از: بی بی سی
[↑] پی‌نوشت‌ها
[↑] جُستارهای وابسته
[↑] سرچشمه‌ها
فهرست مندرجاتتاریخ معاصر افغانستان
گاه‌شمار چهار دهه انتقال قدرت در افغانستان
[قبل] [بعد]
افغانستان با ثبت ۱۰ مورد انتقال قدرت در چهار دهه گذشته، حالا در یازدهمین مورد قرار است. نخستین انتقال مسالمت‌آمیز قدرت از یک رئیس جمهوری منتخب به یک رئیس جمهوری منتخب دیگر را تجربه کند. بیشتر این رویدادها با خونریزی یا خشونت همراه بوده است.
[↑] گاه‌شمار چهار دهه انتقال قدرت در افغانستان
- ۲۶ سرطان ۱۳۵۲: انتقال قدرت به‌وسیله کودتای سفید از محمدظاهر پادشاه سابق به پسر عمویش سردار محمدداوود و تغییر نظام از سلطنتی به جمهوری.
- ۷ ثور ۱۳۵۷: انتقال قدرت به‌وسیله کودتای سرخ با قتل محمدداوود و اعضای خانواده‌اش، از او به نورمحمد تره‌کی دبیر کل حزب دموکراتیک خلق و برقراری نخستین دولت حزبی با گرایش چپی.
- ۲۵ سنبله سال ۱۳۵۸: انتقال قدرت از نورمحمد تره‌کی به حفیظ‌الله امین با قتل تره‌کی.
- ۶ جدی ۱۳۵۸: انتقال قدرت از حفیظ‌الله امین به ببرک کارمل با قتل حفیظ‌الله امین در قصر تپه تاج بیگ در غرب کابل.
- ۸ میزان – ۳ قوس ۱۳۶۵: انتقال قدرت از ببرک کارمل به نجیب‌الله. پس از آن که کارمل در ۱۳ ثور ۱۳۶۵ از دبیرکلی حزب دموکراتیک کنار رفت، نجیب‌الله فردای آن از سوی کمیته مرکزی حزب به جانشینی او برگزیده شد. به‌دنبال کنار رفتن کارمل از ریاست جمهوری، نجیب‌الله، محمد چمکنی از سران قبایل جنوبی را به سرپرستی دولت تعیین کرد و در ۳ قوس همین سال خود از سوی لویه‌جرگه به ریاست جمهوری برگزیده شد.
- ۸ ثور ۱۳۷۱: انتقال قدرت از حزب دموکراتیک خلق به دولت مجاهدین. به‌دنبال قطع کمک‌های روسیه به دولت نجیب‌الله، نیروهای هوایی و زمینی دولت کابل، زمین‌گیر شد. او در ماه حمل این سال پذیرفت که قدرت را به مجاهدین واگذار کند، اما در ۲۵ حمل از سوی کمیته مرکزی حزب دموکراتیک خلق مجبور به کناری‌گیری شد و حزب عبدالرحیم هاتف را به‌سرپرستی دولت تعیین کرد. با ورود مجاهدین به کابل، در هشتم ثور قدرت از عبدالرحیم هاتف به صبغت‌الله مجددی رئیس دولت موقت مجاهدین انتقال داده شد.
- ۷ سرطان ۱۳۷۱: انتقال قدرت از صبغت‌الله مجددی به برهان‌الدین ربانی. براساس توافق‌نامه گروه‌های هفتگانه مجاهدین مستقر در پیشاور، مجددی قدرت به ربانی واگذار کرد.
مراسم انتقال قدرت از ربانی به کرزی
- ۵ میزان ۱۳۷۵: انتقال قدرت از دولت مجاهدین به گروه طالبان. در پی سقوط دولت برهان‌الدین ربانی توسط نیروهای طالبان، مقام‌های دولت مجاهدین به‌سوی شمال فرار کردند و طالبان قدرت را در کابل به‌دست گرفتند.
- ۲۲ عقرب ۱۳۸۰: انتقال قدرت از طالبان به مجاهدین. به‌دنبال حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱، حملات ائتلاف بین‌المللی به رهبر آمریکا در هفتم اکتبر این سال به کمک جبهه متحد شمال آغاز شد. در ۲۲ عقرب حاکمیت طالبان فروپاشید و دولت برهان‌الدین ربانی قدرت را به‌دست گرفت.
- ۱ جدی ۱۳۸۰: انتقال قدرت از برهان‌الدین ربانی به حامد کرزی. چهار گروه سیاسی اصلی افغان در اجلاس کنفرانس بن زیر نظر سازمان ملل توافق کردند که دولت موقت به ریاست حامد کرزی قدرت به‌دست گیرد. کرزی در اول جدی در مراسم رسمی قدرت را از ربانی تحویل گرفت که از آن به‌عنوان نخستین انتقال مسالمت‌آمیز قدرت در افغانستان یاد می‌شود.
با این راه دشواری که مردم افغانستان در این چهل سال گذشته پشت‌سر گذاشته، حالا با یازدهمین مورد از انتقال قدرت به‌صورت مسالمت‌آمیز، امیدواری‌ها در این کشور برای تحقق ثبات سیاسی و قطع سنت انتقال خشونت‌آمیز قدرت بیشتر شده است.[۱]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- گاه‌شمار چهار دهه انتقال قدرت در افغانستان، وب‌سایت فارسی بی بی سی برای افغانستان: دوشنبه ٢۹ سپتامبر ٢٠۱۴ - ٠٧ مهر ۱٣۹٣
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت فارسی بی بی سی برای افغانستان
