زبان‌های داردی

زبــان‌هــای داردی (Dardic languages) کــه زبــان‌هــای دارد (Dard)، پيســاکا (Pisaca)، يا پيســاچا (Pisacha) نيــز ناميــده می‌شــوند، از شــمار گــروه زبــان‌هــای هســتند که رابــطه‌ی نزديک با زبــان‌هــای هنــدوايــرانی (Indo-Iranian languages) داشته و در پاکستان، کشمير و افغانستان گوينده دارند.

اين زبــان‌ها اغلــب بــه ســه زير شــاخه تقســيم می‌شــوند: کافری (Kafiri)، يا غربی؛ خواری (Khowari)، يا مرکزی (که در مرکز نواحی شــمال‌غربی پاکســتان ســخن گفته می‌شــود)؛ و گــروه شــرقی، که شــامل شــينا (Shina) و کشــميری (Kashmiri) است.

برخی از پژوهشگران، واژه‌ی داردی را فقط برای شاخه‌ی شرقی اين زبان‌ها به کار می‌برند؛ و به‌طور کلی اين گروه زبان‌ها را با نام "پيساکا" می‌خوانند.[۱]

زبان‌های "داردی" زير گروه زبان‌های "هندوآريان" (Indo-Aryan) اســت که در شــرق افغانســتان، شــمال پاکســتان و ناحيه‌ی جامو و کشــمير هندوســتان گوينــده دارد.

گروه زبان‌های داردی، به طور سنتی زير شاخه‌ی زبان‌های هندوآريان دانسته می‌شود، که تأثير عميق از زبان‌ نورستانی (Nuristani) و زبان‌های ايرانی (Iranian languages) پذيرفته است. نورستانی از جمله‌ی گروه زبان‌های است که در شمال‌شرق افغانستان سخن گفته می‌شود. اين زبان در گذشته گاهی در شمار زبان‌های داردی قرار داده می‌شد، اما امروز عموماً به شکل يک زبان مستقل شناخته می‌شود که بر اساس تحقيقات جورج مارگن شترن (Georg Morgenstierne)، ايران‌شناس نروژی، يکی از سه زير شاخه‌ی زبان‌های هندوايرانی به حساب می‌آيد.[۲]

منابع:

---

Morgenstierne, G. Irano-Dardica. Wiesbaden 1973;

Morgenstierne, G. Die Stellung der Kafirsprachen. In Irano-Dardica, 327-343. Wiesbaden, Reichert 1975

يادداشت‌ها

يادداشت ۱: اين مقاله براساس منابع يادشده توسط مهديزاده کابلی برای دانشنامۀ آريانا تهيه شده است.
يادداشت ٢: آقای صديق رهپو طرزی در قسمت ترجمه منابع انگليسی همکاری کرده است.

پی‌نوشت‌ها

---

[۱]- دانشنامۀ بريتانيکا، زير سرواژۀ "زبان‌های داردی" (Dardic languages)، ترجمۀ مهديزاده کابلی. آقای صديق رهپو طرزی متن انگليسی را چنين برگردان کرده‌اند: "زبان‌های داداریک گروهی‌اند که به زبان هند-ایرانی پیوند نردیک دارند و در پاکستان، کشمیر و افغانستان به آن‌ها حرف می‌زنند. آن‌ها را به سه بخش تقسیم می‌کنند: کافری یا غربی، خواری یا مرکزی یا چترالی و شرقی که شامل شینه و کشمیری می‌گردند. (برخی از دانشمندان اصطلاح داداریک را تنها به بخش زیر بخش شرقی به کار می‌برند و نام پیساکا به تمام گروه به کار می‌رود".
[۲]- زبان‌های داردی، برگردان مهديزاده کابلی از متن انگليسی Dardic languages، برگرفته از سايت اينترنتی AbsoluteAstronomy.com
[۳]-
[۴]-
[۵]-
[۶]-
[٧]-

جُستارهای وابسته

---

□

منابع

---

□ Morgenstierne, G. Irano-Dardica. Wiesbaden 1973;
□ Morgenstierne, G. Die Stellung der Kafirsprachen. In Irano-Dardica, 327-343. Wiesbaden, Reichert 1975

□

---

برگشت به فهرست