- داستان اصحاب فیل
- از دید تاریخی
- يادداشتها
- پيوستها
- پینوشتها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمهها
- پيوند به بيرون
[...] [...]
عام افیل یا سال فیل، همان سالی است که به باور مسلمانان ابرهه پادشاه حبشه، که بنای کعبه را رقیبی برای بنای تازهساخت خود در صنعا میدانست، نیروی فراوانی را برای نابودی آن فرستاد. اما هنگام رسیدن آنها به مکه، فیلی که در جلوی سپاه آنان پیشروی میکرد، از جلورفتن امتناع ورزید و زانو زد. دیری نپایید که آسمان پر از پرندگان بزرگی شد که به پرتاب سنگریزه به سپاهیان ابرهه میپرداختند و موجب پراکنده شدن آن سپاه بزرگ شدند. بدینسان کعبه که از دیدگاه مسلمانان بازتابی زمینی از یک پرستشگاه آسمانی و بنا شده به دست آدم و بازسازی شده توسط ابراهیم است، از خطر نابودی نجات یافت و آن سال در بین اعراب به سال فیل معروف شد. اندک زمانی پس از این رخداد مهم تاریخی، محمّد، پیامبر اسلام، در مکه به دنیا آمد. دانشمندان غربی، سال ۵۷۰ میلادی را حداقل تاریخ تقریبی تولد او بهشمار میآورند و برخی سال ۵۶۸ و یا ۵۶۹ را سالی میدانند که محمّد، زاده شده است[۱].
[↑] داستان اصحاب فیل
"الم تر کیف فعل ربک باصحاب الفیل،الم یجعل کیدهم فی تظلیل،و ارسل علیهم طیرا ابابیل،ترمیهم بحجارة من سجّیل،فجعلهم کعصف ماکول"[٢] (آیا ندیدی پروردگارت چه بر سر اصحاب فیل آورد،آیا نقشههای شوم آنها را خنثی نکرد، آری پروردگارت مرغانی که دسته دسته بودند به بالای سرشان فرستاد، میافکندند برایشان سنگی از گل، پس گردانیدشان مانند خوشه (یا برگی) خوردهشده.)
قرآن در این سوره به داستان اصحاب فیل اشاره میکند که از دیار خود به قصد تخریب کعبه حرکت کردند و خدا با فرستادن مرغان ابابیل و ریختن سنگ بر سر آنها هلاکشان کردند.
[↑] از دید تاریخی
تلاشهای مورخان غربی در جهت بررسی صحت تاریخی این روایت اسلامی به نتیجهای مشخص نرسیده است؛ به گفته مورخی بهنام افران شهید، پذیرش یا رد صحت تاریخی این واقعه به یک میزان سخت میباشد: این حادثه در قرآن در سوره فیل به عنوان یک حادثه مهم ذکر شده و آنچنان که از آیه اول سوره پیداست این حادثه اخیراً اتفاق افتاده بود و احتمالاً خاطرات آن در ذهن همعصران محمّد بوده است و کاملاً محتمل است که توضیحاتی که در کتب تاریخی مسلمانان وجود دارد توسط آنها منتقل شده باشد. در واقع این حادثه برای اعراب آنقدر مهم بود که آن را به عنوان مبدأ برای شروع یک دوره تاریخی گرفته بودند.
این که این داستان در چه سالی از سالهای میلادی رخ داده، میان مورخان اختلاف نظر است. در منابع مختلف، سالهای ۵۷۰ و ۵۷٣ ذکر شده است؛ اما با توجه به این که مسیحیان پیش از اسلام تاریخ مدون و مضبوطی نداشتهاند نمیتوان در این باره نظر دقیقی ارائه کرد،
[٣]
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[↑] يادداشتها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط … برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوستها
پيوست ۱: حمید آریان، لشکرکشی ابرهه به مکه بهروایت تاریخ و قرآن
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پینوشتها
[۱]- مونتگومری وات (۱۹۷۴)، ص ۷.
[٢]-
[٣]-
[۴]-
[۵]-
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمهها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□
□