فهرست مندرجاتشبه علم
از نوع ارابه خدایان فون دنیکن
[قبل] [بعد]
[↑] شبه علم، از نوع ارابه خدایان فون دنیکن
به احتمال بسیار زیاد بیشتر ما اخبار و داستان‌هایی از نقش احتمالی موجودات فرازمینی در تمدن‌های باستانی و یا ساخت اهرام مصر شنیده‌ایم. روایت‌هایی که ادعا می‌کنند شواهدی یافته‌اند مبنی بر این‌که مدت‌ها پیش موجودات فرازمینی به زمین آمده‌اند و فناوری‌های پیشرفته را به انسان‌ها انتقال دادند.
خطوط نازکا (nazca lines): این خطوط عظیم و عجیب در صحرای نازکا، یکی از موارد ادعایی طرفداران بیگانه‌های باستانی است.
علاقمندان به این سناریو این‌طور استدلال می‌کنند که در غیر این‌صورت چگونه می‌توان مهندسی خیره‌کننده اهرام مصر یا طرح‌های باستانی کنده‌شده در بیابان نازکای پرو (که شبیه به علائم فرودگاهی راهنمای فرود برای سفینه‌های فضایی است) را توضیح داد؟ یکی از مشهورترین منابع ترویج این سنخ از شبه علم، دستنوشته‌های اریک فون دنیکن در کتاب‌های ارابه خدایان و خدایانی از فضاست.
اریک فون دنیکن نویسنده سویسی در سال ۱۹۶۸ ادعاهایی را در خصوص ملاقات موجودات فرازمینی با انسان‌ها طرح کرد که به‌سرعت در سراسر جهان مورد توجه مردم قرار گرفت. طبق ادعای وی، فضاییان در گذشته‌های دور به زمین آمده و بر پیشرفت بشر تاثیر گذاشته و در بازگشت، نشانه‌های باستان شناختی از خود به یادگار گذاشته‌اند. کنت فدر باستان‌شناس درباره یکی از اصلی‌ترین فرضیه‌های فون دنیکن می‌گوید: نخستین ادعای ضمنی به‌وجود نقاشی‌ها یا مجسمه‌های تاریخی از فضاییان و نوشته‌های اولیه درباره دیدار آن‌ها می‌پردازد. فون دنیکن می‌گوید صدها، هزاران یا حتی ده‌ها هزار سال پیش بشقاب پرنده‌ها یا فضاپیماهایی با آتش و دود بر زمین فرود آمدند. داستان زیبایی است. اگر درست باشد بسیار اعجاب‌انگیز و شگفت‌آور است. آیا از پشتیبانی دلایل علمی استنتاجی و استقرایی، مدرک یا اثباتی هم برخوردار است؟ متاسفانه خیر!
این فرضیه فون دنیکن از جنس فرضیه‌های «اینک بلات» است. «اینک بلات» یک جور آزمون روان‌شناختی بر مبنای آزمون‌های رورشاک است که می‌گوید تصاویری که در (اینک بلات) دیده می‌شود کاملاً بستگی به ذهن بیننده دارد و خود تصاویر الزاماً چیز خاصی را نشان نمی‌دهند. آن‌ها هر آن چیزی می‌شوند که شما از درون‌تان بیرون بکشید، به‌عبارتی جوری دیده می‌شوند که شما دلتان می‌خواهد. نوع ادعای فون دنیکن در تفسیر تصاویر یا نقاشی غارها همانند آزمون «اینک بلات» است. اگر چه که تصاویر مورد بحث اساساً واقعی هستند اما نباید فراموش کنیم که این تصاویر و نقش‌ها متعلق به فرهنگ دیگری هستند. بدون داشتن فهمی از زمینه‌های مذهبی، هنری یا تاریخی آن نقاشی‌ها یا تصاویر در چارچوب فرهنگی که آن‌را ساخته است نمی‌توان به تفسیر آن‌ها پرداخت.
مجسه‌هایی که به فضانوردان باستانی تشبیه می‌شود – ساخت مایاها
مثلاً تصویری را که فون دنیکن به‌عنوان فضانوردی با آنتن رادیویی تشخیص داده است، می‌تواند نقش یک شمن و کاهن با سرپوشی از تک شاخ گوزن باشد. مثال دیگر نقش‌های اعجاب‌انگیز روی زمین در کوهستان آند، در سرزمین مردمی پیش تاریخی به‌نام نازکاهاست. این نقش‌ها غالباً خطوط درازی‌اند که در سطح بیابان کشیده شده‌اند که در هر زاویه‌ای همدیگر را قطع می‌کنند. با این حال جالب توجه‌ترین این تصاویر، نقش‌های از ماهی و میمون و مار است که در ابعاد بزرگ (گاهی تا ده‌ها متر) کشیده شده‌اند. ابعاد بزرگ این نقش‌ها دستاورد خیره‌کننده‌ای است اما ابداً از دایرۀ توانایی‌های مردم پیش تاریخی بیرون نبوده است.
فون دنیکن دربارۀ این علائم و نقش‌های نازکا می‌گوید این علائم یا توسط فرازمینی‌ها یا با استفاده از دستورالعمل‌های صادره از فضاپیماها ساخته شده‌اند. چنین ادعایی گرچه داستان را پرهیجان و جذاب می‌کند اما متأسفانه با واقعیت مطابقت ندارد. جو نیکل پژوهشگر با عده کمی کارگر و مقداری طناب و چند تکه چوب همان تکنیک ساخت شکل‌های نازکا را بازآفرینی کرد. شاید یک میل درونی، یا رویای دیرینه در انسان باشد که تصور کند در جهان هستی تنها نیست. اما رویاها و آرزوهای ما الزاماً واقعی نیستند و می‌توانند از جنس تخیل باشند. برای مطالعه بیشتر در زمینه اندیشه انتقادی، کتاب «چگونه درباره چیزهای عجیب بیندیشیم» اثر تئودور شیک و لوئیس وُن می‌تواند سودمند باشد.[۱]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- عرفان کسرایی، شبه علم، از نوع ارابه خدایان فون دنیکن، وب‌سایت علمی بیگ بنگ: ۲۹ شهریور ۱۳۹۳
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت علمی بیگ بنگ
