ملا محمدربانی آخوندزاده

از: دانشنامه‌ی آریانا

ملا محمدربانی آخوندزاده

فهرست مندرجات

◉ زندگی‌نامه
◉ يادداشت‌ها
◉ پيوست‌ها
◉ پی‌نوشت‌ها
◉ جُستارهای وابسته
◉ سرچشمه‌ها
◉ پيوند به بيرون

طالبان

چهره‌های سیاسی افغانستان

ملا محمدربانی آخوندزاده (به انگلیسی: Mullah Mohammad Rabbani Akhund) (زاده‌ی ۱۳۳٦ خ - درگذشته‌ی ۱۳۷۸ خ)، معروف به حاجی معاون، یکی از رهبران کلیدی جنبش طالبان بود، که در سلسله‌مراتب رهبری طالبان، پس ملا محمدعمر، قدرت دوم را داشت و از این‌رو، از او به‌عنوان «مرد شماره ۲ جنبش طالبان» یاد می‌شود. او، رئیس‌الوزرای حکومت طالبان افغانستان و اولین رئیس شورای عالی طالبان (شورای سرپرست امارت اسلامی افغانستان) بود که رهبری و هدایت کابینه را برعهده داشت.

▲	زندگی‌نامه

ملا محمدربانی آخوند

محمدربانی، فرزند ملا امیرمحمد، نوه‌ی ملا نیک‌محمد، در سال ۱۳۳٦ خورشید برابر با ۱۳۷۷ هجری قمری (۱۹۵۷ میلادی)، در یک خانواده‌ی مذهبی از قوم کاکر از شاخه‌های طایفه غلجایی، در شهر قندهار زاده شد. پدرش عالم دینی و جد وی، از مجاهدین جنگ دوم افغان و انگلیس بود. او آموزش ابتدایی را نزد پدر آغاز کرد و سپس، در یکی از مراکز آموزش دینی شهر قندهار به تحصیلات مذهبی پرداخت و «بیش‌تر آموزش‌های دینی خود را نزد شیخ‌الحدیث عبدالعلی دیوبندی، که در دوره‌ی حاکمیت امارت اسلامی افغانستان، مفتی اعظم بود، فراگرفت». اما هنوز تحصیلات را به پایان نرسانیده بود که در سال ۱۳۵۷، در افغانستان کودتای کمونیستی شد و سپس روس‌ها به این کشور تجاوز کردند و او که هنوز بیش از ۲۱ نداشت، به صف جهاد شتافت. بعد معاون یکی از جبهات مشهور مجاهدین مربوط حرکت انقلاب اسلامی به‌رهبری مولوی محمدنبی محمدی در استان قندهار شد. به‌همین دلیل، از این دوران، به حاجی معاون مشهور گردید. شاهد غزنی‌وال می‌نویسد:

ملا محمدربانی سپس به ولسوالی (شهرستان) ارغستان ولایت (استان) قندهار رفت و مجاهدین آن منطقه را منسجم و منظم نمود، وی یک مرکز جهادی در کوه چغنی ولسوالی ارغستان تاسیس نمود و از همان‌جا فعالیت‌های جهادی خود را در ساحات مختلف ولایت قندهار آغاز نمود و در عملیات‌های دشوار چغنی، تورتاک، شابیگ، سنگر و دیگر مناطق ولسوالی ارغستان در برابر شوروی‌ها شخصاً سهم گرفت، مسئولیت جبهه‌ی چغنی اگر چه به دوش قوماندان (فرمانده) عبدالرازق بود اما رهبری و فرماندهی مجاهدین در جریان نبردها را ملا محمد ربانی به دوش داشت؛ ملا محمدربانی چون همواره در عملیات‌های جهادی حضور می‌داشت، چندی بعد به‌عنوان معاون مسئول جبهه انتخاب شد و از همان دوران در میان مجاهدین به حاجی معاون شهرت یافت.

او، که در دوران جهاد، به‌عنوان یک شخصیت برجسته و مجرب جهادی تبارز کرد و در زمره‌ای فرماندهان مشهور جهادی افغانستان جا گرفت، در حکومت عبوری رهبران هفت‌گانه‌ای جهادی، که در پاکستان تشکیل یافت، سمت «معین وزارت حج و اوقاف» را بر عهده داشت. وی در این زمان، عضو حزب اسلامی مولوی محمدیونس خالص بود.

پس از سقوط دولت دکتر نجیب‌الله، در سال ۱۳۷۱، جنگ‌های داخلی مجاهدین بر سر کسب قدرت آغاز شد، در این زمان، ملا محمدربانی، همه سعی و تلاش خود را در جهت برقراری صلح انجام داد، اما نتیجه نداشت. او یکی از بنیان‌گزاران جنبش اسلامی طالبان در افغانستان بود، که در آغاز کار تحریک ‌طالبان، در سال ۱۳۷۳، زمانی‌که قندهار به‌دست آن‌ها افتاد، ریاست شورای عالی طالبان را بر عهده گرفت. او در فتح استان‌های هیرمند، ارزگان، فراه و هرات - به‌دست طالبان در سال ۱۳۷۴ - نقش مهم داشت.

زمانی‌که در ۱۸ مهر ۱۳۷۴ (۱۰ اکتبر ۱۹۹۵)، طالبان به دروازه‌های کابل رسیدند، ملا محمدربانی، احمدشاه مسعود، وزیر دفاع دولت برهان‌الدین ربانی را برای گفتگو دعوت کرد؛ مسعود دعوت او را پذیرفت و برای گفت‌وگو از کابل به میدان‌شهر رفت؛ در این گفت‌وگو «نخستین خواسته‌ی ملا محمدربانی از مسعود این بود که یک‌ونیم میلیون فرزندان افغان‌زمین برای برقراری نظام اسلامی جان‌های خود را قربانی کرده‌اند، باید به خون شهدأ ارج گذاشته شود و نظام اسلامی بدون هیچ قید و شرط در افغانستان نافذ گردد؛ تحریک اسلامی طالبان برای تحقق این آرمان مقدس افغان‌ها عزم صمیم و راسخ دارد؛ اگر شما هم در این راستا از همکاری همه جانبه‌ی خود دریغ نکنید، زمینه برای نظام مستحکم اسلامی مساعد می‌گردد». اما احمدشاه مسعود که به‌سادگی حاضر نبود از قدرت انحصاری دست بکشد، به مقاومت ادامه داد. در نتیجه، به‌جز چند استان شمالی افغانستان، سایر استان‌های این کشور در تصرف طالبان درآمد.

زمانی‌که در سال ۱۳۷۵، استان‌های شرقی (ننگرهار، کنر و لغمان) در سیطره‌ی امارت اسلامی افغانستان قرار گرفت، ملا محمدربانی به‌عنوان مسئول عمومی حوزه‌ی مشرقی کشور منصوب گردید و بعد از فتح کابل، معاون شورای سرپرست طالبان شد که متشکل از شش نفر بود.

سرانجام، ملا محمد ربانی، در ۲٦ فروردین ۱۳۸۰ (۱۵ آوریل ۲۰۰۱)، به‌علت سرطان كبد در يكی از بيمارستان‌های پاكستان، در شهر روالپندی درگذشت و جنازه‌ی او با هواپيمای سازمان ملل به قندهار برده و به خاك سپرده شد.

[▲] يادداشت‌ها

[▲] پيوست‌ها

...

[▲] پی‌نوشت‌ها

...
بكتاش خمسه‌پور، ملا محمد ربانی، مرد شماره ۲ طالبان درگذشت، رادیو فردا: ۲۷ فروردین ۱۳۸۰.
ملا محمد ربانی، بانک اطلاعات رجال.
ویکی‌پدیا، دانشنامه‌ی آزاد (به زبان انگلیسی)، تاریخ تولد ملا محمدربانی آخوند را سال ۱۹۵۵ میلادی ذکر کرده است. روجوع شود به:

Mohammad Rabbani, From Wikipedia, the free encyclopedia

شاهد غزنیوال، نگاهی به زندگی رئیس‌الوزرأ مرحوم ملا محمدربانی، برگردان فارسی از: حبیبی سمنگانی، وب‌سایت صدای جهاد، وابسته به امارت اسلامی افغانستان (سایت رسمی طالبان).
به‌نوشته شاهد غزنیوال، ملا محمدربانی، در آن‌زمان «فعالیت جهادی خود را در جبهه‌ی جهادی شهید ملا موسی کلیم آغاز نمودند؛ شهید ملا موسی کلیم، از بنیان‌گزاران جهاد و مقاومت در زون (حوزه‌ی) جنوب غربی کشور بود.» (رجوع شود به: غزنیوال، پیشین).
بانک اطلاعات رجال، پیشین.
شاهد غزنیوال، پیشین.
همان‌جا.
بانک اطلاعات رجال، پیشین؛ و نیز: شاهد غزنیوال، پیشین.
شاهد غزنیوال، پیشین.
همان‌جا.
بانک اطلاعات رجال، پیشین.
بكتاش خمسه‌پور، پیشین

[▲] جُستارهای وابسته

□
□
□

[▲] سرچشمه‌ها

□
□
□
□

[▲] پيوند به بیرون

□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]

رده‌ها │ افغانستان‌شناسی │ طالبان │ زندگی‌نامه