- زندگی‌نامه
- گويته و حافظ
- آثار
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[...] [...]
یوهان ولفگانگ فون گويته (به آلمانی: Johann Wolfgang von Goethe) (متولد: ۲۸ اوت (آگست) ۱۷۴۹ در فرانکفورت؛ درگذشت: ۲۲ مارس (مارج) ۱۸۳۲ در وایمار) شاعر، ادیب، نویسنده، نقاش، محقق، انسان‌شناس، فیلسوف و سیاست‌مدار آلمانی بود. او یکی از کلیدهای اصلی ادبیات آلمانی و جنبش وایمار کلاسیک و همچنین رومانتیسیزم به‌شمار می‌رود.
[↑] زندگی‌نامه.jpg)
پدر گويته، یوهان کاسپار گويته (۱۷۱۰-۱۷۸۲) همراه با خانواده‌اش در یک خانه بزرگ در فرانکفورت زندگی می‌کرد، که آن زمان قسمتی از امپراتوری مقدس روم بود. مادر گويته نیز کاترینا الیزابت گويته (تِکستور سابق) از خانواده‌های سرشناس فرانکفورتی بود.
یوهان ولفگانگ در کنار پدرش و معلم خصوصی‌اش بسیاری از معلومات را، از جمله زبانهای لاتین، یونانی، فرانسوی، انگلیسی و عبری فرا گرفت.
او بین سال‌های ۱۷۶۵-۱۷۶۸ در لایپزیگ به‌تحصیل حقوق پرداخت و در آنجا به اشعار کریستین فورشتگوت گلرت علاقه پیدا کرد. پس از سال ۱۷۶۸، گويته به زادگاه‌اش بازگشت و مدتی نیز در دارمشتات بود.
گويته پس از این‌که تعدادی از آثار بزرگش را به اتمام رسانید، در سال ۱۷۷۵ به وایمار رفت و در آنجا بین سال‌های ۱۷۷۶-۱۷۸۶ (یعنی حدود ۱۰ سال) وزیر حکومت شد. سپس او تا سال ۱۷۸۸ به ایتالیا رفت و در آنجا به‌تحصیل هنر و مجسمه‌سازی باستانی پرداخت.او خود را از جمله با کارهای میکل آنژ و رافائل مشغول کرد.
سال ۱۷۸۸، گويته به وایمار بازگشت و تقریباً باقی عمرش را در آنجا گذرانید، هرچند که زندگی او در آنجا با جنگ‌های ناپلئون رو‌به‌رو شد. گويته در وایمار به‌تحصیل زبانهای فارسی و عربی و همچنین قرآن پرداخت و شیفته اشعار حافظ شد.
پس از مرگ همسر گويته کریستیان سال ۱۸۱۶، خود او نیز پس از ۶ سال بر اثر عفونت ریوی در شهر وایمار درگذشت و در همان‌جا به خاک سپرده شد. گفته می‌شود آخرین کلمه شاعر قبل از مرگش، نور بیشتر (آلمانی: Mehr Licht) بود.[*]
[↑] گويته و حافظ
بزرگترين شاعر اروپا، عشق و سعادت را در کنار حافظ شيراز يافت. با اينکه سراسر اروپا شيفتۀ آثار او بود و ميليون‌ها مردم مقام او را از بزرگترين پادشاهان عصر برتر می‌نهادند، او رو به‌سوی مشرق زمين آورد و گفت: «آرزوی من آنست که تنها مريد کوچکی از مريدان حافظ شيراز باشم.»[شفا، شجاع‌الدين، زندگی هنرمندان، ۱۳۳۳ خ، ص ۴]
مردی که اين آرزو را می‌کند، خودبزرگ‌ترين شاعر آلمان و حتی بزرگترين شاعر اروپا بود. گويته، در آن زمان، استاد مسلم شعر و ادب اروپا محسوب می‌شد. نه تنها استاد ادب دورۀ خود بود، بلکه به‌قول عدۀ بسياری از نقادان ادب و نويسندگان برجستۀ اروپا، بزرگترين نابغۀ ادبی بود که اروپا از زمان «همر» به‌خود ديده بود. اندکی پس از مرگ او بود که يکی از نويسندگان فرانسوی در وصف او گفت: «از زمان يونانيان تاکنون عالم بشريت به‌هيچ وجه مردی به اندازۀ او مديون نيست!»
گويته، مظهر کامل يک حکمت خاص، ادب خاص، فلسفۀ خاص و طرز تفکر خاص بود. شايد هنوز هيچکس نتوانسته باشد، در ادبيات اروپايی اثری پيدا کند که با «فاوست» او برابر باشد. هنوز بسياری از نويسندگان و شعرای اروپا اظهار می‌دارند که «شکوه‌های مارتين باد» قطعه شعر معروف گويته به‌احتمال قوی «زيباترين اثر شاعرانه‌ای است که تاکنون طبع بشر بوجود آورده است.»[شفا، شجاع‌الدين، زندگی هنرمندان، ۱۳۳۳ خ، صص ۱۰ و ۱۱]
اما اين مرد بزرگ ادب آلمان و اروپا و جهان، اين قهرمان جهانی بشردوستی که در آغاز عصر تعصبات ملی فرياد می‌زد: «شرق و غرب از هم جدا نيستند و بايد در راه پيشرفت تمدن بشری باهم دست همکاری دهند»، اين مردی که در همۀ عمر «بشری» فکر کرد و فقط برای «بشر» کوشيد، اين «رکن بزرک» از ارکان اربعۀ دنيا که صد و پنجاه سال است دنيا او را بزرگترين نابغۀ ادب چند قرن اخير اروپا می‌شمارد، از سال ۱۸۱۴ که در تابستان آن با ديوان حافظ آشنايی يافت، عظمت خود را در برابر او فراموش کرد.[شفا، شجاع‌الدين، زندگی هنرمندان، ۱۳۳۳ خ، ص ۱۲]
يادداشت: حافظ در سال ۱۳۲۵ میلادی در شیراز و گويته در سال ۱۷۴۹ در فرانکفورت آلمان در فاصله تقریبا ۴۲۰ سال از هم متولد شدند.
انتشار ترجمه ديوان حافظ در سال هزار و هشتصد و دوازده ميلادی به زبان آلمانی و مطالعه آن توسط گويته، بزرگترين شاعر آلمانی، سلسله‌ای از تفكرات و احساسات نهفته اين انديشمند برجسته را آنچنان برانگيخت كه در سن هفتاد و پنج سالگی سالگی تصميم به يادگيری زبان و خط فارسی گرفت.
ديوان حافظ را نخستين بار «يوزف فون هامر - پورگشتال»، دانشمند و محقق و مترجم مشهور اتريشی، به‌طور کامل به‌زبان آلمانی ترجمه کرد و در دو مجلد به‌سال‌های ۱۸۱۲ و ۱۸۱۳ منتشر کرد.
آشنايی گويته با حافظ در سال ۱۸۱۴م، يعنی در ۶۳ سالگی او از طريق ترجمه‌ی خاورشناس اتريشی «فون هامرپور گشتال» صورت گرفت.
گويته از حافظ به‌عنوان استاد معنوی خويش نام می‌برد و با الهام از او «ديوان غربی - شرقی» خويش را می‌نگارد.
[↑] آثار
مهم‌ترین آثار گويته عبارت هستند از:
- ● ورتر
● فاوست
● اگمونت
● نغمه‌های رومی
● دیوان غربی-شرقی (تقدیم به‌حافظ شیرازی)
● سفرنامه ایتالیا
● تئوری رنگ‌ها (علوم طبیعی)
[۱]
[٢]
[٣]
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱: دکتر حشمت حسينی، تأثير ادبيات شرق بر ادبيات غرب
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[٢]-
[٣]-
[۴]-
[۵]-
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
