فهرست مندرجاتانتخابات ۱٣۹٣ افغانستان
متن کامل مناظره‌ی تلویزیونی
[قبل] [بعد]
متن کامل مناظره [تلویزیونی] میان [نامزدهای ریاست جمهوری انتخابات ۱٣۹٣ افغانستان:] عبدالقیوم کرزی٬ عبدالله عبدالله٬ اشرف غنی احمدزی٬ رحیم وردک و زلمی رسول.
[↑] سخنانان آغازین
عبدالقیوم کرزی: مردم افغانستان باید نامزدان و معاونانش را از روی تخصص انتخاب کنند تا بتواند افغانستان را از بحران موجود نجات دهند.
عبدالله عبدالله: خوشحال هستم که مردم افغانستان یک‌بار دیگر در انتخابات شرکت می‌کنند و خوشحال هستم که مردم در یک فضای امن و شفاف رییس جمهور خود را انتخابت می‌کنند و این یک فرصت است برای تیم ما که فرصت‌های یاد شده را برای افغانستان فراهم کند.
اشرف غنی احمدزی: ما در مرحله یک ازمون بزرگ قرار داریم مرحله‌ای که قدرت سیاسی از یک شخص به شخص دیگر به شکل صلح‌آمیز انتقال می‌کند و از رییس جمهوری کشور نیز تشکری می‌کنم که این زمینه را فراهم کرده است.
به نظر من جهاد اکبر افغانستان شروع شده و این یک فرصت برای مردم افغانستان است که در این جهاد شرکت کنند.
این موجب امیدواری است که تیم ما با توکل به خداوند که تیم تحول است به مشکلات رسیدگی کند اما باید گفت که ما به این فکر هستیم که مشکلات یک فرصت است.
زلمی رسول: یک روز بسیار بزرگ است که این فضای دموکراتیک برای مردم افغانستان فراهم شده و انتظار ما این است که این انتخابات یک انتخابات شفاف باشد که در نتیجه ان یک ثبات درازمدت در کشور به‌وجود آید.
رحیم وردک: از همه مردم افغانستان انتظار دارم که با شور و هیجان در انتخابات شرکت کنند و آرزوی من این است که حاکمیت قانون فراگیر شود و روحیه وحدت ملی تحکیم شود و ارزش‌های دین اسلام در افغانستان رعایت شود و و دولت بیش مردم حسابده باقی بماند.
[↑] پرسش‌ها و پاسخ‌ها
□ راهکار شما برای تامین امینت و صلح در افغانستان چیست؟
عبدالقیوم کرزی: نخست این‌که تأمین امنیت افغانستان به نیروهای امنیتی افغانستان سپرده شود البته نخستین موضوع جنگ است که در این موضوع بسیار فکر کردیم و آرزو داریم که امنیت در افغانستان تامین شود.
باید گفت که فساد باعث مختل شدن امنیت می‌شود و باید فساد از بین برده شود و بیکاری نیز گاهش یابد.
من به این عقیده استم که اول صلح دوم مبارزه با فساد و سوم رشد اقتصاد٬ تا زمانی‌که به این سه اصل توجه نشود فکر نکنم امنیت در افغانستان تامین شود.
عبدالله عبدالله: آوردن امنیت یک مقوله تخینیکی نیست برای این‌که امنیت تأمین شود باید انتخاباب شفاف برگزار شود٬ حاکمیت قانون تطبیق شود٬ حکومت پاسخگو به‌وجود آید همه اینها مهم است.
ارج‌گذاری به نیروهای امنیتی و سیاست شفاف در مورد تامین صلح در داخل کشور است و در سطح منطقه مبارزه با موجودیت پایگاه‌های تروریست‌ها در منطقه و در سطح بین‌المللی بسیار مهم است.
همکاری‌های بین‌المللی برای تجهیز نیروهای امنیتی افغانستان و تقویت روحیه ملی درمیان این نیروها و سپاسگذاری از رشادت‌های این نیروها بسیار مهم است.
اشرف غنی احمدزی: اول این‌که باید ثبات و امینت از هم تفکیک شود و علما و بزرگان قومی مردم در تامین امینت نقش اساسی دارند.
اول تفکیک وظیفه پولیس و اردو صورت بگیرد و در روز اول حکومتم این تفکیک صورت خواهد گرفت.
در مورد نیروهای امنیتی ظرفیت خوب است اما باید اراده سیاسی قوی به‌وجود آید و حکومت به‌صورت هفته‌وار و روزانه باید پاسخگو باشد.
در افغانستان سلسه مراتب زیر شعاع قرار گرفته و مردم باید بدانند که کار خوب مکافات دارد و برعکس آن مجازات.
شفافیت در نیروهای امنیتی به‌وجود بیاید و بدانیم که چند پولیس است و معاشات از سوی موسسات خارجی تمویل نشود. نیروهای امنیتی باید با مردم یکجا شوند.
زلمی رسول: امنیت را مردم می‌خواهد البته باید بگویم که تأمین امنیت بستگی به سه بعد دارد که بعد داخلی و خارجی و حکومتداری است.
تروریست‌های خارجی را بفهمانیم که جنگ به ضررشان است و نیروهای امنیتی خود را نیرومند بسازیم.
نیروهای امنیتی ما تجهیزات بهتر کار دارد و تلفات کم شود و هر روز قربانی می‌دهد.
بعد داخلی: اگر سه مرحله امنیت از سوی تروریست‌ها تهدید می‌شود اما یک بخش از سوی خود تهدید می‌شود کسانی‌که سلاح گرفته باید به زندگی عادی برگردند و حکومتداری سالم ایجاد کنیم.
رحیم وردک: شرط اول تقویت و ظرفیت نیروهای امینتی افغانستان است باید مشکلات این نیروها مرفوع شود و تلاش شود که این نیروها به‌صورت یک‌پارچه و تشریک مساعی عمل کند.
اگر نیروهای امنیتی افغانستان نیرومند شوند نه تنها که بحران امنیت در افغانستان حل می‌شود بلکه در منطقه نیز صلح برقرار خواهد شد. نیروهای امنیتی افغانستان باید حمایت مردم را جلب کنند.
□ اگر شما پیروز شوید٬ پیمان امنیتی با امریکا را امضا می‌کنید؟
عبدالقیوم کرزی: من به این عقیده استم که جرگه تصمیم خود را گرفته و پیمان را تأیید کرده و باید ما این پیمان را امضا کنیم زیرا نیروهای امنیتی ما توانایی تامین امنیت لازم را ندارند و به این دلیل باید پیمان امضا شود و نیروهای ما قادر به تامین امنیت نیستند.
اشرف غنی احمدزی: بلی٬ براساس قرارداد امنیت حاکمیت ملی ما تعریف می‌شوند و نیروهای امینیتی ما تمویل می‌شود بدون همکاری خارجی‌ها این کار صورت نمی‌گیرد.
باید گفت که ما که تا ده سال دیگر به خارجی‌ها نیاز داریم و به این قرارداد نیاز داریم.
زلمی رسول: ما مشترکاً کار کردیم و هر جمله این پیمان را به دقت دیدیم و به این باور هستیم که این پیمان به مفاد افغانستان است جزیی یک پیمان استراتژیک است و تأییدی مردم افغانستان را گرفته است.
□ به نظر شما دوره‌ی مکلفیت در افغانستان باید عملی شود؟
عبدالله عبدالله: طرفدار دوره مکلفیت نیستم٬ دینا تجریه‌های نو دارد و مهم این است که باید نیروهای امنیتی افغانستان تجیهیز شود.
مهارت‌های‌شان بلند برود و مسایل حقوق بشر نیز تأمین شود و از حاکمیت قانون باید حمایت شود و فساد اداری در این نهادها باید از بین برود و قانون باید از بالا تا پایین تطبیق شود.
□ آیا شما طرفدار سیاسی‌شدن نیروهای امیننی هستید؟
رحیم وردک: هرگز٬ اردوی ما باید غیرسیاسی باشد و بازیگران سیاسی به امور اردو مداخله نکنند اما این نیروها باید مشروعیت خود را از رییس جمهوری بگیرند.
□ آیا طالبان دوست مردم افغانستان هستند یا دشمن؟
عبدالقیوم کرزی: طالبان یک قشر کلان افغانستان است و در بسیاری مساجد حضور دارند اما یک تعداد آن‌ها در گروه طالبان قرار گرفتند و مبارزه مسلحانه با دولت افغانستان می‌کنند و برخی آن‌ها با خارجی‌ها ارتباط دارند.
آن‌ها به فرهنگ افغانی و اسلام احترام ندارد و به شکل افراطی عمل می‌کنند.
کسانی هستند که علیه دین هستند و این واضح است که برخی طالبان به جبر به این گروه کشانده شده و راه بازگشت برای آن‌ها باز است.
تأکید می‌کنم که برای کشاندن طالبان در پروسه صلح باید فرهنگ گذشته افغانستان که همان جرگه و مشوره است دوباره از سرگرفته شود.
عبدالله عبدالله: کسانی‌که مردم بی‌گناه را می‌کشند و علیه منافع افغانستان ایستاده شده و به نفع خارجی‌ها کار می‌کند اینها دشمنان مردم افغانستان هستند.
تحت نام طالبان بسیاری کسانی هستند که از ظلم و بی‌قانونی مجبور شده که مسلح شوند این مردم نیز به‌نام طالبان یاد می‌شوند و باید این افراد از طالبان افراطی تفکیک شوند.
کسانی دشمنان مردم افعانستان هستند که می‌خواند این کشور را از بین ببرند و علیه منافع افغانستان کار می‌کنند. تأکید می‌کنم که تفکیک واضح باشد در مورد دوست و دشمن.
اشرف غنی احمدزی: طالبان چند گروه و دسته هستند اول کسانی‌که قدرت سیاسی و نظامی می‌خواهند و گروه طالبان وطنی هستند که به سبب فساد و ظلم تفنگ برداشته و باید میان این افراد تفکیک شود.
حکومت من به‌دنبال رفع نارضایتی این دسته از افراد است و به این عبارت صلح را جستجو می‌کنیم.
البته باید گفت که افراد که با منافع خارجی‌ها ارتباط دارند و از نگاه فکری هم با منافع خارجی‌ها ارتباط دارند و باید این واقعیت برجسته شود که کدام‌شان افغان هستند و کدام‌شان با بیگانه‌ها ارتباط دارند.
امروز وقتی که در بازی فوتبال جوانان ما کتشه می‌شوند و از طرف طالبان اعلامیه نشر می‌شود که کار ما است این نه در دین ما و نه در فرهنگ ما جایگاه دارد.
زلمی رسول: کسانی‌که تفنگ دارند و قانون اساسی افغانستان را قبول دارند در حیات سیاسی و اجتماعی افغانستان خوش آمدند و همیشه آغوش ما باز است و باید امنیت جانی آن‌ها تامین شود.
البته پروسه صلح تا حالا ناکام بوده و ما تلاش می‌کینم تا این پروسه را کامیاب بسازیم.
و کساین‌که مساجد ما را آتش می‌زنند و عساکر ما را حلال می‌کنند (سر می‌رند) باید علیه آن‌ها مجادله شود و مبارزه شود.
ما به این عقیده هستیم که پروسه صلح باید به پیش برویم جنگ راه حل نیست و مخالفان بایدد قانع شوند.
رحیم وردک: طالبان چند دسته هستند که در مشاجره قومی و فشارهای مختلف با طالبان یکجا شدند و تعداد آن‌ها مافیایی هستند که از منافع‌شان حمایت می‌کنند.
دسته دومی از لحاظ فکری افراطی هستند و شخصاً می‌گوید که در خدمت دولت‌های خارجی هستند٬ مردم افغانستان بسیار خسته‌شده و به‌صلح ضرورت دارند اما صلح که دستاوردهای ۱۲ سال اخیر به خطر بیافتند.
انگیزه طالبان که به جبر به این گروه رفته باید انگیزه آن‌ها شناسایی شود.
□ اگر طالبان به پذیرفتن صلح وادار نشوند از زور علیه آن‌ها استفاده می‌کنید؟
عبدالله عبدالله: بیشتر مردم افغانستان صلح می‌خواهند و هر حکومت که در افغانستان به‌وجود میاید باید این پروسه را دنبال کند. اگر صلح را نپذیرند باید علیه آن‌ها مبارزه شود و علیه آن‌ها جنگیده شود.
□ آیا در حکومت‌تان طالبان فکری شامل خواهد بود؟
اشرف غنی احمدزی: وقتی به شرایط صلح فکر می‌کنیم باید دو طرف منافع خود را بپیابند و صلح پایدار در این‌گونه تفاهم‌ها شکل می‌گیرد.
□ در صورت پیروزی آیا شما جنایت‌کاران جنگی را محاکمه خواهید کرد؟
زلمی رسول: کسانی‌که مجرم جنگی هستند، مجرم جنگی مردم افغانستان هستند و حق مردم افغانستان باید اعاده شود.
□ آیا در افغانستان غیرطالبان دیگر گروه‌های شورشی هم حضور دارند؟
رحیم وردک: حلقه‌های مافیایی هستند که جدا و در برخی موارد با طالبان یکجا کار می‌کند و دیگر گروه‌ها هستند که سلاح دارند و به دیگر مردم ظلم می‌کند و باید آن‌ها خلع سلاح شوند.
□ اگر شما پیروز شوید ایا کنترول برخی ولایات را به طالبان می‌سپارید؟
عبدالقیوم کرزی: نه٬ ما می‌خواهیم طرح مشخص داشته باشیم و راهی صلح را دنبال کنیم و عملاً روشنفگران٬ علما و فعالان جامعه مدنی باید به پروسه یکجا شوند و این پروسه باید از سوی افراد بی‌طرف اداره شود.
□ طرح شما برای زورمندان محلی چیست؟
رحیم وردک: در این جای شکی نیست که زورمندان مسلح ثبات را متضرر می‌سازد و در مقابلش باید مبارز شود و قدرت‌های مسلحانه‌شان خلع سلاح شود.
□ چالش‌های بزرگ در فراروی دولتداری خوب چیست و چگونه با فساد مبارزه می‌کنید؟
اشرف غنی احمدزی: بین علل و عامل تفکیک شود. اول نبود حاکمیت قانون٬ فساد را به‌وجود می‌آورد از این جهت تمامی فیصله‌های عدلی و قضایی باید نشر شود که شفافیت به‌وجود آید.
امروز حکومت و مردم در کشاکش است که این تبدیل به اخاذی شده اگر مردم خود را در اداره دولتی پیدا کنند مشکل حل خواهد شد.
تاجر و سرمایه‌دار به یک گاوی شیری تبدیل شده مصونیت تاجران ایجاد شود برای جوان کار پیدا شود.
معضل غصب زمین باید حل شود و باید اقدامات شرعی شکل بگیرد جایدادهای ملکی باید شرعی شود ۵۰۰ هزار مسکن باید ایجاد شود.
□ راهکار شما برای نبود دولتداری خوب چیست و چالش اساسی چیست؟
زلمی رسول: در این جای شک نیست که فساد سرطان است برای افغانستان٬ ما قوانین درست داریم اما قوانین درست تبطیق نمی‌شود. باید قانون از بالا به پایین تطبیق شود.
مبارزه با فساد ارتباط مستقیم دارد به حاکمیت قانون و دولتداری خوب٬ مسایل قراردادی‌های که داده می‌شود باید بررسی شود.
□ راهکار شما برای چالش فساد چیست؟
عبدالقیوم کرزی: در این شک نیست که حکومت ما یک حکومت اقتصاد محور است و تأکید ما بستگی به سه اصل دارد موضوع فساد٬ جنگ و مافیایی و اقتصاد است.
به این عقیده هستیم تا زمانی‌که بخش خصوصی افغانستان تقویت نشود و کار پیدا نشود برای جوانان این سه مشکل حل نمی‌شود.
اول موجودیت مبارزه با فساد٬ حاکمیت قانون٬ ساده ساختن پروسه اداری٬ همکاری مرد و تعیینات بر اساس تخصص. تا زمانی‌که این اصول اجرا نشود این مشکلات حل نخواهد شد.
عبدالله عبدالله: درباره فساد اداری و حکومتداری
در قدم اول باید فساد اداری تشخیص داده شود به‌عنوان یک موضوع تباه‌کن اگر بی‌توجهی شود مشکل پیش می‌آید.
اراده سیاسی بسیار مهم است تطبیق قانون برای همه و قانون دسترس به معلومات و موضوع پول‌شویی بسیار مهم است.
اصلاحات در سیستم عدلی و قضایی صورت گیرد٬ ادارت دولتی اصلاح شود.
ایجاد تعادل در معاشات حکومت و از بین بردن فرهنگ معافیت و خوش‌خوری تقویت شود٬ بزرگ‌ترین فساد تقلب در انتخابات است.
رحیم وردک: سعی و تلاش ما برای اداره ملکی و پاک نفس است و غیرسیاسی باشد و عرضه خدمات بهتر باشد.
فساد ارتباط دارد با حکومتداری اگر نیاز شود باید قوانین ما تعدیل شود و بروکراسی از بین برده شود. عامل فساد باید مورد پیگرد قانونی قرار بگیرد.
□ شما به تفکیک قواه عقیده دارید؟
زلمی رسول: بلی باید تفکیک شود٬ باید پاک باشد و تفکیک شود و قانون تطبیق شود.
□ زمانی‌که کابینه درست شود باز مصلحت‌های صورت خواهد گرفت؟
عبدالقیوم کرزی: باید ضوابط بر روابط قایم شود. بلند بردن معاشات٬ همکاری مردم و مبطوعات در مباره با فساد باید به‌وجود آید و و مجازات و مکاقات صورت گیرد.
□ آیا نگرانی مشکل پارلمان و حکومت نیستید؟
عبدالله عبدالله: حکومت باید پاسخگو باشد در برابر پارلمان نوع نظام سیاسی باید تغییر کند و نظر ما تغییر نظام سیاسی به سیستم صدارتی و پارلمانی است. اما در پارلمان هم مشکل داریم.
□ آیا شما طرفدار تغییر نظام هستید؟
عبدالقیوم کرزی: من سخت به قانون اساسی و این نظام احترام دارد و تداوم را می‌خواهی و هر نظام که است در کشورهای مختلف، مختلف نتیجه داده است و باید به کیفیت فکر شود تا تغییر نظام.
اما در ۱۲ سال مشکلات زیاد بوده و افغانستان به یک نظامی قوی نیاز دارد و تا زمانی‌که احزاب سیاسی رشد نکند باید این نظام حفظ شود. سیستم فدرالی در افغانستان زمینه اجرایی ندارد چرا که فکر تجزیه می‌شود.
عبدالله عبدالله: قدرت باید به مردم سپرده شود و از تمرکز قدرت جلوگیری شود. طرفدار نظام صدارتی در چوکات مکانیزم‌های قانون اساسی هستم و از طریق قانون اساسی یعنی لویه‌جرگه باید به این مهم رسید.
برخی‌ها در برابر بحث فدرالیزم حساسیت نشان می‌دهند که نادرست است و نشان از بی‌باوری نسبت به نظام است.
اشرف غنی احمدزی: مهم شکل و ساختار نظام نیست بلکه موثریت آن است. مردم باید صاحب دولت باشند نه دولت صاحب مردم. ما تلاش می‌کنم بودجه را به پایین‌ها یعنی قریه و روستا و شاروالی‌ها برسانیم. نهاد ریاست جمهوری باید نهاد باشد تا قدرت در اختیار شخص رییس جمهوری نباشد.
در سال چهارم لویه‌جرگه را می‌خواهیم تا در مورد نظام تصمیم بگیرد و در ضمن بحث تفکیک قوا بسیار مهم است و این‌که کابینه باید اجرایی شود.
رحیم وردک: باید اول مشکلات نظام را پیدا کنیم و مردم تصمیم می‌گیرد که کدام نظام را می‌خواهد. البته در نظام ریاست جمهوری کشور باید از تک‌تازی نجات داده شود. والیان انتخابی شود. باید زمینه ایجاد شود و به این قانع هستم که شاروالی‌ها انتخابی شود اما باید در بخش والیان باید ظرفیت‌ها ایجاد شود.
□ تعهد به دموکراسی حقوق بشر و بخصوص حقوق زن
عبدالقیوم کرزی: من به تمامی کنوانسیون‌های حقوق بشری احترام دارم و باید عملی شود تلاش می‌کنیم تا برای زنان در دولت کار پیدا کنیم.
عبدالله عبدالله: دموکراسی را جزیی از ساختار و روند سیاسی می‌دانیم و مخالفت امارت اسلامی هستم. تلاش می‌کنیم تا زنان را در تمامی سطوح راه بدهیم.
اشرف غنی احمدزی: قانون اساسی ما صددرصد اسلامی است آیت‌الله محسنی گفته است که بررسی کرده که قانون اساسی افغانستان از قانون اساسی ایران هم اسلامی‌تر است. برای تطبیق قانون راهکارهای ذیل پیشنهاد می‌شود.
- - راپوردهی دقیق از تطبیق قانون در قسمت حقوق افراد
- نهادی‌شدن دموکراسی به‌حیث پدیده اجتماعی
- گسترش ژورنالیزم تحقیقی برای افشای فساد مقامات
- تفکیک قوا
- سرمایه‌گذاری روی زنان برای رشد ظرفیت‌های‌شان
- قانون خشونت علیه زنان را تصویب می‌کنم و تلاش می‌کنم که نقش علما و خانواده‌ها در تربیت دختران و اطفال را برجسته کنم.
زلمی رسول: تعهد به دموکراسی حاصل عمر من است و در این زمینه ثابت کرده‌ام که طرفدار حقوق زنان هستم چرا که معاون دوم من خانم است. بیست درصد کابینه من زنان و پنجاه درصدشان جوانان هستند.
آزادی بیان بزرگ‌ترین دستاورد ماست و باید تقویت شود.[۱]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدی خراسانی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- مناظره میان کاندیدهای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، وب‌سایت بازتاب (شبکه‌ی اجتماعی انتخابات برای افغان‌ها): ۱۶ دلو ۱۳۹۲
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت بازتاب (شبکه‌ی اجتماعی انتخابات برای افغان‌ها)
