جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۹۸ شهریور ۲۹, جمعه

بررسی اصول نظریه‌های پان‌تورانیسم و پان‌تورکیسم

از: پروفسور شاپور رواسانی (استاد اقتصاد اجتماعی)

نادرستی فرضیه‌های نژادی

آریایی، سامی و ترک


فهرست مندرجات

.



بخش دوم

بررسی اصول نظریه‌های پان‌تورانیسم و پان‌تورکیسم

دکتر شاپور رواسانی (زاده‌‌ی ۱۳۱۰ خ، در رشت)، استاد دانشگاه ایرانی پژوهشگر تاریخ معاصر ایران و نهضت جنگل و رئیس بنیاد پژوهشی-‌فرهنگی میرزا کوچک خان جنگلی و استاد بازنشسته دانشگاه الدنبورگ در آلمان است.

این نوشتار که به‌بررسی ایده‌های پان‌ترکیسم اختصاص دارد، توسط پروفسور شاپور رواسانی استاد علوم سیاسی دانشگاه اولدنبورگ آلمان نگاشته شده و علی‌رغم پیش‌زمینه‌ی آن برای شناخت ایده‌های پان‌ترکیستی مهم و جالب توجه است. نویسنده در مقدمه خود تفکیک و مرزبندی روشنی میان ناسیونالیسم ملی توسعه‌گرا و ایده‌های نژادپرستانه دیگرستیز و الحاق‌گرا نداده است که نقیصه‌ی آن محسوب می‌شود اما موضوع اصلی نوشتار به‌خوبی بسط و شرح داده شده است.

اشاره‌ی کوتاهی به نقش انگلیس در شکل‌گیری و رشد ایده‌های پان‌ترکیسم و پان‌عربیسم شده است که جا داشت بیش‌تر تشریح شود. بر پایه‌ی پژوهش‌های متعدد دیگر دانسته می‌شود که امپراطوری بریتانیا در اوج رقابت‌های استعماری قرن نوزدهم در ابتدا ایده‌ی پان‌ترکیسم را برای محاصره و از پا درآوردن «خرس بزرگ» روسیه تزاری که با اقوام ترک تحت سلطه‌اش محاصره شده بود، پایه‌گذاری و ترویج کرد و سپس در طی جنگ جهانی اول از این ابزار در کنار پان‌عربیسم برای فروپاشاندن امپراتوری عثمانی بهره برد و در این راه موفق شد.

...[۱]




[] يادداشت‌ها

يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.


[] پی‌نوشت‌ها

[۱]-


[] جُستارهای وابسته




[] سرچشمه‌ها