جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۹۰ دی ۲۲, پنجشنبه

پیام خبر مرگ ملاعمر

از: محمدابراهیم طاهریان (سفير پيشين ايران در افغانستان)

پیام خبر مرگ ملاعمر


فهرست مندرجات

[قبل][بعد]



[] پیام خبر مرگ ملاعمر

دیروز قبل از ظهر از سوی رده‌های پایین سازمان امنیتی – اطلاعاتی افغانستان خبری اعلام شد که بعد از آن از سوی رسانه‌های دیداری و شنیداری محلی افغانستان نیز تکرار شد. خبر این بود که ملاعمر، رهبر گروه طالبان در یک عملیات کشته شده است. خبر تکمیلی این خبر این بود که ملاعمر در حالی که از کویته عازم وزیرستان بوده است، در یک عملیات کشته شده است. پس از آن مسئولین رده بالای امنیتی – اطلاعاتی افغانستان اعلام کردند که نمی‌توانند این خبر را تایید کنند.

پس از این که این خبر از سوی مقامات مسئول تکذیب شد، برخی افراد که مسئولیت‌شان چندان مشخص نیست شروع کردند به پخش اخباری مبنی بر این که ملاعمر مریض است و در حال جابجایی از کویته به وزیرستان است.

برخی از کارشناسان معتقدند طرح این‌گونه اخبار با توجه به منابعی که آن را مطرح کرده‌اند، بیشتر یک جنگ خبری یا تبلیغاتی بین کابل و اسلام آباد است. به این معنا که احتمالا دستگاه‌های اطلاعاتی - امنیتی افغانستان خواسته‌اند در ذهن مخاطب این مسئله را پررنگ کنند که ملاعمر در پاکستان است. در آن سو تحلیل‌گران پاکستان نیز معتقدند این جنگ روانی است که افغانی‌ها به راه انداخته‌اند و مشخص است که ملاعمر در افغانستان است.

بنابراین با توجه به‌شیوه پخش این خبر و تحلیل محتوای آن می‌توان گفت این مسئله حاکی از کشمکش بین سرویس‌های اطلاعاتی دو کشور افغانستان و پاکستان است. به‌نظر می‌رسد این موضوع را باید در فضای پس از کشته‌شدن اسامه بن لادن، رهبر القاعده در پاکستان تحلیل کرد.

آنچه مشخص است این که حذف سرکرده القاعده در پاکستان پیامدهایی داشته است که این اتفاقات از جمله این پیامدها است. پس از کشته شدن بن لادن در پاکستان، این کشور با دو سوال عمده مواجه شد. یکی این که چطور ممکن است فردی با این مشخصات پنج سال یا بیشتر در آن منطقه از پاکستان در نزدیکی یک پایگاه نظامی ‌پاکستان حضور داشته و از آن بی‌اطلاع بوده باشند. سوال دیگر این است چطور ممکن است پاکستان که ارتش آن دارای این همه قابلیت است چنین عملیاتی از سوی آمریکایی‌ها با این وسعت صورت بگیرد و آنها متوجه نشوند.

به‌نظر می‌رسد این ابهام‌ها، هزینه‌هایی را به اسلام‌آباد تحمیل کرده و اسلام‌آباد را تحت فشار قرار داده است. در حال حاضر نیز مقامات افغانستان تلاش می‌کنند نشان دهند که پاکستان در ناامنی‌ها در این کشور مسئولیت دارد. در گذشته نیز مقامات افغانستان گفته بودند که ریشه تروریسم در جای دیگر است. بعد ازعملیات کشتن بن لادن نیزهم وزیر خارجه و هم رئیس دولت افغانستان انگشت اتهام را به‌سوی اسلام‌آبا دراز کردند.

بنابراین در موج و فضای کشته‌شدن بن لادن در پاکستان این نوع اتهام‌زنی‌ها بیشتر به‌چشم می‌خورد. با این حال تاکنون هیچ منبع رسمی ‌این اخبار در مورد ملاعمر را به‌طور قطعی تایید نکرده که ملاعمر در کجاست؟ مریض است یا سالم است؟ کشته شده یا نه؟

با این وجود، فارغ از این که این خبر درست است یا خیر در مورد نقش و جایگاه ملاعمر در گروه طالبان می‌توان دو نکته گفت. اولا این که تاکنون نقش رهبری طالبان در افغانستان نقش تعیین‌کننده‌ای بوده است. با توجه به تجربیات گذشته، در مدت زمانی که طالبان در بخشی از افغانستان حاکم بودند ملاعمر نقش تعیین‌کننده ای در صحنه داخلی افغانستان دارا بوده است. علاوه بر این تاکنون هیچ بحثی در مورد جایگزین ملاعمر یا حتی نفر دوم این گروه مطرح نبوده است. از این رو به‌نظر می‌رسد ملاعمر نقش مهمی ‌در این گروه دارد و کشته شدن او می‌توان اثرات مهمی‌بر این گروه داشته باشد.

در کنار این می‌توان به این نکته نیز اشاره کرد که این خبر ممکن است پیامی ‌باشد برای مخالفان مذاکرات آشتی ملی در افغانستان. از آنجایی که آمریکایی‌ها در بالاترین سطح بحث مذاکراه با طالبان را مطرح کرده‌اند و این اقدام را تایید کرده‌اند و مقالاتی نوشته شده که تاکنون حداقل دو دور مذاکره در قطر و آلمان با این گروه صورت گرفته است، ممکن است این خبر حاوی این پیام باشد که هرکس که با روند مخالفت کند سرانجام اسامه بن لادن را خواهد داشت. به‌هر صورت حذف رهبر القاعده فصل جدیدی را در فضای افغانستان ایجاد کرده است که پخش خبر کشته شدن ملاعمر نیز در این روند قابل تحلیل و بررسی است. به نظر می‌رسد از این جنس اطلاعات و اخبار در آینده بیشتر خواهیم شنید. قاعدتا پیام این‌گونه اخبار این است که عناصری که نخواهند با روند آشتی ملی در افغانستان موافقت کنند یا در برابر آن مقاومت کنند با مشکلات جدی مواجه خواهند شد.[۱]


[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- محمدابراهیم طاهریان، پیام خبر مرگ ملاعمر، وب‌سایت پیام آفتاب: کد خبر : ۱۴٧٠۴



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها

وب‌سایت پیام آفتاب؛ برگرفته از: منبع: ديپلماسی