واژگان مهندسی عمران - حرف «ت»

از: مهدیزاده کابلی

واژگان مهندسی عمران

حرف ت

جستجو			آ	ا	ب	پ	ت	ث	ج	چ	ح
خ	د	ذ	ر	ز	ژ	س	ش	ص	ض	ط	ظ
ع	غ	ف	ق	ک	گ	ل	م	ن	و	ھ	ی

قبل

بعد

تحلیل سازه‌ها

Structural analysis

تحلیل سازه‌ها یا آنالیز سازه‌ها (به انگلیسی: Structural analysis؛ به آلمانی: Baustatik) یا تئوری سازه‌ها (Theory of structures)، یکی از زیر رشته‌ها و زمینه‌های عمده و مدرن در مهندسی عمران، و مهندسی هوافضا می‌باشد که با استفاده از قوانین ریاضی و فیزیک به تحلیل و پیش‌بینی رفتار سازه‌ها می‌پردازد. روشی برای محاسبه میزان تغییر شکل، نیروهای داخلی و عکس‌العمل‌های تکیه‌گاهی یک سازه است. اطلاعات مورد نیاز برای این محاسبات مشخصات مقاطع سازه و بارهای وارد بر سازه هستند. پس از تحلیل سازه‌ها و تعیین نیروهای داخلی (برشی، محوری، لنگر خمشی و لنگر پیچشی) سازه را برحسب آن‌ها طراحی می‌کنند. منظور از طراحی تعیین مقاطع لازم برای اعضای مختلف است. سازه‌ها از دو دیدگاه از لحاظ بارگذاری قابل بحث هستند: ۱- بارگذاری دینامیکی و ۲- بارگذاری استاتیکی. هم‌چنین عوامل مؤثر در تحلیل سازه‌ها شرایط تکیه‌گاهی، اتصالات، و قیود آن‌ها می‌باشد. یکی از روش‌های رایج تحلیل سازه‌های ساختمانی در تئوری سازه، تحلیل پرتال می‌باشد که در گذشته و قبل از حضور نرم‌افزارها استفاده‌های زیادی از آن می‌شد.

تیر (سازه)

Beam

تیر (به انگلیسی: Beam؛ به آلمانی: Träger)، یکی از اعضای اصلی در مجموعه‌ی المان‌های مورد استفاده در سازه‌های ساختمانی است. در واقع وظیفه اصلی تیرها تحمل تنش‌های حاصل از نیروی برشی و لنگر خمشی ناشی از بارهای وارد بر آن و وزن خود تیر است. در طراحی سازه‌ها، معمولاً تیرها بر اساس لنگر خمشی موجود طراحی گشته و ضابطه برش در آن‌ها کنترل می‌گردد. خصوصیت‌های اصلی تیرها عبارتند از نیمرخ (پروفیل)، طول و ماده‌ی سازنده. تیر، معمولاً در معماری و مهندسی سازه، به‌عنوان عضوی بلند، مستقیم و منشوری تعریف می‌شود که برای نگه‌داری بارهای مختلف وارده در طول عضو طراحی می‌گردد. معمول‌ترین تیرها از نظر مصالح ساختمانی عبارتند از: تیر فولادی، تیر بتنی و تیر چوبی و معمول‌ترین تیرها از نظر تکیه‌گاهی عبارتند از: تیر دوسرگیردار، طره و تیر ساده. هم‌چنین، تیرها بر اساس عملکرد خود در سازه‌های ساختمانی ۳ دسته‌بندی می‌شوند: ۱- تیر اصلی: تیری افقی که به ستون­‌ها متصل است (با اتصال ساده یا اتصال برشی). عملکرد سازه‌ای این نوع از تیرها به گونه‌ای است که بار را از تیر فرعی (در صورت وجود) به ستون­‌ها منتقل می‌کند. ۲- تیر فرعی: تیری افقی که به تیرهای اصلی متصل است (با اتصال ساده یا اتصال برشی). عملکرد سازه‌ای این نوع از تیرها به گونه‌ای است که بار را به تیر اصلی منتقل می‌کند و به‌صورت مستقیم به ستون‌ها متصل نمی‌باشد. ۳- تیر کلاف: تیری افقی که متصل به دو تیر عرضی در سقف یا خرپای سقف است. عملکرد سازه‌ای این نوع از تیرها به‌گونه‌ای است که تیر، بار تیر عرضی را به ستون سازه منتقل می‌کند. عموماً در خرپای سقف به‌کار برده می‌­شود.

تیرآهن

I-beam

تیرآهن (به انگلیسی: I-beam یا H-beam؛ به آلمانی: Eisenstrahl)، اساسی‌ترین پروفیل ساختمانی است که بعضاً در پروژه‌های صنعتی نیز کاربرد دارد. تیرآهن به سه صورت یافت می‌شود: ۱- تیرآهن IPE (استاندارد اروپا و ایران)، ۲- تیرآهن INP (استاندارد چین و روسیه) و ۳- تیرآهن IPB (بال پهن). تیرآهن IPE و INP به ارتفاع ۸۰–۶۰۰ میلی‌متر و تیرآهن IPB به ارتفاع ۱۰۰–۱۰۰۰ میلی‌متر تولید می‌شود. کاربرد تیرآهن در ساختمان به‌صورت ستون، خرپا، نعل درگاه، تیر یا شاه‌تیر در پوشش سقف‌ها و پل‌های لانه زنبوری استفاده می‌شود.

تیرچه	Joist
تیرچه یا الوار افقی (به انگلیسی: Joist؛ به آلمانی: Balkenlage)، به الوار چهارتراشی گفته می‌شود که در چوب‌بست سقف یا کف به کار می‌رود. تیرچه را معمولاً از جنس چوب، فولاد یا بتن می‌سازند.

قالب‌بندی (بتن‌ریزی)	Formwork
قالب‌بندی (به انگلیسی: Formwork؛ به آلمانی: Schalung)، ...