غلاممحیالدين انيس (زادۀ .... خ - درگذشته ١٣١۷ خ)، بنیانگذار نخستین روزنامه خصوصی "انیس" در افغانستان بود.
[↑] زندگینامه
غلاممحیالدين که بعدها به انیس شهرت یافت، در مُقرِ غزنی به دنيا آمد. در زمان امیر عبدالرحمن مستبد، پدرش همراه با خانواده به مصر رفت و در قاهره مقیم شد. بنابراين، انيس دوره کودکی و نوجوانی را در مصر گذراند. در اين کشور با اخبار "المقطف" و شیخ عبده، یکی از شاگردان سیدجمالالدین افغانی، همکاری داشت و پس از دیداری با اسماعیل افندی (عضو هیأت اعزامی افغانستان به مصر)، تصمیم گرفت که به افغانستان باز گردد.
انيس، در سال ۱٣۰٢ خورشيدی به افغانستان باز گشت و حدود دو سال را در هرات سپری کرد. در مدت کوتاه، زبان فارسی را در سطح نگارش ادبی فرا گرفت و کتاب "ندای طلبه معارف یا حقوق ملت" را نوشت. سپس در سال ۱٣۰۴ خورشيدی به کابل آمد و در آن شهر اقامت گزيد. نخستین نشریۀ خصوصی "انیس" را در ۱۵ ثور ۱۳۰٦ خورشیدی در کابل منتشر کرد. این نشریه ابتدا بهصورت گاهنامه و سپس بهصورت هفتهنامه به چاپ میرسيد يا به قول نصير مهرين "جریدۀ انیس در آغاز در هر دوهفته یکبار بهوقت عصرها منتشر میگردید و تیراژ آن ۱۵ نسخه بود."[*] انيس خود دربارۀ اهداف نشراتی اين جريده، در نخستين شماره آن چنين نوشت:
- "انیس طفلک نوزادیست در عالم مطبوعات. میخواهد در اوقات فراغ: ندیم، در ساعتهای کار: معاون، در امور مشکله: مشاور، در حالات غم و اندوه: سمیر و الحاصل در حیات فکری و عملی عموم، خاصتأ فریق مامورین: مونس و خدمتگار گردد."
پس از مدتی یکی از روزنامههای معتبر افغانستان شد که تا کنون بههمین نام انتشار مییابد. غلاممحییالدین انیس علاوه بر مقالاتی که در نشریه انیس منتشر کرده است، چند اثر بهصورت کتاب و جزوه نیز دارد که برخی از آنها چاپ شده است.
[↑] آثار
[۱]
[٢]
[٣]
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[٢۱]
[٢٢]
[٢٣]
[٢۴]
[٢۵]
[٢٦]
[٢٧]
[٢٨]
[٢۹]
[٣٠]
[٣۱]
[٣٢]
[٣٣]
[٣۴]
[٣۵]
[٣٦]
[٣٧]
[٣٨]
[٣۹]
[۴٠]
[۴۱]
[۴٢]
[۴٣]
[۴۴]
[↑] يادداشتها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط … برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوستها
پيوست ۱: غلاممحىالدين انيس، بهروایت سالنامهی انیس
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پینوشتها
[۱]-
[۲]-
[۳]-
[۴]-
[۵]-
[۶]-
[٧]-
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-
[۳٠]-
[۳۱]-
[۳۲]-
[۳۳]-
[۳۴]-
[۳۵]-
[۳۶]-
[۳٧]-
[۳۸]-
[۳۹]-
[۴٠]-
[۴۱]-
[۴۲]-
[۴۳]-
[۴۴]-
[۴۵]-
[۴۶]-
[۴٧]-
[۴۸]-
[۴۹]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمهها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□
□
[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]