فهرست مندرجات
محمدنادر شاه (زادۀ ۹ اپريل ۱٨٨٣ م - درگذشتۀ ٨ نوامبر ۱۹٣٣ م)، از ۱۵ اکتبر ۱۹٢۹ ميلادی حدود ۴ سال شاه افغانستان بود.
در میان تاريخ‌نگاران افغان، از محمدنادر شاه دو چهره‌ای متفاوت ترسيم شده‌است: روايت رسمی و دولتی که چاپلوسان آن را قلم زده‌اند، چنين است: "در آن هنگامی که رشته‌های اميد از هر طرفی مقطوع و اشعۀ آخرين آرزو از افق آمال و انتظار همه افول نموده بود! دفعتاً فضل بيکران رحمت بی‌پايان خداوندی شامل حال اين ملت شده و يکی از فرزندان نجيب اين ملت يعنی اعليحضرت غازی محمدنادر شاه نامدار به‌سر وقت مملکت خود رسيده و آنهمه عوامل بدبختی را دفع و خطرات مدهشۀ حياتی را از اين خاک به‌کلی رفع نمود"[۱] و روايت ديگری که ساده‌لوحان مخالف درج کرده‌اند، "او را يک مستبد مهره دست استعمار معرفی می‌کند که انگليس‌ها رويکار آورده‌اند تا ثروتهای ملی افغانستان را براحتی غارت کنند."[٢] اما هر دوی اين روايت‌ها نمی‌تواند جای قضاوت عينی و علمی، دقيق و موشکافانه را بگيرد. تاريخ را بايد با درک بافت و قوانين درونی جامعه، کنش و واکنش عوامل متعددی که در داخل و خارج آن برهم تاثير می‌کنند، شناخت و اين دانش است و دانش احساس مثبت يا منفی بر نمی‌تابد.
[↑] زندگی‌نامه
محمدنادر فرزند سردار محمديوسف خان، در ٢۱ حمل ۱٢٦٢ خورشيدی (۹ اپريل ۱٨٨٣ ميلادی)، در ديره دون (شمال دهلی) هند به دنيا آمد.[٣]
[↑] اقدامات سیاسی
[↑] اقدامات فرهنگی
از مؤثرترین اقدامات فرهنگی نادرشاه، تأسیس مدارس و مکاتب و برخی حلقه‌های علمی از جمله انجمن ادبی کابل بود.[دانشنامۀ ادب فارسی، جلد سوم، ادب فارسی در افغانستان، مدخل: انجمن ادبی افغانستان، ص ۱٢٦]
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[٢۱]
[٢٢]
[٢٣]
[٢۴]
[٢۵]
[٢٦]
[٢٧]
[٢٨]
[٢۹]
[↑ ] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- غلام جيلانی اعظمی، مجلۀ کابل، سال اول، شمارۀ اول، ص ۲
[۲]-
[۳]- کشککی، برهان‌الدين، نادر افغان، کابل: مطبع سنگی رياست عمومی مطابع کابل، چاپ اول - ۱٣۱٠ خورشيدی، ج ۱، ص ۱؛ همچنین رجوع شود به:Mohammed Nadir Shah, Absolute Astronomy.com[۴]-
[۵]-
[۶]-
[٧]-
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ منابع انگليسی: [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10]
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]
