بعد از سقوط طالبان و حمله آمریکا و متحدانش به افغانستان در سال ٢٠٠١، این کشور از انزوای سیاسی بیرون آمد. از آن زمان به بعد مردم افغانستان بارها شاهد توافق‌نظر و اجماع بین‌المللی، برای کمک به افغانستان بوده‌اند.
برجسته‌ترین نمونه‌های این اجماع را می‌توان در کنفرانس‌های بین‌المللی و منطقه‌ای جستجو کرد که برای کمک به بازسازی افغانستان و بررسی مرحله به مرحله مشکلات این کشور برگزار شده است.
تلاش‌هایی که همچنین ادامه دارد و حالا افغانستان در آستانه برگزاری یک کنفرانس بین‌المللی مهم دیگر است.
هرچند عده‌ای از کارشناسان مسایل سیاسی افغانستان معتقدند که برگزاری این کنفرانس‌ها در عمل، کمک زیادی به حل بحران‌هایی که افغانستان درگیر آن بوده است نکرده، اما یک مرور سریع و گذرا نشان می‌دهد که در هر یک از این کنفرانس‌های بین‌المللی دولت افغانستان و متحدان بین‌المللی آن گامی هرچند کوچک اما به جلو برداشته‌اند.
کنفرانس "بن" اولین نشست و تلاش برای حل بحران افغانستان پس از سقوط طالبان بود.
این کنفرانس در شرایطی برگزار شد که افغانستان، دولت نداشت، رئیس جمهوری نداشت، پولی در بانک‌های خود نداشت، پلیس نداشت و در یک کلام تمامی ساختارهای اداری و قانونی آن در هم ریخته بود. ٩ سال پس از آن و این بار در لندن همه این‌ها وجود دارد، و بحث محوری این است که دولت افغانستان چگونه می‌تواند سهم مسئولیت بیشتری بگیرد.
[↑] کنفرانس بن
کنفرانس بن در دسامبر سال ۲۰۰۱ ميلادی پس از سقوط طالبان به کمک دخالت نظامی بین‌المللی و به رهبری آمريکا، سنگ بنای حرکتی را گذاشت که افغانستان را از ميان جنگ و آشوب به سوی صلح و ثبات و فردايی بهتر رهنمون باشد.
در این کنفرانس هيات‌های افغان شرکت کننده، علی‌رغم اختلافات موجود و حتی خصومت‌های گذشته تحت فشار جامعه جهانی ۹ روز گفتگو و مشاجره کردند و سرانجام توافقاتی را در باره تقسيم قدرت، تدوين قانون اساسی جديد و برگزاری انتخابات در سال ۲۰۰۴ امضا کردند.
در پایان این کنفرانس اخضر ابراهيمی که در آن زمان نماينده ويژه سازمان ملل متحد در افغانستان بود، گفت: "مردم اين کشور اميدواری‌ها زيادی به آينده‌ای روشنتر يافتند."
مهم‌ترين مشخصه کنفرانس بن این بود که در آن مشارکت اقوام و احزاب سیاسی در قدرت، به رسمیت شناخته شد و در عمل تحقق یافت. برنامه‌های سیاسی زمان‌بندی شده‌ای مانند، تشکیل دولت انتقالی، دولت موقت، تصویب قانون اساسی و سرانجام برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی مشخص شد.
همه احزاب پای این سند مهم تاریخی امضا کردند و حامد کرزی رهبری افغانستان را که وارد مرحله تازه‌ای شده بود، به عهده گرفت.
با برگزاری نخستین انتخابات ریاست جمهوری و تشکیل شورای ملی، همه مفاد توافق‌نامه بن به اجرا گذاشته شد. و افغانستان بعد از سه دهه صاحب رئیس جمهور منتخب و شورای ملی منتخب شدند.
[↑] کنفرانس توکیو
کنفرانس بن مردم افغانستان را امیدوار کرد و انتظارات مردم این کشور از جامعه جهانی را افزایش داد. دولت افغانستان و جامعه جهانی برای حمایت از این امیدها و پاسخ دادن به این انتظارات باز هم گردهم آمدند و این بار در توکیو.
کنفرانس توکیو در ٢١ جنوری (ژانویه) ٢٠٠٢ به میزبانی دولت ژاپن و سازمان ملل متحد و با حضور نمایندگان ۵٠ کشور جهان به مدت دو روز در این کشور برگزار شد.
در این کنفرانس کشورهای کمک کننده تعهد کردند که ۵/۴ میلیارد دلار را ظرف مدت پنج سال برای بازسازی افغانستان کمک کنند.
[↑] کنفرانس برلین
کنفرانس برلین با شرکت مقام‌های دولت انتقالی افغانستان و نمایندگان کشورهای کمک کننده در ٣١ مارس ٢٠٠۴ برگزار شد.
در این کنفرانس کشورهای کمک کننده به افغانستان، پرداخت هشت میلیارد دلار در سه سال را برای پیشبرد برنامه‌های بازسازی افغانستان تعهد کردند.
دولت افغانستان با طرح مشخصی به کنفرانس برلین رفت و در این کنفرانس خواستار ١٢ میلیارد دلار کمک برای سه سال آینده شد.
در این کنفرانس نشان داده شد که افغانستان هنوز هم در کانون توجه جامعه جهانی قرار دارد و از اهمیت بین‌المللی و منطقه‌ای در سیاست جهانی برخوردار است.
در این کنفرانس تصمیم گرفته شد که مدیریت سازندگی بر عهده دولت افغانستان گذاشته شود. دولت افغانستان همچنین در این کنفرانس تاکید کرد که بیشتر کمک‌ها باید از طریق دولت افغانستان و در برنامه‌های اولویت بندی شده از سوی دولت به مصرف برسد. ماجرایی که هنوز به پایان نرسیده است و هنوز بخش اعظم کمکهای جامعه بین‌المللی، از طریق دولت افغانستان به مصرف نمی‌رسد.
در کنفرانس برلین همچنین بررسی شد که فقدان یک طرح جامع و مدیریت اصولی در امر بازسازی، سبب شده است تا کمکهای اختصاص داده شده در کنفرانس توکیو، نتیجه مطلوب نداشته باشد.
در این کنفرانس مقامات دولت انتقالی تعهد کردند که انتخابات ریاست جمهوری و مجلس ملی را برگزار کنند؛ برای ایجاد دولت سالم و عاری از فساد، تقویت بخش خصوصی، مشارکت گروه‌های اجتماعی، بازسازی کشور، مبارزه با تولید و صدور مواد مخدر و اجرای کامل موافقتنامه بن تلاش کنند.
در کنفرانس برلین همچنین باز سازی افغانستان اولویت بندی شد و بر اساس آن کمکهای جامعه جهانی بیشتر به راه‌سازی، تامین انرژی و بهبود وضعیت بهداشت و درمان اختصاص یافت.
[↑] کنفرانس لندن
در اول فبوری (فوریه) ٢٠٠٦ کنفرانس دو روزه بین‌المللی لندن در مورد آینده افغانستان، با اعلام بیش از ده میلیارد دلار از سوی هفتاد کشور و سازمان جهانی، برای بازسازی افغانستان به کار خود پایان داد.
در این کنفرانس سندی به نام "توافق‌نامه افغانستان" نیز به امضا رسید که براساس آن افغانستان به ایجاد اداره شفاف و پاسخگو و مبارزه علیه مواد مخدر، تروریسم و رعایت حقوق بشر متعهد شده است.
موافقت نامه لندن بعد از موافقتنامه بن، مهم‌ترين سندی بود که دولت افغانستان و جامعه جهانی آنرا امضا کردند.
تعهد جامعه جهانی به کمک حدود ده میلیارد دلار نشان داد که افغانستان هنوز برای متحدان غربی‌اش مهم است و حمایت از روندی که بعد از طالبان در افغانستان آغاز شده است، به قوت خود باقی است.
[↑] کنفرانس رم
در جولای (ژوییه) سال ٢٠٠٧ میلادی، نشستی در رم پایتخت ایتالیا برگزار شد.
محور اصلی این نشست بین المللی حاکمیت قانون در افغانستان بود.
در این کنفراس شرکت‌کنندگان سیستم قضایی افغانستان را بررسی کرده و راه‌کارهای اصلاح سیستم قضایی این کشور را مورد بررسی قرار دادند.
حدود ٣٠ سال جنگ و بی‌ثباتی در افغانستان به ساختار سیستم قضایی کشور صدمات زیادی زده است و بسیاری از قوانین افغانستان با دنیای مدرن و نیازهای کنونی افغانستان همخوانی ندارد.
[↑] کنفرانس پاریس
در شانزدهم جون (ژوئن) ٢٠٠٨ کنفرانس بین‌المللی دیگری در پاریس برگزار شد، سارکوزی، بان کی مون و حامد کرزی این کنفرانس را افتتاح کردند.
وزرای ۶۵ کشور جهان و نمایندگان ۱۵ نهاد بین‌المللی برای بررسی مشکلات افغانستان در کنفرانس پاریس حضور داشتند.
افغانستان خواستار ادامه کمکهای جامعه بین‌المللی برای باز سازی افغانستان شد و با ارائه برنامه‌ای در زمینه بازسازی ۵ ساله ۵٠ میلیارد دلار خواست. البته براساس برنامه دولت افغانستان کمک‌هایی که در کنفرانس لندن تعهد شده بود نیز جزئی از این پنجاه میلیارد به حساب آمده بود.
در کنفرانس پاریس ایالات متحده آمریکا ١٠ میلیارد دلار، ســازمان ملل متحد یک میلیارد و ژاپن نیم میلیارد دلار کمکهای جدید تعهد کردند و کشــور‌های دیگر از جمله فرانســه و آلمان نیز اعلام کـردند که کمــک‌های خود را تا دو برابر افزایش خواهند داد.
[↑] کنفرانس لندن
کنفرانس لندن که قرار است در بیست و هشتم جنوری/ ژوئیه ٢٠١٠ برگزار شود، هفتمین کنفرانس بین المللی مهم است که در نه سال گذشته در مورد افغانستان برگزار می‌شود، موضوع اصلی در این کنفرانس، امنیت و ثبات افغانستان است و اینکه دولت این کشور چگونه می‌تواند مسئولیت بیشتری به عهده بگیرد.[۱]
[↑ ] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله توسط داوود ناجی برای بخش فارسی بی‌بی‌سی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- داوود ناجی، کنفرانس‌های بین‌المللی در مورد افغانستان، وب‌سايت فارسی بی‌بی‌سی: دوشنبه ٢۵ ژانويه ٢٠۱٠ - ٠۵ بهمن ۱۳۸۸
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سايت فارسی بی‌بی‌سی
[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]
