جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۹۳ اردیبهشت ۲۵, پنجشنبه

تئوری بیگ بنگ

از: هفت آسمان (دانشنامۀ ستاره‌شناسی)

پیدایش جهان

(تئوری بیگ بنگ)

فهرست مندرجات

[قبل][بعد]



[] تئوری بیگ بنگ

براساس این تئوری جهان از انفجار یک نقطه به‌وجود آمده است. این تئوری اولین‌بار براساس مشاهدات ادوین هابل و همکارانش مبنی بر دور شدن همه کهکشان‌های آسمان از کهکشان راه شیری به‌جز کهکشان‌های محلی مطرح شد.

دور شدن کهکشان‌ها با تعیین انتقال به قرمز خطوط طیفی آن‌ها نتیجه‌گیری شده است. مشاهدات نشان می‌دادند که هر چه کهکشان‌های دورتر باشند سرعت دور شدن آن‌ها هم بیشتر است. منطقی است که نتیجه‌گیری کنیم که اگر در زمان به عقب برگردیم در زمانی همه کهکشان‌ها حرکت خود را از یک نقطه شروع کرده باشند. این نقطه یگانه (نقطه تکینگی کیهانی) نه تنها کهکشان‌ها بلکه ستاره‌ها٬ گازها و غبارها و حتی تابش الکترومغناطیسی را شامل می‌شده است. با توجه به این موارد و با در نظر گرفتن نظریه نسبیت عام٬دو مدل برای کیهان مطرح شده است. یکی نظریه کیهان ثابت یا پایدار و دیگری تئوری بیگ بنگ.

براساس مدل اول ٬در حالیکه کیهان منبسط می‌شود مواد٬ بین کهکشانها ودر فضای خالی ایجاد شده ودر مجموع چگالی کیهان وتمام خواص آن ثابت می‌ماند.این کیهان نه آغاز دارد ونه پایان بطور پیوسته منبسط شده ومواد جدید خلق می‌شود..براساس مدل دوم جهان از انفجار یک نقطه بوجود آمده است.این مدل بهمراه نظریه نسبیت عام٬ با این واقعیت که هرچه کهکشان‌ها از هم دورتر باشند با سرعت بیشتری از هم دور می‌شوند (آن‌چیزی که قانون هابل نامیده شده) مطابقت دارند. این مدل پیش‌بینی می‌کند که دمای اولیه در زمان انفجار در حد یک میلیارد درجه بوده است. از لحظه آغاز فرآیند آفرینش تا زمانی که به زمان پلانک مشهور است (ده بتوان منفی ۴٣) هیچ رابطه یا فرمول فیزیکی شناخته شده‌ای وجود ندارد و فقط از این زمان به بعد است که روابط فیزیکی وجود دارند. بعد از عبور از چند مرحله ویژه و کاهش تدریجی دما در زمان ده بتوان منفی ۱٢ چهار نیروی بنیادی شکل گرفته و در زمان ده بتوان منفی شش هم دما آنقدر پایین آمده تا شرایط برای شکل‌گیری هسته اتم‌ها فراهم شود. در این زمان عناصر طبیعی به‌ویژه هلیوم و هیدروژن شکل گرفته‌اند. بعد از گذشت سیصدهزار سال از لحظه آفرینش کیهان برای فوتون‌ها شفاف‌شده و تابش از ماده جدا شده است. با انبساط کیهان ماده ٬از تابش زمینه جدا شده و اتم‌ها تشکیل شده‌اند.گرانش موجب تغییر چگالی‌های موضعی‌شده و ستاره‌ها شکل گرفته‌اند. براساس این مدل٬ تابش زمینه باید دمای خاصی داشته باشد و با گذشت زمان کاهش یافته و در حال حاضر نیز دمای آن 5 درجه کلوین باشد. کشف تابش زمینه توسط پنزیاس و روبرت ویلسون و عکسبرداری‌های ماهواره COBE از نقاط قوت این مدل است.گفتنی است در کنار این موارد تأییدکننده ایراداتی نیز بر آن وارد است. نقطه مقابل «بیگ بنگ»، «بیگ کرانچ»[۱] یا «مهرمبش» نام دارد.[٢]


[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]-
[٢]- تئوری بیگ بنگ، وب‌سایت هفت آسمان (دانشنامۀ ستاره‌شناسی)



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها

وب‌سایت هفت آسمان (دانشنامۀ ستاره‌شناسی)