 |
|
افغان‌ها در جنگ سوریه
فهرست مندرجات
◉ ایران مهاجران افغان را به جنگ سوریه می‌فرستد
◉ يادداشت‌ها
◉ پی‌نوشت‌ها
◉ جُستارهای وابسته
◉ سرچشمه‌ها
.
ایران مهاجران افغان را به جنگ سوریه می‌فرستد
حمله‌ی مرگبار به مسجد جوادیه در جنوب شهر هرات، که دست‌کم ۲۹ نفر کشته و بیشتر از ۶۴ نفر مجروح شدند، در مردادماه ۱۳۹٦ خورشیدی، به دنبال آن کشتار بیشتر از ۵۰ غیرنظامی هزارههای شیعه - به شمول کودکان و زنان - در روستای میرزا اولنگ در شهرستان صیاد استان سرپل به‌دست طالبان و داعش، که از آن به‌عنوان قتل‌عام میرزا اولنگ نام برده شده است، و هم‌چنین، کشتار ۲۸ نفر به‌روایت دولت یا بیش از ۴۰ نفر به گفته شاهدان در حمله چهار مهاجم انتحاری به مسجد امام زمان در شمال کابل در شهریورماه همین سال، ریشه در کجا دارد؟
در سال ۱۳۹۵، بی‌بی‌سی فارسی شواهدی از اعزام هزاران پناهجوی افغان به جنگ سوریه به‌دست آورد که نشان می‌دهد سپاه پاسدران ایران، مردان افغان را برای جنگ در کنار نیروهای بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه به این کشور می‌فرستد. بی‌بی‌سی نوشت: «ایران با تشکیل سپاهی چندملیتی از شبه نظامیان شیعه به‌یاری بشار اسد برخاسته و شماری از مردان افغان را که اکثراً از شیعه مذهب‌های هزاره‌اند به این جنگ اعزام می‌کند.»
اعزام مهاجرین افغان از ایران به سوریه، یکی از دلایل عمده‌ای خشونت داعش در افغانستان است که عامل اصلی آن جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.
وزارت خارجه افغانستان می‌گوید: گزارش رسمی را تا هنوز در مورد شرکت افغان‌ها در جنگ سوریه دریافت نکرده است. با این حال، اخیراً مجله‌ی شپیگل آلمان گزارش داد که صدها افغان در جنگ داخلی سوریه سهم دارند و شاید تا هفت صد تن آن‌ها در این جنگ کشته شده باشند. اکثریت شرکت‌کننده‌ها در جنگ سوریه، هزارههای افغانستان معرفی می‌شوند که از سوی ایران به سوریه فرستاده شده‌اند.
افغان‌ها در جنگ بشار اسد می‌جنگند. آن‌ها از سوی ایران مجبور ساخته شده‌اند تا به جنگ سوریه بروند. مجله‌ی اشپیگل آلمان با نشر گزارشی در این مورد، از وضعیت افغان‌های حکایت می‌کند که در جنگ داخلی سوریه شرکت دارند.
شماری از آن‌ها گفته‌اند که از سوی ایران مجبور ساخته شده‌اند و برای‌شان وعده داده شده که اگر در جنگ سوریه شرکت کنند، ماهانه دو میلیون تومان معادل شش‌صد تا هفت‌صد دلار و هم‌چنان ویزه اقامت ایران برای آنان داده خواهد شد.
از سوی شبکه‌های تلویزیونی عربی زبان، اظهارات شماری از آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی به‌خصوص یوتیوب و فیس‌بوک نشر شده است. سه تن آن‌ها چنین پیامی دارند:
- فرد اولی: «حیدر محمدی از افغانستان، ولایت بلخ ولسوالی شولگره. از افغانستان آمدم به ایران و از آن‌جا به سوریه. برای ما دو میلیون تومان می‌دهند که برویم به سوریه. برای پدر و مادر خود سلام می‌دهم از این‌جا. خانمم، دخترم، پسرم، ما در سوریه هستیم.»
فرد دومی: «بچه‌های که از افغانستان برای کار به ایران می‌آئید، فریب ایران را نخورید. برای شما می‌گویند که پاسپورت و پول می‌دهیم، همه‌اش دروغ است، فریب نخورید و هرگز به سوریه نیائید.»
فرد سومی: «پرسش مترجم تحقیق‌کننده: از کجا آمدی؟ پاسخ: از ایران. پرسش: برای چی آمدی این‌جا؟ پاسخ: از ایران ما را برای جنگ به این‌جا آوردند. پرسش: ملیت تو چیست؟ پاسخ: ملیت افغانستانی. پرسش: تو چرا در ایران در زندان بودی؟ پاسخ: به‌جرم مواد مخدر برای شش سال حبس. پرسش: چقدر پول برای شما می‌دهد؟ پاسخ: دو میلیون تومان. پرسش: دو میلیون تقریباً به دلار چند می‌شود؟ پاسخ: تقریباً شش‌صد دلار می‌شود.»
مجله آلمانی شپیگل در این مورد می‌نویسد: بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه با کمبود نیروی نظامی روبه‌رو است و حامیان وی به‌خصوص ایران به این کشور جنگجو می‌فرستند.
شماری از اسیران افغان در جنگ سوریه
مجله داستان یک افغان به‌نام مراد را که در شهر حلب زندانی است به تصویر کشیده است. شپیگل این نکته را برجسته ساخته که مراد نمی‌دانست به جنگ در برابر برخی وعده‌ها از سوی ایران اعزام شده است. زمانی‌که او مشغول جنگ است و مهماتش تمام می‌شود، یک انفجار در ساختمانی رخ می‌دهد که وی در همان جاست. سپس جنگجویان مخالف رژیم اسد می‌آیند و مراد می‌ترسد که او را می‌کشند. اما آن‌ها وی را اسیر می‌گیرند و به زندانی در حلب منتقل می‌سازند.
به نقل برخی اسیران افغان، بیشتر از شهروندان هر کشور، هزارههای افغانستان در خط اول جبهه مشغول جنگ هستند. مراد و یک همراهش از هفت ماه به این‌سو در زندان حلب که در کنترل جبهه‌ی الشمیعه است، در بند به‌سر می‌برند. این افغان شانه‌های‌اش را به‌عنوان شواهد رسمی نشان داده که در زندان ایران توسط سگرت سوختانده شده است. او می‌گوید:
-
«در ایران همگی نژادپرست هستند و برای این ما را نمی‌خواهند که افغان هستیم. خیلی به‌مشکل یکی از ما در آن‌کشور اسناد می‌گیریم.»
وزارت خارجه افغانستان می‌گوید: نه از قصه مراد اطلاع رسمی دارد و نه از حضور هیچ افغانِ در جنگ سوریه. شکیب مستغنی سخنگوی این وزارت به رادیو آزادی گفت که آن‌ها نمی‌توانند به منابع مانند اینترنت که خیلی موثق نیست، اتکا کنند:
- « در مورد حضور اتباع جمهوری اسلامی افغانستان در جنگ داخلی سوریه، تا حالا کدام واکنش رسمی و یا اسناد معتبری که رسماً تائیدکننده‌ی این گزارش‌ها به وزارت امور خارجه باشد، تا حالا به این وزارت نرسیده است. در صورتی‌که گزارش رسمی به وزارت امور خارجه برسد که ابعاد مختلف گزارش‌هایی را که در این رابطه به نشر رسیده تائید کند، با در نظرداشت چگونگی رفتن این افغان‌ها از بیرون سوریه به سوریه، وزارت خارجه اقدام خواهد کرد.»
هر دو مجلس شورای ملی افغانستان هم در مورد اعزام افغان‌های مستقر در ایران به جنگ سوریه تقریباً سکوت کرده است. اگر در گذشته صداهای محدودی در این مورد در جلسه‌های شورای ملی بلند شده‌اند، از آن نتیجه‌ی به‌دست نیامده است.
حالا ولسی‌جرگه افغانستان به همین اکتفا کرده که گزارش رسمی وزارت امور خارجه در مورد اعزام اجباری افغان‌ها از سوی ایران به جنگ سوریه، برای آن‌ها برسد.
ایران در کنار حزب‌الله لبنان، از متحدین کلیدی رژیم بشار اسد است و سرنگونی وی را به زیان خود می‌داند. به‌نقل از مجله‌ی شپیگل آلمان، از آغاز سال ٢٠۱٢ میلادی ایران و حزب‌الله تلاش نهایی کرده‌اند تا رژیم اسد سرنگون نشود.
شپیگل هم‌چنان می‌گوید که با ادامه‌ی جنگ داخلی سوریه، شماری از ایرانی‌ها، عراقی‌ها، پاکستانی‌ها و یمنی‌ها به‌خواست خود، با نیروهای رژیم اسد پیوستند؛ اما حالا افغان‌ها مجبور ساخته شده‌اند تا به این جنگ بروند.
در حدود دو میلیون تن از پناهنده‌های افغان در ایران به‌سر می‌برند که اکثریت‌شان از قوم هزاره هستند و اسناد قانونی در دست ندارند.
مجله‌ی آلمانی شپیگل می‌گوید که به‌نظر می‌رسد حکومت افغانستان خیلی هم به [پیگیری] اعزام اجباری افغان‌ها به جنگ سوریه از سوی ایران دلچسپی ندارد.
به‌نقل از کسانی‌که در مذاکرات برای مبادله اسیران جنگی در سوریه نقش داشته‌اند، در گذشته اسیران طرفدار رژیم، ایرانی‌ها و اعضای گروه حزب‌الله مبادله شده‌اند. اما در مورد افغان‌ها کدام کاری صورت نگرفته است.
معلوم نیست که چه تعداد از افغان‌ها در جنگ سوریه به‌صورت اجباری از سوی ایران اعزام شده‌اند؛ اما برخی ارقام غیررسمی نشان می‌دهند که هفت‌صد افغان که عمدتاً از قوم هزاره هستند، در این جنگ کشته شده‌اند.
در حال حاضر، شاید چشم‌ها به این دوخته شده باشند تا حکومت افغانستان گزارش رسمی را از اعزام افغان‌ها به جنگ سوریه در یافت کند؛ اما این معلوم نیست که این گزارش چگونه و توسط کی به افغانستان سپرده خواهد شد.[۱]
قاسم سلیمانی (نفر سمت چپ)، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، که در سال ۱۳۳۵ خورشیدی در شهرستان رابر از توابع کرمان به دنیا آمد، در نوجوانی به کار بنایی مشغول بود اما پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ به سپاه پاسداران پیوست. او در طول جنگ هشت ساله ایران و عراق فرمانده لشکر ۴۱ ثارالله کرمان بود. وی در ۴ بهمن ۱۳۸۹ درجه‌ی سرلشکری دریافت کرد. آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، در تقدیر از عملکرد قاسم سلیمانی، از او به‌عنوان «شهید زنده» نام برده است. طبق منابع غربی، سلیمانی نقش مهمی در دادن قدرت نظامی به حزب‌الله لبنان، عقب راندن اسرائیل از جنوب لبنان، جنگ افغانستان، شکل‌دهی به فضای سیاسی عراق پس از سرنگونی رژیم صدام، تغییر روند جنگ داخلی سوریه و مقابله با داعش در عراق داشته‌است. وی تا پیش از حضور علنی در جنگ علیه داعش در عراق، از حضور در انظار عمومی پرهیز می‌کرد؛ ولی حکومت ایران از زمان حضورش در عراق در نبرد علیه داعش و انتشار تصاویر متعددش با مدافعان عراقی، شروع به معرفی و شناساندن چهره‌ی وی کرد. تصویری که پیش‌رو دارید، عکس یادگاری قاسم سلیمانی با اعضای «تیپ فاطمیون» است که در اوایل اسفند ماه سال ۹۳ خورشیدی، پس از کشته‌شدن «علی‌رضا توسلی» فرماندهی «تیپ فاطمیون» یه‌صورت ناقص و بریده یا با چهره‌هایی محو شده، منتشر شد. آن‌روزها هنوز افرادی که در این عکس حاضر بودند، ردای شهادت بر تن نداشتند. افراد حاضر در تصویر زیر، به ترتیب از راست به این قرارند: شهید «علی‌سلطان مرادی» (روز ٢٣ بهمن ٩٣، در منطقه «کفر نساج» واقع در شمال غرب «درعا» (استان جنوبی «سوریه»)، پنجه بر ایوان عرش گرفت)؛ شهید «عباس عبداللهی» (روز ٢٣ بهمن ٩٣، در منطقه «کفر نساج» واقع در شمال غرب «درعا» (استان جنوبی «سوریه»)، بال در بال ملائک گشود)؛ شهید «علی‌رضا توسلی» (روز نهم اسفند ماه ۱۳۹۳ خورشیدی، شربت شهادت نوشید)؛ شهید «حسین یادپا» (روز ۳۱ فروردین ۱۳۹۴ خورشیدی، پای بر بساط «عند ربهم یرزقون» نهاد)؛ و شهید زنده «حاج قاسم سلیمانی». لازم به یادآوری است که «تیپ فاطمیون»، متشکل از جنگجویان افغان، تحت فرماندهی سپاه پاسداران ایران است! «ایران، ایران مرگ به نیرنگ تو، خون جوانان ما می‌چکد از چنگ تو!»
[▲] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[▲] پی‌نوشت‌ها
[۱]- جاوید نعیمی، ایران افغان‌ها را جبراً به جنگ سوریه می‌فرستد، وبسایت رادیو آزادی: شنبه ۱٦ مه ٢٠۱۵ - ٢٦ اردیبهشت ۱۳۹۴
[▲] جُستارهای وابسته
□
[▲] سرچشمه‌ها
□ وبسایت رادیو آزادی
