- پیشینه
- زبان ازبکی در ازبکستان
- زبان ازبکی در افغانستان
- ...
- ...
- ...
- ...
- ...
- ...
- ...
- ...
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[زبان‌های ترکی] [زبان‌های افغانستان]
زبان اُزبَکی (به ازبکی: أۇزبېک ﺗﻴلی) یکی از زبان‌های ترک‌تبار است که آن را از شاخهٔ قارلوق زبان‌های ترکی دانسته‌اند[۱].
ازبکی زبان رسمی کشور ازبکستان است و ۵/۲۶ میلیون نفر گویشور دارد[٢]. این زبان که پیشینه‌ی آن در افغانستان کنونی، نیز به صدها سال قبل بر می‌گردد، اکنون نزدیک به ۱۰ درصد گوینده را در این کشور به خود اختصاص داده است و اکثر ازبک زبانان افغان در شمال این کشور در امتداد مرز با کشورهای ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان زندگی می‌کنند.[٣][*]
تا سال ۱۹۰۴ میلادی، ترکی ازبکی، به‌مانند سایر زبان‌های آسیای مرکزی با الفبای عربی - ترکی نوشته می‌شد. از ۱۹۲۴ تا ۱۹۴۰ از الفبای لاتین استفاده شد. از ۱۹۴۰ تا ۲۰۰۲، برای نگارش آن، الفبای کریل به کار رفت و از سال ۲۰۰۲ به بعد دوباره الفبای لاتین مخصوص ازبکی مورد استفاده قرار گرفت[۴].
[↑] پیشینه
[↑] زبان ازبکی در ازبکستان
[↑] زبان ازبکی در افغانستان
قانون اساسی جدید افغانستان، در کنار فارسی دری و پشتو به‌عنوان زبان‌های رسمی دولت، شماری دیگر از زبان‌ها از جمله ازبکی و ترکمنی را، در مناطقی که گویندگان این زبان‌ها اکثریت دارند، نیز به رسمیت شناخته است. همچنین دولت افغانستان، برای مکاتب (مدارس) مناطق ازبک‌نشین در این کشور، کتاب‌هایی به‌‌زبان ازبکی تالیف کرده است.
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[٢۱]
[٢٢]
[٢٣]
[٢۴]
[٢۵]
[٢٦]
[٢٧]
[٢٨]
[٢۹]
[٣٠]
[٣۱]
[٣٢]
[٣٣]
[٣۴]
[٣۵]
[٣٦]
[٣٧]
[٣٨]
[٣۹]
[۴٠]
[۴۱]
[۴٢]
[۴٣]
[۴۴]
[۴۵]
[۴٦]
[۴٧]
[۴٨]
[۴۹]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط … برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[۲]-
[۳]-
[۴]-
[۵]-
[۶]-
[٧]-
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-
[۳٠]-
[۳۱]-
[۳۲]-
[۳۳]-
[۳۴]-
[۳۵]-
[۳۶]-
[۳٧]-
[۳۸]-
[۳۹]-
[۴٠]-
[۴۱]-
[۴۲]-
[۴۳]-
[۴۴]-
[۴۵]-
[۴۶]-
[۴٧]-
[۴۸]-
[۴۹]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□
□
[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]
