ع) تا عروج عیسی(ع) با ما بوده‌اند (اعمال ۱/ ٢۱ و ٢٢). این سخن پطرس در واقع وصف و تعریف دوازده حواری عیسی(ع) است. زیرا فقط آنها از ابتدا تا پایان رسالت حضرت عیسی(ع) پیوسته با وی در سفر و حضر همراه بوده‌اند. پس معلوم می‌شود که این دو نفر یعنی برنابا و متیاس بایست جزو دوازده رسول عیسی(ع) بوده باشند و نه حتی آن هفتاد شاگرد که از سال دوم یا سوم رسالت آن حضرت با او همراه شده‌اند.
ثانیاً قضیه این نبود که پطرس بخواهد یک نفر به‌جمع خودشان داخل کند تا دوازده نفر بشوند،[۱٠] بلکه مسئله این است که پس از مرگ یهودا که خزانه‌دار عیسی(ع) و حواریون بود (نگا. انجیل یوحنا ۱٣/ ٢۹) اکنون مسئولیت امور مالی، بدون سرپرست مانده است. لذا پطرس به‌عنوان جانشین عیسی(ع) می‌خواست که سِمت مهم یهودا را به‌یک نفر از یازده حواری بسپارد، در نهایت چون دو نفر واجد شرایط بودند حواریون نتوانستند تصمیم بگیرند که کدام‌یک را انتخاب کنند و لذا به‌قرعه متوسل شدند و طبق آنچه که در رساله اعمال رسولان آمده «متیاس» انتخاب شد. با توجه به‌آنچه گفته آمد نتیجه می‌گیریم که این متیاس نیز باید همان « متی معروف به‌باجگیر » باشد، که قبل از آن‌که حواری عیسی(ع) بشود برای رومیان کار می‌کرد و خراج گیر بود و در انجام امور مالی سابقه داشت. متأسفانه سعی شده که نام « متّی » با اضافه کردن پسوند مذکر یونانی به« متیاس » تغییر یابد و او فرد جدیدی قلمداد شود.
ثالثاً از آن‌جا که حواریون در واقع شاهدان اعمال عیسی(ع) هستند (نگا. انجیل لوقا ٢۴/ ۴٨ - اعمال ۴/ ٢٠ - ۱٠/ ٣۹ - ۱٣/ ٣۱) لذا هیچ توجیهی وجود ندارد که آنها کسی را که فقط شاهد قسمتی از سخنان و معجزات حضرت عیسی(ع) بوده است را به‌عنوان یک شاهد کل بپذیرند. شهادت دروغ دادن و جعل شاهد، در ادیان الهی یک جرم بزرگ محسوب می‌شود. و این البته یک امر عقلی نیز هست.
رابعاً که در همین رساله اعمال رسولان آمده است که «احدی از دیگران جرأت نمی‌کرد که به‌رسولان ملحق شود» (اعمال ۵/ ۱٣). پس چگونه مسیحیان مدعی هستند که متیاس به‌یازده حواری ملحق گشت تا تعداد آنها دوازده شود؟! جالب توجه این‌که در این قرائت مسیحیان، هیچ توضیحی وجود ندارد که متیاس کیست و چرا قبل و بعد این ماجرا خبری از او نبوده و نیست. یکی از کشیشان کلیسای گریگوری در تهران در پاسخ به‌این پرسش اینجانب، جواب گفت: «آنها متیاس را انتخاب کردند که تعدادشان دوازده نفر شود ولی خداوند او را قبول نکرد بلکه اراده خدا در آن بود که پولس انتخاب شود، لذا می‌بینید که از این پس از متیاس خبری نیست.» در حالیکه مطابق انجیل متی ، حضرت عیسی(ع) اتفاق نظر حواریون را خواست خداوند دانسته است:
باز به‌شما می‌گویم هر گاه دو نفر از شما در زمین درباره هر چه که بخواهند متّفق شوند، هرآینه از جانب پدر من که در آسمان است برای ایشان کرده خواهد شد (متی ۱٨/ ۱۹).
مضافاً که دعای حواریون آن بود که خداوند خواست خود را به‌آنها بنماید و لذا آنها انتخاب را به‌خداوند واگذاردند و به‌قرعه متوسل شدند. بنابراین دیده می‌شود که قرائت مسیحیان از این واقعه نادرست است. زیرا آنها سعی کرده‌اند که نام برنابا را از شمار حواریون دوازده‌گانه حضرت عیسی(ع) حذف کنند، و لذا دچار این تکلّفات و تناقضات شدند.
به این ترتیب صرفاً با مداقّه و تأمل در کتاب عهد جدید مسیحیان به‌روشنی اثبات می‌شود که برنابا یکی از دوازده رسول عیسی(ع) است که از ابتدای رسالت تا وقت عروج آن حضرت با وی همراه بوده است. اگر اینچنین باشد ما اکنون باید در این پرسش تأمل کنیم که چرا نام برنابا در اناجیل مذکور نیست. پاسخ مختصر ما این است که هرچند نام برنابا واضحاً مذکور نیست ولی توصیفاتی از او در اناجیل وجود دارد.[۱۱]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- Clement of Alexandria (ca. 150 – 215)
[٢]- The Apostle Barnabas / Barnabas the Apostle / a witness the Apostolic Barnabas / See: The Stromata, or Miscellanies, Book II, Chap. 6, 7, 20«Apostle» به‌معنی «رسول» و «فرستاده» است و نام خاصی است برای نامیدن دوازده «حواری» عیسی(ع).[٣]- Eusebius of Caesarea (ca. 260 - 339)[۴]- در خصوص تفاوت نصرانی و مسیحی در ادامه سخن خواهیم گفت.
[۵]- Eusebius, The history of the church, i.12.1, [Penguin books, 1986, p. 64][٨]- رضا سید حسینی (زیر نظر)، فرهنگ آثار، ٦ ج، انتشارات سروش، ۱٣٧٨؛ ج ۱، ص ۴٢۵
[٦]- Alexandrian text of Acts of Apostles
[٧]- Western text of Acts of Apostles
[۹]- «(23) And he put forward two, Joseph called Barnabas, who was surnamed Justus, and Matthias», The Codex Bezae, The Western Text of the Acts of the Apostles, Canon J. M. Wilson (tr.), 1923برای مطالعه ترجمه انگلیسی این متن، به‌این دو سایت مراجعه فرمایید:Acts of the Apostles, Chapter 1, Codex BezaeThe Western Text of the Acts of the Apostles (1923). Note and translation. pp. 38-96.[۱٠]- اگر برخی مسیحیان بخواهند استدلال کنند که به‌فرموده حضرت عیسی(ع) دوازده حواری او باید در روز قیامت بر دوازده سبط بنی‌اسرائیل داوری کنند (متی ۱۹/ ٢٨) خواهیم گفت که از این لحاظ ایرادی وجود ندارد. زیرا با مرگ یهودا، یازده حواری با حضرت عیسی(ع) در مجموع دوازده نفر خواهند شد.
[۱۱]- امیر اهوارکی، برنابا حواری گمشدۀ عیسی (۵)، تنظیم و ویرایش از: سایت حرف آخر
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ سایت حرف آخر
