 |
|
احمدضیأ مسعود
فهرست مندرجات
چهره‌های سیاسی افغانستان جبهه ملی افغانستان
احمدضیأ مسعود (به انگلیسی: Ahmad Zia Massoud) (زاده‌ی ۱۳۳۵ خ -)، جنگ‌سالار و سیاستمدار افغان، که در دور اول ریاست جمهوری حامد کرزی معاون اول او بود، و در حکومت وحدت ملی افغانستان، به‌عنوان نماینده‌ی ویژه‌ی ریاست جمهوری در امور اصلاحات و حکومت‌داری منصوب شد. او در ۲۸ حمل ۱۳۹٦، توسط فرمان محمداشرف غنی، رئیس‌جمهور این کشور از این سمت برکنار شد. هم‌چنین او رهبر جبهه ملی افغانستان و معاون جمعیت اسلامی اسلامی است.
| ▲ | زندگی‌نامه |
 |
احمدضیأ مسعود فرزند سرهنگ (دگروال) دوست‌محمد خان نوه‌ی محمدیحیی‌خان پنچشیری، برادر احمدشاه مسعود، از معروف‌ترین فرماندهان جنگ‌جویان افغان، در ۱۱ اردیبهشت (ثور) ۱۳۳۴ (اول مه ۱۹۵۵)، در شهرستان مُقر استان غزنی به‌دنیا آمد. در آن ایام پدرش در آن‌جا مشغول خدمت برای ارتش شاهی افغانستان بود. او آموزش‌های ابتدایی و متوسطه را در دبیرستان استقلال، که یک مدرسه (مکتب) فرانسوی در کابل است، به پایان رساند. سپس، در سال ۱۳۵۴، وارد انیستیتوی پلی‌تکنیک کابل شد؛ اما با به‌قدرت رسیدن حزب دموکراتیک خلق، تحصیل در این انیستیتو را، پس از سه سال، در سال، رها کرد و به صفوف مجاهدین در دره پنجشیر پیوست و در کنار برادرش احمدشاه مسعود به جهاد پرداخت. وی از آن‌زمان تا سال ۱۳٦۰، فرمانده مجاهدین در قرارگاه پریان پنجشیر بود.
از سال ۱۳٦۰ تا اواخر فروردین‌ماه ۱۳٧۱، احمدضیا به‌عنوان نماینده‌ی خاص فرمانده احمدشاه مسعود - در جمعیت اسلامی افغانستان - در شهر پیشاور پاکستان مشغول به فعالیت بود. در این دوران، سیا (Central Intelligence Agency) یا سی‌آی‌اِی (CIA)، که یک سازمان اطلاعات برون‌مرزی غیرنظامی دولت آمریکاست، با فرماندهان جهادی به‌طور مستقیم رابطه برقرار نمود و برای همه‌ی آن‌ها، ماهیانه مزد می‌پرداخت. به‌نوشته‌ی گری شرون، نویسنده‌ی کتاب ماموریت سقوط، در مورد چگونگی تماس سی‌آی‌ای با مجاهدین افغان و پرداخت پول برای مزدبگیران می‌نویسد:
- ما به این فرماندهان ماهیانه پول نقد پرداخت می‌کردیم. این مبلغ در برخی مواقع به پنجاه هزار دلار در ماه می‌رسید و معمولاً برای فرماندهان کوچک‌تر پنج هزار دلار در ماه بود... تا جای که می‌دانم، هیچ فرماندهی پیشنهاد ما را رد نکرد.
در این میان، به‌نوشته‌ی استیف کول، نویسنده‌ی کتاب جنگ اشباح، «احمدشاه مسعود، ماهانه ٢٠٠ هزار دلار از سیا مزد می‌گرفت.» گری شرون، هنگامی‌که از جانب سیا، به‌عنوان مسئوول برنامه‌ی جمع‌آوری اطلاعات در مورد افغانستان گماشته می‌شود، در اوایل سال ۱۹٨٨ میلادی، روابط خود را با احمدشاه مسعود آغاز می‌کند، او می‌افزاید: «ما پیش از آن‌هم از طریق احمدضیأ، یکی از برادران جوان‌تر مسعود با او در تماس یک‌جانبه و غیرمستقیم بودیم.» افزون بر این، احمد ضیا، در بیشتر کنفرانس‌ها، سمینارها، جلسات و مذاکرات حضور داشت و در کارزار تبلیغاتی مجاهدین، به وجه‌احسن فعالیت می‌نمود.
در سال ۱۳٦۲، احمدضیا مسعود با دختر برهان‌الدین ربانی، رهبر جمعیت اسلامی افغانستان، ازدواج کرد و پس از انتقال قدرت به مجاهدین، در سال ۱۳٧۱، توسط برهان‌الدین ربانی، رئیس دولت اسلامی افغانستان، به‌عنوان مشاور و نماینده‌ی ویژه‌ی رئیس دولت انتخاب شد و تا سقوط کابل به‌دست طالبان در این سمت باقی ماند.
در دوره‌ی مقاومت علیه امارت اسلامی افغانستان، مدتی بر ضد طالبان جنگید ولی بیشتر در فعالیت‌های سیاسی و دیپلماتیک دولت در تبعید ربانی سهم گرفت.
در سال ۱۳٨۰ خورشیدی (۲۰۰۱ میلادی)، پس از سقوط طالبان و تشکیل دولت جدید افغانستان، از سوی حامد کرزی رئیس دولت انتقالی افغانستان، به‌عنوان سفیر این کشور در روسیه منصوب شد و در سال ۱۳۸۳ (۲۰۰۴ میلادی)، به فرمان رئیس جمهور، با حفظ سفارت افغانستان در روسیه، به‌عنوان سفیر غیرمقیم کشورش در ارمنستان، گرجستان و بلاروس نیز تعیین گردید.
در انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان در سال ۱۳٨۴ (۲۰۰۵ میلادی)، که حامد کرزی نخستین رئیس‌جمهور این کشور شد، احمدضیا مسعود، از ۱٦ آذر همان‌سال تا ۲٨ آبان ۱۳٨٨ (۷ دسامبر ۲۰۰۵ – ۱۹ نوامبر ۲۰۰۹)، به‌عنوان معاون اول رئیس‌جمهور به‌کار پرداخت. پس از انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان در سال ۱۳۸۸، محمدقسیم فهیم جانشین او شد.
در ۱۵ فروردین ۱۳۸٦، هنگامی‌که جبهه ملی افغانستان، به‌رهبری برهان‌الدین ربانی تشکیل شد، احمدضیا مسعود، یکی از اعضای سرشناس شورای عالی این جبهه بود. در ۲۰ آبان ۱۳۹۰، احمدضیا مسعود، عبدالرشید دوستم رهبر جنبش ملی اسلامی افغانستان و حاجی محمد محقق رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان، اقدام به بازسازی جبهه ملی افغانستان نمودند و احمدضیا به‌عنوان رهبر این جبهه تعیین شد.[*]
در سال ۱۳۸۹، ویکی‌لیکس از سؤاستفاده مالی، احمدضیا مسعود پرده برداشت. در اسنادی که از سوی ویکی‌لیکس منتشر شد، آمده است که مسعود دو سال پیش و زمانی‌که معاون رئیس‌جمهور کرزی بود، بیش از پنجاه میلیون دلار را با خود به بیرون از کشور انتقال داد، بدون این‌که منبع این پول معلوم باشد. ویکی‌لیکس ادعا می‌کند اسنادی را که منتشر کرده، از منابعی در دولت آمریکا به‌دست آورده و این اتهامات در مورد احمدضیا مسعود نیز براساس اطلاعات سفارت آمریکا در کابل بوده است. اما احمدضیا مسعود این ادعا را بی‌اساس خواند.[*]
در سال ۱۳۹۱، او به اپوزیسیون دولت پیوست و خواستار تغییر نظام، پایان تمرکز قدرت و فراگیرشدن اپوزیسیون از راه ائتلاف‌های گسترده شد.[*]
در اردیبهشت ۱۳۹۲، امنیت ملی افغانستان، فردی به‌نام نظیف‌الله را دستگیر کرد که از جانب شورای طالبان در کویته پاکستان دستور داشت تا به عبدالله عبدالله رهبر ائتلاف ملی و احمدضیا مسعود رئیس جبهه ملی، حمله انتحاری کند.[*] در نهایت این حمله نافرجام ماند.
در مهرماه همان‌سال، محمد محقق افشا کرد که چرا از نامزدی احمدضیا مسعود حمایت نکرد: «طى جلساتى که با کشورهاى ذی‌دخل در قضیه‌ی افغانستان داشتم به‌شمول کشورهاى شرقى و غربى هر قدر که احمدضیا را مطرح می‌کردیم هیج‌کدام‌شان در انتخابات آینده بالاى ضیا لنگر (نظر حمایتی) نداشتند پس چطور می‌توانستیم با کسى تیم بسازیم که نه حمایت داخلى دارد و نه مقبولیت بین‌المللى». او هم‌چنین می‌افزاید که چگونه در یکی از جلسات احمدضیا مسعود قهر می‌کند و به جلسه نمی‌آید و وقتی همراهان سیاسی او می‌خواهند به خانه‌ی احمدضیا بروند، مطلع می‌شوند که او در را به‌روی همه بسته است و حاضر نیست هیج‌کسی را ببیند.[*]
با این حال، زمانی‌که در آستانه‌ی انتخابات، صف‌بندی‌های انتخاباتی جبهه ملی فرو پاشید، او خود را به‌عنوان معاون اول زلمی رسول در انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان سال ۱۳۹۳ نامزد کرد.[*] اما پس از شکست تیم زلمی رسول و رفتن عبدالله عبدالله و اشرف غنی به دور دوم انتخابات، از تیم تحول و تداوم، به رهبری اشرف غنی حمایت کرد[*]. پس از روی‌کار آمدن حکومت وحدت ملی، از سوی اشرف غنی احمدزی، رئیس‌جمهوری جدید، به‌عنوان نماینده‌ی ویژه‌ی رئیس‌جمهور در امور اصلاحات و حکومت‌داری خوب معرفی شد و وی سوگند وفاداری یاد کرد.[*]
در ۲۸ فروردین (حمل) ۱۳۹٦، اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان، احمدضیا مسعود را با فرمان کوتاه از سمتش برکنار نمود و سخنگوی رئیس‌جمهور گفت که دلیل عزل مسعود، ناکامی (بی‌کفایتی) او در امور اصلاحات و حکومت‌داری خوب بوده است.[*]
| ▲ | نگارخانه |
[▲] يادداشت‌ها
[▲] پيوست‌ها
...
[▲] پی‌نوشت‌ها
...
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
رده‌ها: │ ...
