- واژه‌شناسی
- طبقه‌بندی
- از دیدگاه دیرین‌شناسی
- ویژگی‌ها
- اختصاصات آناتومیك
- شیوه زندگی
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[فرگشت انسان] [انسان‌تباران]
انسان نئاندِرتال (که به‌اسم علمی Homo neanderthalensis نامیده می‌شوند)، در واقع گونه‌ای از «گونه انسان‌ها هستند که در اروپا و قسمت‌هایی از غرب آسیا، آسیای مرکزی و شمال چین (آلتای) سکونت داشتند. اولین نشانه‌ها از نئاندرتال‌های اولیه به حدود ۳۵۰ هزار سال پیش در اروپا برمی‌گردد. ۱۳۰ هزار سال پیش، مشخصه‌های کامل نئاندرتال‌ها ظاهر شدند و در ۵۰ هزار سال قبل نئاندرتال‌ها دیگر در آسیا دیده نشدند، با این وجود نسل آن‌ها در اروپا تا ۳۳ تا ۲۴ هزار سال پیش منقرض نشده بود و شاید ۱۵ هزار سال پیش یعنی بعد از مهاجرت انسان امروزی به اروپا نسل این انسان‌های اولیه منقرض شده باشد.»[۱] انسان نئاندرتال حدود ۱۵۰ هزار سال پیش در آلمان زندگی می‌کرد.[٢]
[↑] واژه‌شناسی
واژه‌ی «انسان نئاندرتال» در سال ۱۸۶۳ برای اولین‌بار توسط ویلیام کینگ کالبدشناس ایرلندی به‌کار رفت. «نئاندرتال» (Neanderthal) در حال حاضر دو هجی متفاوت دارد: در هجی آلمانی کلمهِ Thal به‌معنای دره و یا شکاف در اوایل قرن بیستم به Tal تغییر یافت، اما صورت قبلی اغلب در انگلیسی و همیشه در اسامی علمی حفظ شده، در حالی که صورت جدید در آلمان مورد استفاده است.
Neanderthal و یا «درهِ نئاندر» از نام دانشمند الهیات «یواخیم نئاندر» که در اواخر سده ۱۷ در آنجا زندگی می‌کرده، گرفته شده است.
تلفظ اولیهِ این کلمه در زبان آلمانی (بی‌توجه به هجی آن) با صدای /t/ است. (رجوع کنید به آواشناسی آلمانی) در زبان انگلیسی، این واژۀ انگلیسی‌شده و به‌صورت /è/ (مثلا در کلمهِ thin) تلفظ می‌شود، با این حال اغلب تلفظ آلمانی آن به‌کار می‌رود.[٣]
[↑] طبقه‌بندی
نئاندرتال‌ها در درخت فرگشتی (evolutionary tree) در طبقه انسان‌ها (Homo به طبقه‌ای از جانداران گفته می‌شود که شامل انسان‌های مدرن و اقوام نزدیک آن‌ها است) قرار دارند که شباهت بسیاری با انسان‌های امروزی (Homo sapiens) دارند. این شـباهت آن‌چنـان زیـاد اســت که دانشــمنـدان سـال‌ها آن‌ها را در زیرشـاخه (subspecies) شاخه‌ی انسان‌های امروزی (Homo sapiens) قرار می‌دادنند اما مطالعات بیشتر در ساختار (morphology) نئاندرتال‌ها، تایید می‌کند که آن‌ها یک گونه‌ی (species) متفاوت هستند.
اهل فن برای سال‌های متمادی در مورد این نکته بحث داشتند که آیا نئاندرتال‌ها باید جزء «انسان امروزی نئاندرتال» و یا «انسان‌های نابود نئاندرتال» قرار گیرند، که در حالت دوم نئاندرتال‌ها به‌عنوان گونه‌ای فرعی از انسان امروزی در نظر گرفته می‌شوند. با این وجود، از شواهد اخیر از مطالعات دی ان ای میتوکندی این‌طور تعبیر شده که نئاندرتال‌ها گونه‌ای فرعی از «انسان امروزی» نیستند. بعضی دانشمندان، برای مثال میلفرد ولپاف عنوان کرده‌اند که شواهد فسیلی نشان می‌دهند که دو گونه دورگه‌ای هستند و بنابراین هر دو از یک گونه زیستی هستند. سایرین مانند پرفسور پال ملرز از دانشکاه کمبریج عنوان کرده‌اند که «شواهدی برای تقابل فرهنگی این دو پیدا نشده است».
[↑] از دیدگاه دیرین‌شناسی
از دیدگاه دیرین‌شناسی، قبل از ۱٠٠،٠٠٠ سال و تا حدود ٣٠،٠٠٠ سال پیش گونه‌ای از انسان می‌زیست كه دارای اختصاصات اندام‌شناسی، ژنتیكی و انسان‌شناختی متفاوت با انسان امروزی (Homo sapien sapiens) بوده است. فسیل هومو نئاندرتالنيس (Homo sapiens neanderthalensis) یا همان انسان نئاندرتال برای اولین بار در سال ۱٨۴٨ در غاری از ناحیه جبل‌الطارق مراكش و سپس در سال ۱٨۵٦ در غاری در دره Neander در شهر دوسلدورف آلمان كشف گردید.
از سال ۱٨۵٨ تاكنون بقایای ٣۵٠ انسان نئاندرتال (مرد، زن و كودك) در ٨٣ نقطه مختلف از جمله در غارهای كشورهای بلژیك، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، كروواسی، عراق، فلسطین، ازبكستان و شبه جزیره كریمه (اوكراین) كشف گردیده است.[*]
جمجمه‌های نئاندرتال‌ها در شهر انگیس در بلژیک در سال ۱۸۲۹ کشف شدند، و در معدن فوربیس، جبل‌الطارق، در سال ۱۸۴۸ پیش از کشف «اولیه» در معدن سنگ آهک در درهِ نئاندر (نزدیک دوسلدورف) در ماه آگوست، ۱۸۵۶؛ سه سال پیش از انتشار «منشأ حیات» اثر چارلز داروین.
یک نمونه به‌نام نئاندرتال ۱ شامل یک جمجمه، دو استخوان‌های ران، سه استخوان از بازوی راست، دو استخوان از بازوی چپ، قسمتی از ایلیوم، بخش‌هایی از استخوان کتف و دنده‌ها بود. کارگرانی که این فسیل‌ها را یافتند، گمان می‌کردند که آن‌ها از بقایای یک خرس هستند. آن‌ها بقایا را به طبیعت‌شناس آماتور جوآن کارل فاهلرات دادند و وی آن‌ها را به هرمان اسکافهاسن کالبدشکاف داد. آن‌ها این کشف را مشترکاً در سال ۱۸۵۷ اعلام کردند.
امروزه این اکتشاف آن‌ها شروع دیرینه‌شناسی انسان در نظر گرفته می‌شود. این اکتشافات و دیگر اکتشافات این نظریه را ایجاد کردند که این بقایا مربوط به اروپایی‌های کهن که نقشی مهم در سرآغاز انسان داشته‌اند، هستند. از آن زمان استخوان‌های بیش از ۴۰۰ نئاندرتال یافت شده است.
[↑] ویژگی‌ها
هدف دانشمندان از تكميل كردن اسكلت كامل انسان نئاندرتال آن است كه بتواننـد با مطالعه بهتر آن بـه تفـاوت بيـن انسـان نئاندرتال و انسان‌های جديد پی ببرند.
پرسش‌های بسياری درباره انسان نئانـدرتـال بی‌جواب مانده و با وجود آن‌كه در سال‌هـای گذشته برای ترسيم تصوير انسان نئاندرتـال تلاش زيادی شده است تاكنون كسی نتوانستـه است از فسيل قطعات به جا مـانـده از ايـن انسان يك قطعه كامل درست كند.
به‌‌گفته دانشمندان اين بازسازی می‌توانـد امكان مقايسه كامل انسان نئاندرتال را با انسان جديد فراهم كند.
[↑] اختصاصات آناتومیك
این انسان دارای چهره‌ای خشن، بدنی پرمو، جمجمه پهن، پیشانی كوچك و عقب رفته، قوس‌های ابرویی بسیار بزرگ، حدقه چشم نسبتاً درشت، بینی دراز و رشد كرده، آرواره‌های بزرگ و تقریباً بدون چانه بوده است. ظرفیت جمجمه او حدود ۱۴٢۵ سانتیمتر مكعب بوده است (شكل ٢). چنین جمجمه‌ای با جمجمه همه نژادهای انسان‌های كنونی تفاوت بسیار دارد. این جمجمه به‌علت كمی عرض و تخت بودن از نوع جمجمه‌های ابتدایی است. از طرفی به‌دلیل عدم تكامل در اعضای صوتی به‌احتمال زیاد به‌طور ناقص می‌توانست تكلم نماید.
بلندی قامت او حدود ۱٦٠ سانتیمتر و كمی خمیده بوده است. با این‌حال در بین انسان‌های نئاندرتال نیز می‌توان نژادهای مختلف تشخیص داد: گروهی با اختصاصات نسبتاً ابتدایی و گروهی كه دارای اختصاصات تكامل یافته‌تری بوده‌اند.
[↑] شیوه زندگی
همواره به‌دلیل ساختار آناتومیك انسان نئائدرتال گمان بر این بوده است كه این انسان از تمدن، هنر و ارتباط انسانی بی‌بهره بوده است. با این‌حال باگذشت زمان و با اكتشافات جدید این دیدگاه در حال منسوخ شدن می‌باشد. با یافت شدن آثار دستی، ابزارها و سایر مظاهر تمدن توسط دیرین‌شناسان و باستان‌شناسان، به این باور رسیده‌ایم كه این انسان برخلاف انتظار موجودی هوشمند بوده است.
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱: شاهین مهاجری، هنر و موسیقی انسان نئاندرتال
پيوست ٢: گزارشی از پالاب گش، نئاندرتال‌ها سبزیجات پخته مصرف می‌کرده‌اند
پيوست ۳: از بی بی سی: انسان نئاندرتال ایرانی چگونه موجودی بود؟
پيوست ۴: طاهره رنجبر، حوای نئاندرتالی فاش می‌کند
پيوست ۵: از بی بی سی: بیماری، میراث نئاندرتال‌ها برای ما
پيوست ٦: از بی بی سی: نئاندرتال‌ها باهوش‌تر از آن هستند که تصور می‌شد
پيوست ٧: از بی بی سی: از: بی بی سی
پيوست ٨: فریدون بیگلری، زندگی و مرگ نئاندرتال‌های ایرانی
پيوست ۹:
پيوست ۱٠:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- نئاندِرتال، از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
[۲]- موزه نئاندرتال در شهر متمن آلمان، پیوند مرده
[۳]- نئاندِرتال، از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
[↑] جُستارهای وابسته
□ انسان‌های اولیه
□ انسان و معماهایش
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
