- اجداد اولیه ما انسانها
- انسان ماقبل تاریخ
- دریوپته سینها
- نخستین هومونیدها
- راماپیتکوس
- استرالوپیته کوس
- هوموارکتوس
- هوموساپینس
- يادداشتها
- پینوشتها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمهها
[انسانهای نخستین]
[↑] اجداد اولیه ما انسانها
کره زمین ما حدود ٦/۴ میلیارد سال پیش از خورشید متولد شد و زندگی مستقلی را برای خود آغاز کرد (به مقاله از کجا آمده ایم؟به کجا میرویم؟ در نوشتههای پیشین وبلاگ و به وبلاگ زرگان نجوم در لینکهای موجود در وبلاگ مراجعه کنید). زمین ما تنها سیاره شناخته شدهای است که در آن حیات هوشمند وجود دارد. اما حیات به معنای واقعی در بیشتر شاخههای جانوری در ۵٧٠ میلیون سال پیش که نخستین تشکیلات فسیلی فراوان مربوط به آن است وجود داشتهاند. حیات ابتدا در زمین با تک سلولیها – پر سلولیها – حشرات ساده و ابتدا ماهیها شروع شدند. پس از آنها ماهیها تبدیل به دوزیستان- دوزیستان تبدیل به خزندگان، خزندگان تبدیل به پرندگان و پرندگان تبدیل به پستانداران شدند. از نسل پستانداران نخستینها – میمونها و از نسل میمونها، انسانها پدید آمدند. در این بخش به طور خلاصه اجداد اولیه نوع بشر را معرفی میکنیم. طبق نظریه چارلز داروین انسانها از نسل میمونها هستند. اما ما مسیر تکامل بسیاری از پستانداران را بهتر از مسیری که مربوط به نسل خودمان میشود دنبال کنیم. گذشته از آن، مسیر واقعی و دقیق تحول اسلاف ما همچنان نامکشوف مانده است. به طور کلی آب و هوای عصر سنوزوئیک نقش مهمی در تکامل گیاهان داشت. یخبندان پلیئستوسن به ویژه بر تاریخچه آدمی تاثیر بسیار گذاشت. آدمی امروز یکی از فراوردههای عصرهای یخ بندان است. قدیمیترین فسیل میمونها مربوط به ٣۵ میلیون سال پیش میباشد. از قدیمیترین آنها هومونیدها هستند که یکی پونجیدها یعنی میمونهای بیدم هستند و دیگری هومونیدها که آدمیزاداز نسل آنهاست.
میمونهای بیدم امروزی یا پسر عموهای انسان، چهار جنس ژیبون – اورانگوتان – شامپانزه و گوریل را دارند. نزدیکترین وابستگان ما در میان نخستینها، تارسیهها، شامپانزه و گوریلها هستند.
[↑] انسان ماقبل تاریخ
همه گونههای آدمیان نخستین که از شامپانزه باهوشتر بودهاند، از ابزارها استفاده میکردهاند و قبل از ابزارهای سنگی، وسایل دیگر را میساختند و آنها را به کار میبردند.
[↑] دریوپته سینها
پارهای از شواهد درباره اجداد مشترک پونجیدها و هومونیدها وجود دارد. دریوپته سینهای اولیه نسبت به بیشتر میمونهای بیدم امروزی کوچک جثهتر و میمون مانندتر بودند. دریوپته کوس مازور جد مستقیم بزرگترین میمونهای بیدم امروزی را تشکیل میدهد.
[↑] نخستین هومونیدها
از اقسام در یوپته سین بودهاند. در واقع، نوع راه رفتن آدمی در میان میمونهای ساکن در زمین، منحصر به فرد است و همچنان که ژیبونها در روی درخت تاب میخورند، آدمی هم در روی زمین استادانه قدم بر میدارد.
روش راه رفتن که اجداد ما روی درخت کامل کرده بودند، در روی زمین میتوانست پایدار بماند. نخستین هومونیدها ارتفاع قامتشان به ۱٠٠ تا ۱٢٠ سانتی متر میرسید. مهمترین عاملی که اجداد میمون ما را (هومونیدها) به زمین کشاندند سرد شدن مداوم هوا و خلوت شدن جنگلها از درخت بودند که باعث شدند آنها به روی زمین فرود آیند. با فرود آمدن روی زمین که خطرات بسیاری هم داشت باعث شد پاهای دونده سریع پیدا کنند.
از دستها بهعنوان ابزاری برای پرتاب سنگ – چیدن میوهها و... استفاده کنند که همین امر باعث راست قامت شدن و افزایش حجم مغز و باهوشتر شدن آنها شود.
[↑] راماپیتکوس
اولین هومونید شناخته شده، راماپتیکوس بود که بازمانده فسیلی آنها بین ۱۵ تا ۱٠ میلیون سال قدمت دارد و از آفریقا منشا گرفته است. قامت آنها بین ۹٠ تا ۱۱٠ سانتی متر بود. از دانهها – برگ علفها – ریشه و گوشت خام و استخوان به عنوان غذا استفاده میکرد. با محدود شدن جنگلها، مهمترین عامل انتقال از حالت چهار پایی به دو پایی بود. دستها برای ابزار سازی - پرتاب اشیا – کشتن شکار و دفاع به کار آمدند.
[↑] استرالوپیته کوس
از میان همه هومونیدهای شناخته شده، استرالوپتیکوس نخستین موجودی است که بر روی دو پا راه میرفته است. این موجودات در آفریقا میزیستهاند. قدمت فسیل آنها بین ۵/۵ تا ٢ میلیون سال است. آنها در علفزارهای باز به سر میبردند و اغلب کنار دریاچهها و رودها زندگی میکردند نوع استرالوپیته کوس افارنسیس این گونه از هم نوعان خود قدیمیتر مینماید، شاید جد مستقیم آدمی کنونی باشد. وزن این گروه به ٢۵ تا ٣۵ کیلوگرم و ارتفاع قامت آنها ۱٢٠ تا ۱۴٠ سانتی متر میرسید.
[↑] هوموارکتوس (۵٠٠ هزار سال پیش)
نخستین گونه شناخته شده هومو، هوموارکتوس است که از ۵٠٠ تا ٣٠٠ هزار سال پیش میزیسته است. زمان پیدایش هوموارکتوس بین ٢ تا ۱ میلیون سال قبل به وجود آمدهاند. هوموارکتوس گسترش وسیعی داشته و زیرگونههای آن در جنوب شرقی آسیا (انسان جاوه) – چین (انسان پکن) – اروپا (انسانهایدلبرگ) و نقاط مختلف آفریقا یافت شده است. قامت این گروه به ۱۵٠ تا ۱٧٠ سانتی متر میرسید. هوموارکتوس بر روی دوپا راه میرفته است و گنجایش مغز آنان به ۱٠٠٠ سانتی متر مکعب رسید (مغز انسان کنونی ۱٣۵٠ سانتی متر مکعب). گروه هوموارکتوس در غارها، آتش میافروختند و گوشت جانوران را میپختند. آنها در کلبههای بیضوی زندگی میکردهاند.
[↑] هوموساپینس
به نظر میآید که هوموارکتوس در حدود ۵٠٠ تا ٢۵٠ هزار سال قبل گونه خود ما یعنی هوموساپینس را پدید آورده باشد. زیر گونههای اولیه هوموساپینس بهطور مثال در آفریقا (انسان رودزیا) – جاوه (انسان سولو) – انگلیس (سوانس کومب) و... ظرفیت جمجمه سوانس کومب ۱٣٠٠ سانتی متر مکعب بود (معادل جمجمه خود ما) – فسیلهای نئاندرتال را در بسیاری از نقاط آسیا و سر تا سر اروپا یافتهاند. انسانهای نئاندرتال غارنشین کوچ کننده بودند که در عهد پلیئسیتوسن فوقانی میزیستهاند. آنها به زندگی پس از مرگ معتقد بودند.
انسان نئاندرتال همنوع خوار بوده است. یکی از نخستین آدمیان زیر گونه ما را انسان کرومانیون تشکیل میداد که از ۴٠ تا ٢۵ هزارسال قبل در اروپا میزیست. قد آنها ۱٨٠ سانتی متر و گنجایش جمجمه آنان ۱٧٠٠ سانتی متر مکعب بوده است. این مردم علاوه بر ابزارهای سنگی، از سوزنهای استخوانی هم برای دوختن پوست جانوران و تهیه لباسهای زمخت، استفاده میکردند. انسان کرومانیون سگ وحشی را اهلی ساخت و نقاشیهایی بر دیوار غارها خلق کرد. انسان کرومانیون مراسم مذهبی زیادی را انجام میداد. سازمان اجتماعی انسان کرومانیون نسبت به نئاندر تال، حالت پیشرفتهتری داشت. در اجتماعات بزرگتری هم زندگی میکردند. از گروه کرومانیون نوع هوموساپینس پدید آمدند که اجداد اولیه تمام انسانهای کنونی روی زمین هستند.[۱]
[↑] يادداشتها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پینوشتها
[۱]- انسانهای ماقبل تاریخ یا اجداد اولیه ما انسانها، وبگاه چنین گفت سینوهه
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمهها
□ زیستشناسی دانشگاهی
[برگشت به بالا]