"آريانا"، یک دانشنامه جامع با محتویات علمی در سطح شبکه جهانی اینترنت است که با همکاری افراد متخصص نوشته می‌شود و مقالات آن می‌تواند -در موضوعات گوناگون- توسط هر کسی که به اینترنت دسترسی داشته باشد، مطالعه گردد.
مدتهاست که نياز به وجود يک دانشنامه در ميان افغانها احساس می‌شد. بنابراين، دانشنامه آريانا برای نخستين بار به همت تعدادی از نويسندگان و پژوهشگران افغانستان، در اين سايت منتشر می‌شود. اما در گام نخست با كوشش همين محققان مدخل آن گردآوری و تهيه می‌گردد و سپس به تدريج متن نيز بر آن افزوده خواهد شد.
نام دانشنامه (آريانا) واژه‌ای است که از نام باستانی افغانستان امروزی گرفته شده‌است. مرکز اصلی این دانشنامه در شهر درسدن آلمان قرار دارد. اما کاربران دیگری هم در کشورهای اروپايی، آمريکا، ايران و افغانستان به این دانشنامه یاری می‌رسانند.
دانشنامهٔ آريانا در تاریخ ٢۰ شهريور ۱۳٨۷ به صورت دانشنامهٔ تخصصی آغاز به انتشار کرد. هدف آن آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ علمی رایگان برای تمامی افغانها در سراسر دنیاست. آقای مهندس مهديزاده کابلی، بنیان‌گذار اين دانشنامه است.
این دانشنامه، اطلاعات کاملی درباره‌ی کشور افغانستان در اختیار شما می‌گذارد. از طریق این سایت می‌توانید نقشه‌ی جغرافیایی این کشور را ملاحظه کرده و با شهرهای مهم آن آشنا شوید. علاقه‌مندان می‌توانند در این سایت اطلاعاتی درباره‌ی فرهنگ و سنن مردم این کشور به دست آورند. این سایت شما را با تاريخ، جغرافيا و تمدن افغانستان و زندگی افغانها آشنا می‌کند. شما می‌توانید از طریق این سایت با پوشش گیاهی و جانوری این کشور آشنا شوید.
دانشنامهٔ آريانا نشریه‌ای است آزاد و مستقل، كه به هیچ گروه و دسته‌ای وابستگی و تمایل ندارد؛ از هیچ گروه و اندیشه بخصوصی حمایت نمی‌كند، و از هیچ دستگاه دولتی و غیر‌دولتی، به هیچ شكل كمك مالی دریافت نكرده است.
دانشنامهٔ آريانا آثاری را به چاپ می‌رساند كه اصیل، تحلیلی، مستدل و تفكر برانگیز باشد و دانش و فرهنگ اطلاعات مخاطبان را اعتلا بخشند. آثار مستند و مستدل درباره اطلاعات عمومی، فرهنگ، هنر و تمدن بشر، دوره‌های پيش از تاريخ، تاريخ باستان و قرون اوسطی و رویدادها و تحولات جهان معاصر، و آنچه مربوط به حوزه‌ی دانش بشر می‌شود نیز در این نشریه به چاپ می‌رسد. چاپ آثار در دانشنامه، لزوماً به معنای تایید دیدگاه‌های پدیدآورندگان نیست.
آثاری كه به دانشنامه می‌رسد، بازگردانده نمی‌شود. دانشنامه آثار پذیرفته شده را ویرایش می‌كند، ولی اگر این ویرایش به تغییر اساسی اثر كشیده شود، با آگاهی و اجازه صاحب اثر خواهد بود.
تكثیر و تجدید چاپ مقاله‌های دانشنامهٔ آريانا ممنوع است، مگر با اجازه كتبی دانشنامه. استناد به بخش‌هایی از مقاله‌ها با ذكر ماخذ از این حكم مستثنی است.
در پنجاهمين سالروز تولدم، انتشار دانشنامهٔ آريانا را آغاز می‌کنم. "جستن" و "یافتن" در "دانشنامه آريانا" تحفه‌ای است که به همت اينترنت به پهنای جهان گسترده شده است. و چه اقبالی خواهم داشت که افغانها نیز سهمی در پدید آمدن اين دانشنامه داشته باشند. این نکته بدان جهت نوشتم که روزهایی در خاطرم جای گرفته که دائرةالمعارف ملی مان در میان دائرةالمعارف‌های معمول در جهان جایگاهی نداشت. من هميشه در دل آرزو می‌کردم، ای کاهش افغانستان هم يک دانشنامه معتبر در سطح جهانی می‌داشت، تا اطلاعات درست در مورد کشور ما و يا ساير موارد به زبان مادری‌مان در اختيارمان قرار می‌داد! اميد دارم که دانشنامه آريانا روزی به اين آرزوی بزرگ جامه‌ای عمل بپوشاند و به کار سترگ بدل گردد. بنابراين، در روز پیدایش دانشنامه، دعا می‌کنیم که پایدار بماند و هوشمندانه ببالد. به امید آنکه مفید بیافتد.
دانشنامه آريانا، يک نشريۀ مستقل و آزاد علمی است و پيرو هيچگونه انديشه سياسی و ايدئولوژی خاص نيست. از اين لحاظ، اين دانشنامه فقط بازگوکننده اطلاعات و نظريات علمی است، و دخالت سياست و ايدئولوژی در علم را هم به ضرر دانش می‌داند و هم به ضرر سياست و ايدئولوژی. در عوض اين دانشنامه بر اين باور است که هر سياست يا ايدئولوژی بايست بر مبنای دانش رقم بخورد. اما در اين‌جا منظور از سياست دانشنامه تعيين هدف و راه و روش آن است که در عمل آن را تعقيب و پياده می‌کند.
دانشنامه روش نشراتی خاص خود را دارد و به حقوق انسانی، و آزادی بيان و روش‌های علمی سخت پای‌بند است. از اين رو، سعی بر آن است، تا جايی که ممکن است، مقالات اصلی دانشنامه فارغ از هرگونه تعلقات محلی، قومی، حزبی، زبانی، دينی و جنسی و فقط با روش‌های علمی - پژوهشی غير جانبدارانه نگاشته شوند. البته برای آشنايی و استفادۀ دانشوران، دانش‌پژوهان و دانشجويان به ديدگاه‌های مختلف دربارۀ يک مدخل خاص، مقالاتی کمکی را نيز در بخش "پيوست‌ها" ضميمه شود، اما محتوای آن، بازگوکنندۀ نظرات نويسنده يا نويسندگان آن بوده و مورد رد يا تأييد اين دانشنامه نيست و در قبال آن هيچگونه پاسخگو نمی‌باشد. در ضمن صفحات گفت‌وگوی هر مدخل ديدگاه‌ها و نظرات کاربران را در بارۀ مقالات اصلی دانش نامه منعکس می‌نمايد که اين نظرات هم بازگو کنندۀ نظر رسمی دانش نامه نيست بل کمکی است در جهت مشارکت و پربار شدن مقالات اصلی.
علاقه‌مندان می‌توانند در این دانشنامه اطلاعات کلی درباره‌ی دانش بشر، از جمله: تاريخ، جغرافيا، فرهنگ و تمدن کشورهای جهان به‌دست آورند. درون‌مايه‌ی اين دانشنامه عبارت اند از:
□ علوم پایه
□ علوم کاربردی
- مهندسی - فناوری - رایانه - علوم پزشکی و بهداشت - حقوق - مدیریت - کشاورزی - ارتباطات - اقتصاد
□ علوم انسانی و فلسفه
- ادبیات - تاریخ - دین - جامعه‌شناسی - روان‌شناسی - زبان‌شناسی - باستان‌شناسی - علوم سیاسی - فلسفه
□ فرهنگ و هنر
- هنر - موسیقی - سینما - رسانه‌ها - ورزش - سرگرمی‌ها - بزرگان و مشاهیر
- □ دفتر مطالعات افغانستان‌شناسی
□ دفتر مطالعات دانش و فناوری
□ دفتر مطالعات فلسفه و منطق
□ دفتر مطالعات اديان و مذاهب
□ دفتر مطالعات تاريخ و جغرافيا
□ دفتر مطالعات مردم‌شناسی
□ دفتر مطالعات جامعه‌شناسی
□ دفتر مطالعات زبان‌شناسی
□ دفتر مطالعات روان‌شناسی
□ دفتر مطالعات باستان‌شناسی
□ دفتر مطالعات زمين‌شناسی
