فهرست مندرجاتدانشنامۀ بریتانیکا
ویر گوردن چایلد
[قبل] [بعد]
[↑] ویر گوردن چایلد
ویر گوردن چایلد تاریخ‌دان، زبان‌شناس و باستان‌شناسِ استرالیایی-بریتانیایی بود که با مطالعه‌یِ پیشاتاریخِ هزاره‌یِ دوّم و سوّمِ پیش از میلادِ اروپا، به ارزیابیِ رابطه‌یِ میانِ اروپا و خاورِ میانه و همچنین به پژوهش درباره‌یِ ساختار و منشِ فرهنگ‌هایِ نانویسایِ دنیایِ غرب در دورانِ باستان پرداخت. افزون بر این، او نظارت بر حفّاریِ اسکای برای، سایتی بازمانده از دورانِ نوسنگی واقع در جزایرِ اورکنیِ اسکاتلند، را به‌عهده داشت.
چایلد نخست استادِ باستان‌شناسیِ پیشاتاریخ در دانشگاهِ ادینبرو شد (۱۹٢٧-۴٦) و پس از آن تا سالِ ۱۹۵٦ مدیرِ انستیتوتِ باستان‌شناسیِ دانشگاهِ لندن بود. او در بسیاری از آثارش، به‌روشی صاحب‌نظرانه و بی‌نظیر به ترکیب‌گریِ داده‌ها می‌پردازد. از جمله آثارش می‌توان سپیده‌دمِ تمدّنِ اروپا (۱۹٢۵) و دانوب در پیشاتاریخ (۱۹٢۹) را نام بُرد که هر دو از آثارِ جاافتاده در زمینه‌یِ پیشاتاریخِ اروپا هستند. از جمله کتاب‌هایی جنبه‌یِ همگان دارد، می‌توان یکی انسان خودش را می‌سازد (۱۹٣٦) را نام بُرد که فرگشتِ اجتماعی و فنّ‌آوری را به‌طورِ موازی به تصویر می‌کشد و دیگری در تاریخ چه شد (۱۹۴٢) است که درآمدی بر باستان‌شناسیِ پیشاتاریخ به‌شمار می‌رود.
فرهیختگیِ چایلد بر بنیادِ چشم‌اندازهایِ ماتریالیستیِ مارکسیسم استوار بود. پافشاریِ او بر یک رویکردِ بین‌المللی، تطبیقی و ماتریالیستی در برابرِ دگرگشتِ فرهنگی تأثیر به‌سزایی در باستان‌شناسی و همچنین انسان‌شناسیِ فرهنگی گذاشت. افزون بر این، چایلد از نخستین دانشمندانی بود که گذارِ جامعه‌یِ شکارگر-گردآور را به‌سویِ جامعه‌یِ کشت‌بنیاد بیان کرد. برایِ جدا کردنِ نظریّه‌های‌اش از نژادپرستیِ ضمنیِ دورانِ پیشین، این گذار را انقلابِ کشاورزی[۱] نامید که از آن با نامِ انقلابِ نوسنگی[٢] نیز یاد می‌شود. همچنین، چایلد سازنده‌یِ اصطلاحِ انقلابِ شهری[٣] است و منظورش از به-کار-گیریِ این اصطلاح، تغییرِ جوامعِ کوچک و دهکده‌بیناد به جوامعی شهرکی و شهری است. هر دو واژه هنوز در باستان‌شناسی رایج هستند.[۴]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط رسول محمدی به فارسی برگردان شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- Agricultural Revolution
[٢]- Neolithic Revolution
[٣]- Urban Revolution
[۴]- »V. Gordon Childe«, Encyclopædia Britannica
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت دانشنامۀ بریتانیکا
