(نامزد دورۀ اول انتخابات رياست جمهوری افغانستان)
زندگی شخصی: محمديونس قانونی فرزند محمديوسف در سال ١٣٣٦ هـ ش مطابق ١٩۵٨ ميلادی در ولسوالی حصه سوم ولايت پنجشير ديده به جهان گشوده است، ايشان در سال ١٣۴٣ هـ ش مطابق به ١٩٦۵ ميلادی در شهر کابل شامل مکتب ابتدايه گرديد و در سال ١٣۵۵ هـ ش مطابق ١٩٧٧ ميلادی دوره ليسه را در مدر سه ابوحنيفه به اتمام رسانید. و متعاقبا شامل پوهنحی شرعيات پوهنتون کابل گرديد. دوران جهاد: آغاز فعاليت‌های وی در عرصه سياسی، فرهنگی و جهادی از زمانی آغاز می‌شود که پس از فراغت از پوهنحی شرعيات پوهنتون کابل، در سال ١٣۵٩ به جبهه پنجشير پيوست.و در آن جا برای اولين بار به فرماندهی قهرمان ملی کشور شهيد احمد شاه مسعود، به عنوان منشی عمومی کميته دعوت و جهاد، منصوب گرديد. وی با درک شرايط و مصلحت جبهات، به ايجاد مرکز آموزشی دعوت به جهاد همت گمارد که خود نيز تربيه مربيان اين مرکز را به عهده داشت. ايجاد اين مرکز و مديريت قوی آن از سوی محمد يونس قانونی، در تقويت جبهات نقش اساسی و سازنده داشت. در سال ١٣٦٠، از جناب احمد شاه مسعود به حيث نماينده جبهات انتخاب و عازم پيشاور پاکستان گرديد و برای شش سال مسئوليت امور فرهنگی را به عهده داشت.
محمديونس قانونی در طی شش سال توانست با انعکاس فعاليت‌های جبهات خارج از کشور و نيز شناساندن جبهات تحت امر شهيد مسعود توانايی و لياقت خويش را در انجام امور محوله به اثبات رساند و با پينش واقعی و درايت سياسی، به عنوان عنصری مفيد، مطرح گرديد. با تاسيس شورای نظار، وی به مدت ٣ سال وظيفه معاونت کميته فرهنگی را اجرا می‌کرد که از جمله خدمات ارزنده اين دوره می‌توان به تاسيس نشريه پيام شورا، انتشار کست‌های ارمغان سنگر، ايجاد اداره سمعی و بصری برای تهيه و پخش کست‌های ويدويی از صحنه‌های درخشان جهاد و مبارزه ملت افغانستان، تاسيس راديو محلی و و مهم تر از همه زمينه سازی و ايجاد شرايط مناسب روابط و حرکت فرهنگی هماهنگ در بين ولايات، اشاره نمود که هر کدام از موارد ياد شده قابل تامل، انديشه و درخور ستايش هستند. از آن پس با تاسيس شورای سراسری قوماندانان، محمد يونس قانونی به حيث نماينده شهيد مسعود، رياست کميته سياسی اين شورا را به عهده گرفت که در مدت تصدی اين وظيفه تلاش وی در جهت نزديکی افکار و خط مشی‌های قوماندان برای همه دوست دارن وحد ت ملی در کشور ارزشمند و قابل ستايش است.
با آزادی کابل و پيروزی مجاهدين، محمديونس قانونی نيز همچون ساير مجاهدين، سربلند و با افتخار وارد کابل گرديد و سه= روز بعد به عنوان رييس عمومی سياسی اردو، در کنار دوست و همسنگرش احمدشاه مسعود بزرگ، مشغول به خدمت گرديد. در اين مدت او توانست برای ايجاد يک اردوی منظم و ساختار مناسب برای اردو، موفقيت‌های چشمگيری را بدست آورد. پس از موافقت نامه ننگرهار که در آن برکناری احمد شاه مسعود از بست وزارت دفاع، تصويب گرديد و سردار بزرگ ما با يک دنيا گذشت و ايثار، اين موافقت نامه را پذيرفت و از سمت خويش کناره گيری کرد، محمد يونس قانونی به عنوان سرپرست وزارت دفاع از جناب رييس جمهور وقت تعيين گرديد. وی در اين سمت که پيش از سه ماه طول نکشيد، با درک مسئوليت سنگين خويش، کارهای بسيار اساسی در جهت شکل گيری و پايه گذاری وزارت دفاع نمود که می‌توان ساختار اداری فعلی وزارت دفاع را به نوعی حاصل زحمات بدريغ او دانست. وی با وجود کار در وزارت دفاع از هر گونه فعاليت نظامی اجتناب ورزيد و تنها در بعد سياسی و تشکيلاتی آن، به نحو احسن اجرای وظيفه کرد.
دوران مقاومت: محمديونس قانونی در اين دوران به نمايند گی از جريان مقاومت، جهت گفتگو و مذاکرات با جريانی موسوم به شاه سابق، دو =سفر رسمی به روم داشت. هدف اصلی و نيت از اين سفرها، ايجاد يک تشکل حول محور وحدت ملی بود. تا با ايجاد يک تشکل ملی، جامعه را از بحران موجود رهايی بخشيده و در جهت ايجاد يک نظام سياسی در حرکت نمود. مرد خستگی ناپذير و پرتلاش سرزمين ما در سال= ٧٧ به فرانکفورت آلمان سفر کرد که حاصل آن سفر، تشکيل شورای مصالحه و وحدت ملی بود. هدف از تشکيل آن ايجاد يک جبهه سياسی در کنار مقاومت بود. در دوران مقاومت به فيصله شورای رهبری، مسئوليت کميته امور ولايات به محمد يونس قانونی محول گرديد. علاوه برآن رهبری کليه کميته‌های موازی و غير نظامی به جز سياست خارجی را عهده دار بود. از جمله فعاليت‌های محسوس او در اين دوره می‌توان به ايجاد آکادمی پوليس، تاسيس پوهنتون البيرونی و تاسيس انجمن شعرا و نويسندگان اشاره کرد. در همين جريان مسئوليت اکثر مذاکرات مهم از جمله مذاکرات عشق آباد و دوشنبه و جلسات شورای مصا لحه و وحدت ملی را بر عهده داشت.
پس از حادثه ١٨ سنبله ١٣٨٠: پس از شهادت مسعود بزرگ در ١٨ سنبله ١٣٨٠ که در واقع خونبهای او پيروزی مجاهدين و شکست طالبان بود، با سقو ط کابل، وی در= راس يک کميسيون امنيتی داخل کابل گرديد محمد يونس قانونی پس از ورود به کابل با مديريتی قوی، نفوذ عميق و راهکارهای خويش توانست جلو خيلی از حوادث ناگوار را بگيرد و مانع از عقده گشايی‌های افراد، اشخاص و گروه‌ها گردد و اين کار بسيار ارزشمندی بود که توانست فضای مناسب و آرامی را در کابل فراهم آورد.
اجلاس بن: محمديونس قانونی برای شرکت در اين اجلاس در راس يک هيأت بلند پايه از جانب جبهه متحد، راهی بن گرديد. اگر چه حدود اختيارات محول شده به اين هيأت در تصميم گيری‌ها بسيار محدود بود ولی ابتکار و درايت آقای قانونی، سرانجام اين پروسه را به نتيجه رساند و اداره موقت محصول اين توافق بود و براستی که اگر محمد يونس قانونی صرف در حوزه اختيارات خويش عمل می‌کرد و ابتکار خويش را وارد صحنه نمی ساخت، ممکن بود باز هم در کابل شرايط دوره قبلی حکومت مجاهدين به وجود آيد و هر يک از گروه‌ها در انديشه کسب حقوق بيشتر و موقعيت برتر به جان يکديگر بيافتند و نتيجه همان می‌شد که نبايد می‌شد. خوشبختانه محمد يونس قانونی توانست جلو يک فاجعه عظيم بشری را گرفته و نسيم صلح و امنيت، در اين کشور دوباره وزيدن گرفت. به حق اوست که می‌تواند افتخار قهرمانی صلح و پيام آور دوست را از آن خود کند.
اداره موقت: وی با شکل گرفتن اداره موقت به حيث وزير امو=ر داخله، خدمات ارزنده و نويد بخشی را انجام داد که بر هيچکس اين فعاليت‌ها فعاليت‌های چشمگير پوشيده نيست. او توانست در سخت ترين شرايط پوليس ملی را تشکيل دهد و به حفظ امنيت در کابل، ايجاد نظم عامه و حاکميت قانونی در وزارت خويش مبادرت ورزد و افتخار بزرگ او اين است که به اعتراف رئيس نيروهای حافظ صلح آيساف، امنيت کابل در اين دوره ازامنيت واشنگتن هم بهتر بود و اين کار ساده ای نيست.
لويه جرگه اضطراری: در لويه جرگه اضطراری باز هم محمديونس قانونی بود که برای حفظ حکومت و نظام و برای موفقيت آن از وزارت داخله کناره گيری کرد تا به قول خودش، فرايند صلح و تحقق توافقنامه بن که حکم فرزند او را دارد پيدا کند و همين حرکت ايثارگرانه او بود که محمديونس قانونی را محبوب قلب‌ها ساخت.
اداره انتقالی اسلامی افغانستان: در کابينه جديد به پيشنهاد رئيس دولت و اصرار مردم که می‌خواستند فرزند محبوب سرزمين خويش را در کنار خود داشته باشند، به حيث= وزير معارف د ر خدمت فرزندان اين مرز و بوم قرار گرفت تا بار ديگر با شکوه انديشه‌های روشن و ابتکارهای سازنده خويش معارف افغانستان که به طرز اسفناکی بی سروسامان بود، تا حدودی سازمان ببخشد و روح تازه ای در کالبد تکيده ی او بدمد. محمد يونس قانونی در نخستين روزهای فعاليت خويش درمعارف با طرح کمپاين حمايت از معارف و ارايه استراتيژی بازسازی معارف، به عنوان مديری دلسوز، آگاه و مبتکر درخشيد و همه افغانستان يک پارچه حمايت خويش را از او اعلام کرد. در واقع او مبنای معارف نوين معارف افغانستان را گذاشت.
خصوصيات: او مديری است که با روياروی سياست و تفکر در زندگی و انديشه خويش، اسوه نويد بخشی برای نسل جوان ماست. بی ترديد او يکی از بزرگترين و اصيل ترين مردانی است که می‌تواند در سرنوشت جامعه ما، نقش بسزا و درخور ستايش ايفا کند. او در اوج کمال و پختگی انديشه اش، مردم را دوست دارد و نسبت به سرنوشت آنها دلسوز و فداکار است. همين امر است که او را در بطن جامعه جای داده و انديشه‌های او پادشاه اقليم تفکر نسل جوان ماست. او معتقد است که تنها خود آگاهی مردم است که ميتواند آنها را قادر سازد تا بر سرنوشت خويش حاکم شوند. محمديونس قانونی موقعيت‌ها و مصلحت‌ها را خوب می‌شناسد و در عين حال هستی خود، آبرو و اعتبار خود را برای کشور و مردم خود می‌خواهد، نه کشور را برای خود و اعتبار خود و اين است راز بزرگ جاودانگی انسانها![۱]
جُستارهای وابسته
منابع
<برگشت به بالا><گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله>
