 |
|
تن‌فروشی
فهرست مندرجات
- واژه‌شناسی
- پیشینه‌ی تاریخی
- قطعنامه‌ای سازمان عفو بین‌الملل
- نگارخانه
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
شغل‌های خدماتی کارگران جنسی
تن‌فروشی، روسپیگری یا فحشا (به انگلیسی: Prostitution، با تلفظ آمریکایی: Prostitution)، آمیزش جنسی در قبال درآمد است. وضعیّت قانونی تن‌فروشی در کشورهای متفاوت از مجازات مرگ تا کاری قانونی متغیّر است.
█ فحشا غیر قانونی است. █ فحشا حقوقی و قانونی است. █ فحشا (مبادله جنسی برای پول) قانونی است، اما فاحشه‌خانه غیر قانونی است. █ بدون اطلاعات
تن‌فروشی گاهی اوقات «قدیمی‌ترین حرفهٔ دنیا» شناخته می‌شود که کاربردهای فرهنگی آن به‌شکل نامحدودی متفاوت است، و استفاده از این اصطلاح به‌عنوان واژه‌ای تحقیرآمیز فعّالیّت‌هایی را نشان می‌دهد که به‌شکل رسمی روسپیگری را در یک مضمون فرهنگی مطرح نمی‌کنند. این اصطلاح به‌شکل بی‌ربط برای نشان دادن کسی که درگیر فعّالیّت‌های جنسی غیرعادی است، مثل بی‌بندوباری جنسی یا روابط بیرون از ازدواج، به‌کار برده می‌شود.
در فرهنگ اسلامی، که تن‌فروشی حرام و مشمول مجازات سنگین است، نسبت به این پدیده، نظر کاملاً منفی وجود دارد:
- «روسپیگری دربرگیرنده انواع آزار و اذیت جنسی، تجاوز جنسی، ضرب و شتم، ناسزا، فحش، نوعی تبعیض، تجاوز به حقوق بشر، سوءاستفاده‌های جنسی از کودکان و در نهایت استیلا و چیرگی مرد بر زن با استفاده ابزاری است که امروزه به‌صورت صنعت و تجارتی در سراسر دنیا درآمده و انواع روسپیگری خانگی، کار در روسپی‌خانه‌ها، ارائه خدماتی چون مکالمات تلفنی جنسی، هرزه‌پردازی کودکان و بزرگسالان، هرزه‌پردازی ویدئویی، اینترنتی، ماهواره‌ای، و صنعت توریسم روسپیگری را در بر می‌گیرد به‌گونه‌ای که هر زنی که بیش از چند ماه در این حرفه بماند، به گردش مداوم بین انواع آن در بازارهای جنسی مجبور می‌شود. یک روسپی با فروش تن خود به معامله‌ای پایاپای برای کسب درامد دست می‌زند. روسپی یک تن فروش است. او فردی است که از طریق ایجاد روابط جنسی نامشروع و بی‌بندوباری جنسی و اخلاقی تأمین معاش می‌کند. رابطه بین روسپی و مشتری نوعی تحقیر متقابل است در این رابطه محبتی وجود ندارد و اگر رابطه عاطفی برقرار شود فحشا نامیده نمی‌شود و روسپیگری معمولاً با دیگر آسیب‌های اجتماعی مثل اعتیاد ،جرم، جنایت، قاچاق همراه است. طبق تجقیقات کارشناسی زنان روسپی از اختلالات شخصیتی و در بعضی موارد بهره هوشی کمتری برخوردارند.»
| ▲ | واژه‌شناسی |
روسپی، ظاهراً واژه‌ای برگرفته از پارسی میانه است؛ اما این محرز نیست. جنده به‌معنای روسپی است، اما بار معنایی منفی‌تری دارد. به‌همین سبب به‌عنوان دشنام نیز به‌کار می‌رود.
بر اساس فرهنگ معین، روسپی در لغت به‌معنی زن بدکاره، زن زناکار، جنده و فاحشه (جمع: فواحش) آمده است[۵] و معرب آن روسبی می‌باشد. روسپی در واقع مخفف روسپید است که بر زنان هرزه و روسیاه به‌عنوان طعنه و تمسخر اطلاق شده است[٦]. مترادف‌های این واژه در زبان عربی قحبه، عاهرة، مجون، فاجرة، فاحشه، بغیّ[٧] و ... است و در زبان انگلیسـی معادل‌هایی چـون: «Prostitution»، «Slut»، «Harlotry»، «Fornication» و «Adultery» بـرای ایـن مفهـوم بـه‌کار رفتـه اسـت.[٨] روسپیگری را می‌توان تن دادن به رابطه جنسی در ازای دریافت پول تعریف کرد. واژه روسپی در اواخر سده هجدهم رایج شد.[۹] طبق تعریف روسپیگری شامل مردان و کودکان (پسران و دختران) نیز می‌شود، لکن تن‌فروشی زنان در تاریخ حضوری به مراتب ملموس‌تر داشته است.[۱٠]
| ▲ | پیشینه‌ی تاریخی |
روسپیگری در میان جوامع بشری پیشینه‌ی دیرینه دارد و به آغاز تمدن و شهرنشینی باز می‌گردد. تقریباً در همه کشورهای جهان این پدیده علی‌رغم موانع فراوان اجتماعی و مذهبی، وجود داشته و در خیلی از کشورهای دنیای قدیم نظیر فنیقیه و بابل و هند روسپیگری در قالب مذهب و دین توجیه می‌شده است. به‌این معنا که روسپیگری بخشی از مراسم دینی این اقوام به‌شمار می‌آمده است. به‌عنوان مثال، در معابد بابل تمامی دختران موظف به حداقل یک‌بار روسپیگری پیش از ازدواج بودند. به گفتۀ مورخان دختران در بابل، با هزینه‌ای که از این راه به‌دست می‌آوردند؛ جهاز خریداری می‌کرده‌اند[۱۱].
بدین ترتیب، در سومر و بابل نوع مقدس روسپیگری وجود داشته است. فنیقی‌ها، روسپیگری مشابهی را در خاور میانه گسترش دادند. در اسراییل، هم این حرفه بود ولی پیامبران با آن به‌شدت می‌جنگیدند[۱٢].
در هند قدیم، قدرت و رواج روسپیگری تا بدان جاست که هندی‌ها برای این پدیده نمادها و خدایانی آفریده‌اند. ایناری در میان پیروان مذهب شینتو علاوه بر خدای زایش، الهه‌ی روسپیگری است[۱٣].
در یونان باستان، روسپیان افراد متنفذی بودند که حتا مالیات می‌پرداختند. در یونان، در سده ۶ پیش از میلاد، سولون، اولین روسپی‌خانه این کشور را بنا نهاد و با درآمد حاصل از آن معبدی برای افرودیت بنا نهاد[۱۴].
به‌گفته ویل دورانت، در یونان باستان، اکثراً زنان زیر پانزده سال را برای ازدواج بر می‌گزیدند. مردان یونان پس از اولین ازدواج بر طبق قانون‌شان آزاد بودند با هر زن دیگری آمیزش و همبستری کنند[۱۵].
دموستن می‌گوید: «با فاحشه‌گان شب‌ها هم‌آغوش می‌شویم و با کنیزان و زنان غیرمشروع خود در روزها سلامت جسمانی خویش را تامین می‌کنیم. زن اول بر مردان خویش خرده نمی‌گیرند و مرد می‌تواند کنیزی را به‌خانه بیاورد و در روزگار جوانی با او در کنار همسرش نزدیکی کند.
این عمل تا زمانی که کنیزک جوان باشد، عملی می‌شود و سپس او به خدمتکار خانه آن‌ها انتخاب می‌گردد. مردان می‌توانند بدون ارائه مدرک و دلیل زنان خویش را طلاق دهند.
اگر زن و شوهری نتوانند فرزند بیاورند و مرد عقیم باشد، یکی از بستگان مرد با زن او همبستر می‌شود و بچه به‌دنیا آمده فرزند قانونی آن‌ها شمرده می‌شود. زنان بیشتر توسط مردان خانه‌نشین هستند و با پاسداری مردان‌شان می‌توانند از خانه خارج شوند. حتی مردانی که مهمان به‌خانه می‌آورند، زن حق ورود به مجلس را ندارد.»
در نمایشنامه مشهور لوسیستراتا اثر «آریستوفان کلئونیکا» از زبان زنان یونان باستانی این‌گونه سخن می‌گوید: «از ما زنان چه کار بر آید؟ تنها کاری که می‌توانیم انجام دهیم این است که با رنگ‌ها و روغن‌ها گونه‌ها و لبان خویش را آرایش کنیم و در نهایت با جامه‌های نازک در کنار یکدیگر بنشینیم.»
در آتن معمول است که اگر پسر جوانی با زنی هرزه و روسپی شب را سپری کند هیچ مشکلی برایش نیست. حتی اگر یکی از آنان را برای مراقبت به‌خانه بیاورد هیچ کسی بر او خرده نمی‌گیرد.
آتن فاحشه‌گی را در قانون رسمی خود آزاد دانسته است و کسانی که بدین کار مشغولند به دولت مالیات پرداخت می‌کنند. فاشحه‌گری جزوی از رسومات و بازارهای گرم آتن می‌باشد.
پست‌ترین قشر روسپی‌ها در پریاپولس زندگی می‌کنند و برای آن‌که مردان به‌راحتی خانه‌های آنان را بیابند تندیسی از آلت تناسلی مرد را بر سر خانه خود آویزان می‌کنند تا شناخته شوند.
زنانی که در این خانه‌ها هستند با لباس‌هایی نازک و برخی دیگر بدون لباس مورد آزمایش مردان قرار می‌گریند و مرد پس از انتخاب یکی را برای همبستری بر می‌گزیند.
زنان روسپری می‌توانند بر اساس قانون یونان با یک یا دو یا سه و حتی بیشتر در یک زمان سکس داشته باشند.
بالاترین طبقه فاحشه‌های یونان «هتایرای» نام دارد. مشهورترین روسپی آتن «کلپسودرا» نام دارد. او شب‌ها با سرداران و فرماندهان یونانی به‌صورت مشترک هم‌آغوشی می‌کند.
«تمیستونوئه» زن فاحشه‌ای است که تا آخرین لحظه‌های زندگی و تا زمانی که مویش سپید بود و دندان در دهان داشت با مردان هم‌خوابه می‌شد.»[۱٦]
یافته‌های تاریخی نشان می‌دهد که رومی‌ها نخستین مردمانی بوده‌اند که در مغرب زمین برای روسپی‌ها و روسپی‌خانه‌ها رسماً جواز صادر کرده‌اند. در روم باستان، بیشتر روسپیان، بردگان خارجی بودند[۱٧].
اما در قرون وسطا، هر رابطه غیر ازدواج از سوی کاتولیک‌های رومی، ممنوع شناخته شد. در حالی که در عمل، روسپیگری به‌خاطر اثر ممانعت کننده‌اش از تجاوز به‌عنف، استمنا و بچه‌بازی ،در متن زندگی مردم حضور داشت[۱٨].
«شیطان اجباری» عنوانی بود که کشیش‌های قرون وسطی برای روسپیگری بیان داشته‌اند. به‌نظر آنان روسپیگری از جمله گناهانی بود که وجود آن از احتمال بروز گناهان دیگری نظیر تجاوز و دزدی می‌کاست. از این رو، وجود آن را در جامعه علی‌رغم داشتن مضرات گوناگون بی‌فایده هم نمی‌دانستند[۱۹].
در سده ۱۸ در شهر ونیز، روسپیان به استفاده از کاندوم که از روده گاو ساخته می‌شد، مشغول شدند. بین ۱۹۱۰ تا ۱۹۱۵ میلادی، روسپیگری در ایالات امریکا ،قدغن شد و حتا در ۱۹۱۷، محله بدنام استوریویل در نیو اورلئان بسته شد. به‌رغم این، تا سال ۱۹۵۳ در الاسکا، روسپیگری ادامه داشت و در قسمت‌هایی از نواد تا هنوز هم ادامه دارد.
علاوه بر این، تمام فصول تاریخ همواره از رقابت تنگاتنگ سلاطین و حکمرانان با کاهنان و روحانیون حکایت می‌کند. به‌همین منظور روحانیون و کاهنان نیز برای بهره‌گیری هر چه بیشتر از جسم زن که تنها به گناه باروری اسیر و درمانده‌ی تاریخ بشری بوده است، بساط (فحشای مقدس) را راه انداخته‌اند. بررسی‌های تاریخی آشکار می‌کند که هیچ پدیده‌ای در طول تاریخ به‌اندازه‌ی روسپیگری مظلومیت زن را به نمایش نگذاشته است[٢٠].
| ▲ | قطعنامه‌ای سازمان عفو بین‌الملل |
در اگست ٢٠۱۵ میلادی، سازمان عفو بین‌الملل خواستار جرم‌زدایی از روسپیگری شد. این سازمان، قطعنامه‌ای را به تصویب رساند که در آن خواستار حذف موانع قانونی شد که خرید و فروش خدمات جنسی را «جرم» قلمداد می‌کنند.
عفو بین‌الملل اعلام کرد، در نشست این سازمان در دوبلین، این قطعنامه با رای موافق اکثریت ۴۰۰ نماینده حاضر، از ۷۰ کشور جهان روبه‌رو شد. حال با رای مثبت به قطعنامه دوبلین، هسته مرکزی سازمان عفو بین‌الملل مجاز است که بر روی سیاست‌های اجرایی مناسب در ارتباط با این موضوع کار کند. با توجه به وزن حقوقی و سیاسی این سازمان، تصویب چنین قطعنامه‌ای می‌تواند تاثیرات عملی گسترده‌ای در پی داشته باشد.
جلسه شورای بین‌المللی (ICM) نوعی مجمع عمومی این سازمان به‌شمار می‌رود که چارچوب و اساس سیاست‌های حقوق‌بشری «عفو بین‌الملل» را برای ابلاغ به کمیته‌ی اجرایی تعیین می‌کند.
با این حال، تصویب این قطعنامه خشم بسیاری از چهره‌ها و سازمان‌های حقوق بشری را برانگیخت. تصمیم عفو بین‌الملل در این باره، پیش از این نیز با انتقاد شدید چهره‌هایی مانند مریل استریپ، اَما تامسون و کیت وینسلت روبه‌رو شده بود. به اعتقاد این هنرمندان، رفع موانع قانونی که خرید و فروش خدمات جنسی را «جرم» می‌دانند، «راه را برای استثمار زنان باز می‌کند».
پیش از رای‌گیری دوبلین، برخی سازمان‌ها و گروه‌ها از جمله «ائتلاف جهانی علیه قاچاق زنان» (Coalition Against Trafficking in Women-International) در نامه‌ای سرگشاده خواستار چشم پوشی سازمان عفو بین‌الملل از این تصمیم شده بودند. نویسندگان نامه، نگرانی عمیق خود را نسبت به پیش‌نویس این قطعنامه ابراز کرده و نوشته بودند، «سیاستی که به‌جای حمایت از استثمارشدگان از استثمارگران حمایت کند، به آوازه‌ی سازمان به‌طرز جبران‌ناپذیری آسیب می‌رساند.»
سازمان عفو بین‌الملل اما در پاسخ به انتقادها به این نکته اشاره کرده که پیش از نهایی‌شدن این تصمیم پای صحبت بسیاری از آسیب‌‌دیدگان و کارشناسان نشسته است. به گفته‌ی سالیل شتی، دبیرکل سازمان عفو بین‌الملل، تصمیم به حمایت از قانونی کردن روسپیگری، «سطحی» یا «عجولانه» گرفته نشده است.
| ▲ | نگارخانه |
روسپیگری یا تن‌فروشی
تجارت یا پیشه‌ی آمیزش جنسی |
 |
 |
 |
 |
[▲] يادداشت‌ها
[▲] پيوست‌ها
...
[▲] پی‌نوشت‌ها
تن‌فروشی، از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
تن‌فروشی، از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
روسپیگری چیست؟ سایت تاریخ ما
[۵]- معین، محمد؛ فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر، ۱٣٧۵، چاپ نهم، ص ۱٦٨۹.
[٦]- دهخدا در مورد ریشه این کلمه آورده است: «روسپی در واقع مخفف روسپید است که از باب تسمیه الشیئ باسم ضده، بر زنان هرزه و روسیاه به‌عنوان طعنه و تمسخر اطلاق شده است». (دهخدا، ۱٣٧٣: ج ٨، ص ۱٠٨۹٨)
[٧]- «بغی» در لسان احادیث و قرآن نیز استعمال شده است که به‌معنای زن بدکار است و بر مرد اطلاق نمی‌گردد. (رجوع کنید به: الطریحی، ج ۱، ص ۵٣).
[٨]- فلاحتی، علی؛ روسپیگری و سکوت سنگین قانون، کتاب زنان، سال ٦، شماره ٢٢، زمستان ۱٣٨٢، صص ٢٠-۱۱.
[۹]- گیدنز، آنتونی؛ جامعه‌شناسی، تهران: نی، ۱٣٨٦، ص ۱۹٦.
[۱٠]- بختياری، مهدی، روسپیگری (فحشا)، سایت پژوهشکدۀ باقرالعلوم
[۱۱]- روسپیگری چیست؟ سایت تاریخ ما
[۱٢]- روسپیگری در حیوانات و بررسی روسپیگری در تاریخ
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]- روسپیگری چیست؟، پیشین
[٢٠]-
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
رده‌ها: │ ...
