فهرست مندرجاتبرنامۀ دهم
شايع‌ترين اختلالات جنسی در زنان
- برنامۀ اول: آموزش و مشاوره در مورد مسایل جنسی
- برنامۀ دوم: رابطه جنسی در قالب کلی روابط زوج‌ها
- برنامۀ سوم: رابطه جنسی زوج‌ها در طول زمان
- برنامۀ چهارم: ارتباط رابطه جنسی و بارداری
- برنامۀ پنجم: ارتباط جنسی در زمان بارداری و تولد فرزند
- برنامۀ ششم: تاثير مجرد ماندن بر سلامتی جسمی و روحی
- برنامۀ هفتم: همجنس‌گرايی، همجنس‌بازی، مبدل‌پوشی و تغيير جنسيت
- برنامۀ هشتم: علائم، درمان و عوارض دراز مدت بيماری‌های مقاربتی
- برنامۀ نهم: شایع‌ترين اختلالات جنسی مردان
- برنامۀ دهم: شايع‌ترين اختلالات جنسی در زنان
- برنامۀ يازدهم: آزار و سوءاستفادۀ جنسی
- برنامۀ دوازدهم: انحرافات جنسی
- پاسخ به‌پرسش‌های شما دربارۀ رابطه‌ی جنسی
- يادداشت‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
در برنامه دهم بطور خلاصه به‌شايعترين اختلالات جنسی در بين زنان، دلايل احتمالی بروز اين اختلالات و روش‌های درمانی که برای هر کدام موثر شناخته شده می‌پردازيم.
[↑] برنامۀ دهم[۱]
شايع ترين اختلالات جنسی شناخته شده برای زنان شامل کاهش ميل جنسی، ديسپارونی (آميزش دردناک)، واژينيسموس (انقباض دردناک و غيرارادی
ماهيچه‌های واژن به‌هنگام دخول) و نرسيدن به‌اوج لذت جنسی (يا ارضا نشدن جنسی) است.
[↑] ديسپارونی (آميزش دردناک)
ديسپارونی حالتی است که فرد در هنگام آميزش دچار درد می‌شود. اين درد ممکن است در بدو ورود آلت مردانه به‌واژن يا در مراحل مختلف در طول دخول ايجاد شود. اين حالت درجات متفاوتی دارد و نسبت به اين‌که در چه زمانی پس از شروع نزديکی و در کجا فرد احساس درد می‌کند، دلايل و درمان‌های متفاوتی دارد.
يکی از دلايل شايع درد هنگام آميزش برای زنان خشکی واژن است. اگر خانم به‌هر دليل آمادگی دخول را نداشته باشد، اين عمل می‌تواند بسيار دردناک باشد. در اکثر موارد خشکی واژن به‌دليل نداشتن پيش‌نوازی کافی است، يعنی خانم اين فرصت را پيدا نکرده که از نظر جسمی به‌محرک‌های جنسی پاسخ دهد و محيط واژن به‌اندازه کافی لغزنده نيست. از جمله دلايل و شرايط ديگری که می‌تواند باعث خشکی واژن شود داروهايی است که فرد مصرف می‌کند. در اين مورد مشورت با پزشک و يا مطالعه در مورد دارويی که مصرف می‌کنيد، می‌تواند مفيد باشد. معمولاً منابع خوبی در اينترنت در مورد داروهای مختلف وجود دارد.
از دلايل ديگر ديسپارونی يا آميزش دردناک، می‌توان به‌جراحات و ضربه‌هايی که در طول زمان به آلت تناسلی وارد شده، سابقه آزار جنسی، دوران پس از زايمان، دوران عادت ماهانه، بيماری‌های ناحيه تناسلی و برخی از سرطان‌هايی که اعصاب آن منطقه را تحت تخريب قرار داده و نيز بيماری‌های مقاربتی درمان نشده اشاره کرد.
برخی از پزشکان آميزش دردناک را جزو دسته اختلالات جنسی نمی‌دانند و برخورشان با بيمارانی که از اين حالت رنج می‌برند، توام با شناخت کافی نيست. در اين موارد توصيه می‌شود به‌پزشک ديگری مراجعه کرده و پيش از انجام معاينه، دردناک بودن ناحيه تناسلی خود را برای او بازگو نماييد. گاه ضرورت دارد، روان درمانی‌های لازم پيش از انجام هر گونه معاينه‌ای صورت پذيرد.
حالت ديگری که افراد با آن روبرو می‌شوند درد در هنگام دخول است. اين حالت می‌تواند به‌دلايل متعددی باشد که شايع‌ترين آن‌ها عبارتند از: عفونت‌های دستگاه تناسلی و دهانه رحم، بيماری‌های مقاربتی درمان نشده، همزمانی نزديکی و زمان تخمک‌گذاری، و در نهايت آماده نبودن فرد از نظر جسمی.
مورد آخر دليل مراجعه درصد زيادی از زنان است به‌خصوص در اوايل برقراری رابطه جنسی.
وقتی که زوج‌ها برای پيش‌نوازی صرف می‌کنند، صرفاً جنبه عاطفی ندارد. در بدن زنی که برای داشتن رابطه جنسی آماده می‌شود، تغييراتی صورت می‌گيرد که دخول را ساده‌تر می‌کند. علت اين است که بدن زنان طوری طراحی شده که در هنگام دخول حداکثر آمادگی را برای باردارشدن فراهم کند، بنابراين، وقتی که خانمی آمادگی لازم را بر اثر پيش‌نوازی پيدا می‌کند، رحمش به‌سمت بالا کشيده می‌شود و اين کار به‌طول واژن اضافه می‌کند تا توانايی گنجايش آلت مردانه را داشته باشد.
در اين حالت ديواره‌های واژن پر خون شده و مواد لغزنده‌ای را ترشح می‌کنند که دخول را آسانتر می‌کند. اين ديواره‌ها بر اثر پيش‌نوازی مناسب از يکديگر جدا شده و جای دادن آلت مردانه را در واژن ساده‌تر می‌کنند. بنابراين، می‌بينيم که پيش‌نوازی خوشايند و به‌مقدار کافی تا چه حد می‌تواند در کيفيت رابطه جنسی تاثير داشته باشد.
[↑] واژينيسموس (انقباض دردناک و غيرارادی ماهيچه‌های واژن به‌هنگام دخول)
در اين حالت هرگونه دخولی به‌واژن به‌شدت دردناک و حتی غيرممکن است، حتی انگشت خود فرد. در اين مواقع معاينات زنان و زايمان هم با مشکل روبرو می‌شود چون بيمار حتی از فکر این‌که وسيله‌ی معاينه به واژن وی وارد شود وحشت دارد.
چون اين اختلال جزو گروه اختلالات مربوط به‌درد است و تعريف هر فرد در مورد ميزان دردی که تجربه می‌کند با فرد ديگر متفاوت است، بنابراين نحوه برخورد پزشک و اطرافيان اين افراد در طول مدت درمان نقش به‌سزايی دارد.
اولين مرحله در درمان اين اختلال باور کردن مريض و احساس درد وی است. پس از آن پزشک (در ايران) يا روان درمانگر جنسی به‌همراهی شريک جنسی فرد درمان را شروع می‌کنند. به‌اين صورت که فرد يک سری از ابزاری را دريافت می‌کند که مانند انگشت است و معمولا از اندازه انگشت سبابه تا اندازه آلت مردانه را دارد.
فرد هر هفته وارد کردن يکی از اين ابزار را به‌همراه تمرين‌های تمرکز و آرام‌کننده اعضای بدن به‌داخل واژن تمرين می‌کند تا زمانی که آخرين اندازه هم بدون درد وارد واژن شود. پس از آن به‌تدريج ورود آلت مردانه را به‌واژن تجربه می‌کند. اين مرحله بايد بسيار آهسته و با توجه به‌پذيرش بيمار انجام شود. درمان واژينيسموس بسته به‌عوامل مختلف می‌تواند تا بيش از يک سال طول بکشد.
برای افرادی که به‌دنبال راه حل‌های سريع‌تر هستند درمان‌هايی چون نزديکی کردن آقا با خانم در حالی که خانم توسط پزشک بيهوش شده و يا فلج کردن عضلات اطراف و دهانه واژن با تزريق موادی چون بوتاکس در ايران گزارش شده که در دراز مدت نه تنها اثر بهتری ندارد بلکه می‌تواند اثر بسيار مخربی روی روابط زوج‌ها و تصويری که زن از خودش دارد بگذارد. اين روش‌ها توصيه نمی‌شود.
چنانچه زوج تنها با هدف بچه‌دارشدن می‌خواهند اين اختلال را بر طرف کنند، می‌توانند از لقاح با واسطه استفاده کنند؛ يعنی مايع منی مرد را به‌وسيله ابزاری مثل قطره چکان بلند وارد واژن زن کنند و آميزش را به‌طور مصنوعی انجام دهند.
اين مسئله جنبه روحی و روانی دارد و نه جسمی (به‌جز موارد انگشت‌شماری که گزارش شده جراحات و ضربات وارد آمده به‌ناحيه تناسلی موجب بروز اين مشکل شده). به‌عنوان مثال زنی که در دوران کودکی اش به‌او گفته شده که ناحيه تناسلی‌اش می‌تواند محل آبروريزی و گناه باشد و مرد‌ها می‌توانند آسيب جبران‌ناپذيری به‌پرده‌ی بکارت او وارد کنند، در آغاز زندگی مشترک ممکن است چنين مشکلی را تجربه کند.
واژينيسموس بيشتر در بين زوج‌هايی گزارش شده که در فرهنگ و يا مذهب‌شان رابطه جنسی پيش از ازدواج شديداً منع شده و در عين حال بر تشکيل خانواده و داشتن فرزند تأکيد شده است. به‌عنوان مثال تازه‌ترين مقالات منتشر شده در پزشکی حاکی از شيوع اين اختلال در ترکيه (مسلمان) و اسرائيل (يهودی) داشته است.
[↑] نرسيدن به‌اوج لذت جنسی (ارگاسم)
اين اختلال به‌حالتی گفته می‌شود که رسيدن فرد به‌اوج لذت جنسی با تأخير توام باشد و يا این‌که فرد اصلاً اوج لذت جنسی را تجربه نکند. اين حالت کم و بيش در زنان اکثر مناطق جهان ديده می‌شود. دليل اين مسئله آن است که دختران از کودکی به‌حجب و حيا تشويق می‌شوند. زمانی که همان دختر وارد رابطه می‌شود و حالا به‌عنوان يک زن و شريک جنسی هم بايد وظايفی را انجام بدهد، شکستن حريمی که در آن در ساعاتی از شبانه روز فرد بايد حجب و حيا را کنار گذاشته و از رابطه جنسی با همسرش لذت ببرد خيلی دشوار است.
اين طرز فکر که نهادينه شده، نمی‌تواند مانند يک کليد روشن و خاموش بشود. بنابراين فرد نمی‌تواند مهارهای ذهنی‌اش را بشکند و گاهی حتی اگر لذت هم ببرد نمی‌تواند و يا نمی‌خواهد آن را بروز دهد، از ترس این‌که مورد قضاوت قرار بگيرد و متهم شود که زن سبک و هرزه‌ای است. بنابراين به‌مرور اين حالت رابطه جنسی را برای فرد از يک حالت خوش آيند به‌حالت وظيفه و بعضا توام با ترس تبديل می‌کند. ترس از این‌که مبادا عکس‌العملی نشان بدهد که همسرش تصور کند او هرزه است.
در ابتدای شکل‌گيری رابطه‌ی جنسی هم اغلب اين ترس وجود دارد که مبادا فرد متهم به‌اين شود که پيش از اين رابطه جنسی ديگری را تجربه کرده است و برای همين می‌داند که چطور بايد در يک رابطه‌ی جنسی با طرف مقابل برخورد کرد و لذت هم برد.
مورد بعدی که می‌تواند باعث اين اختلال شود تاثير معکوس بعضی از داروها بر روی مکانيسم مغزی افراد است. به‌طور مثال پژوهش‌ها گزارش داده‌اند که بعضی از داروهای ضد افسردگی می‌توانند بر روی رسيدن خانم‌ها به‌اوج لذت جنسی اثر منفی بگذارند. اگر فرد متوجه اين تأثير شد بايد به‌پزشک خود مراجعه کند تا در صورت امکان دارو را تعويض کنند و يا مقدارمصرف آن را تغيير دهند اما حتما بايد اينکار توسط پزشک متخصص انجام شود و گرنه در دراز مدت تاثيرات داروی جديد و يا قطع سرخود دارو می‌تواند موجب آسيب به‌فرد شود.
با تمامی اين تفاصيل می‌بينيم که نقش آقايان در حل اختلالات جنسی خانم‌ها تا چه حد می‌تواند موثر باشد. اگر زنی احساس راحتی کند و نگرانی‌های خود را بدون ترس از این‌که مورد قضاوت قرار بگيرد با شريک جنسی اش مطرح کند، درصد دچار شدنش به‌اين اختلالات و يا طولانی شدن درمانش تا حد زيادی کاهش پيدا می‌کند.
[↑] کاهش ميل جنسی
در مطالعات انجام شده و مشاهدات بالينی در آمريکای شمالی بيشترين دليل مراجعه در بين خانم‌های ۱۸ تا ۵۹ ساله را اين اختلال تشکيل می‌دهد.
کاهش ميل جنسی بر اثر عصبانيت و ناراضی بودن فرد از کل رابطه، خستگی و استرس ممکن است به‌وجود آيد. در اين مورد همدلی زوج‌ها و حمايت‌شان از هم می‌تواند راه گشا باشد.
در مرحله بعد مشاورين زوج‌ها و روان درمانگران جنسی هم می‌توانند مفيد باشند. تنها اين نکته را بايد يادآور شد که استفاده از رابطه‌ی جنسی به‌عنوان حربه در مقابل شريک جنسی خيلی معقولانه نيست و باعث کدورت بيشتر زوج‌ها از هم می‌شود. وادار کردن فردی که با کاهش ميل جنسی روبرو است برای داشتن رابطه جنسی هم اصلاً کمکی به‌شرايط نمی‌کند.
برخی از داروهای ضد بارداری هم می‌توانند باعث اين حالت شوند مثلاً برخی از انواع قرص‌های ضدبارداری و يا کپسول‌های زير پوستی در گزارشات نام برده شده‌اند. در اين صورت فرد با مشورت پزشک می‌تواند وسيله جلوگيری‌اش را تغيير دهد.
اما تا زمانی که از وسيله جلوگيری جديد مطمئن نشده‌ايد، بهتر است داروی قبلی را قطع نکنيد تا دچار بارداری ناخواسته نشويد.
معمولا اگر زنی به‌اختلال در ارگاسم دچار باشد و اين مساله مزمن شود، ممکن است بعد از مدتی دچار اختلال جنسی ثانويه شود که همان کاهش ميل جنسی است.
توضيح ساده اين قضيه آن است که انسان دوست دارد کاری را انجام بدهد که از آن لذت می‌برد. اگر فرد برای مدت‌ها رابطه جنسی داشته که برايش خوشايند نبوده، به‌طور طبيعی از برقراری آن خودداری می‌کند و يا نسبت به‌آن تمايلی نشان نمی‌دهد. بنابراين اين مهم است که حتی اگر از طريق دخول به‌ارضا نرسيديد با تحريک کليتوريس به‌اوج لذت جنسی برسيد که مغز خاطره خوبی را از رابطه جنسی به‌ياد بياورد و هر بار نااميد از دريافت لذت نباشد.
صميميت زوج‌ها (بوسيدن، نوازش کردن، در آغوش گرفتن و غيره) بعد از هر بار برقراری ارتباط جنسی هم بسيار مهم است. این‌که زوج‌ها بدانند که تنها برای رابطه‌ی جسمی‌شان مورد توجه هم نبوده‌اند و بعد از آن هم به‌عنوان دو همسر و شريک زندگی برای هم عزيز هستند. اين مسئله برای خانم‌ها به‌خصوص بسيار مهم است.
در برنامه درگوشی‌ها با توجه به محدود بودن وقت برنامه، و از آن‌جا که در راهنمايی از راه دور هميشه خطر سوءتفاهم وجود دارد، من نمی‌توانم روند پيشرفت تک تک مخاطبين محترم برنامه را دنبال کنم. به‌همين دليل پيشنهاد می‌کنم برای بررسی دقيق‌تر اختلالات جنسی خود و يا شريک جنسی‌تان از متخصصينی که در محل زندگی‌تان هستند کمک بگيريد. اميدوارم با اطلاعاتی که در برنامه‌ها مطرح شده در انتخاب متخصصين حاذق و مربوطه راحت‌تر عمل کنيد.[٢]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزداه کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- تعاريف به‌کار برده شده در اين برنامه بر اساس تعاريف انجمن روانپزشکان آمريکا است و منابع استفاده شده از بانک مقالات پزشکی پاب مد استخراج شده‌اند.
[٢]- [٢]- سارا ناصرزاده، در گوشی‌ها (برنامۀ دهم: شایع‌ترين اختلالات جنسی در زنان)، وب‌سایت فارسی بی بی سی
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت فارسی بی بی سی
