جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۸۹ فروردین ۲۸, شنبه

تاريخ‌نگاری در ايران

از: مهديزاده کابلی


فهرست مندرجات




[]



[]




[] تاريخنگاری محلی ايران در دوره اسلامی تا سده هفتم قمری

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، تاريخنگاری محلی ايران، از سده ٢ ق آغاز شد و برخلاف پندار رايج، عامل سياست و تشکيل دولتهای محلی در گوشه و کنار ايران نقشی مهم در شروع آن نداشت. اين نوع تاريخنويسی تا سده ٧ ق در دو رشته کلی ادامه حيات داد: ۱- تاريخنامه‌های محلی، ٢- فرهنگنامه‌های محلی. تاريخنامه‌های محلی که خود تا پايان سده ٧ ق سه دوره مختلف را پشت سر گذاشتند، آثاری هستند که کم و بيش از الگوی کتب تاريخی به معنی عام آن، پيروی می‌کردند و معمولا در آنها اطلاعاتی در باره جنبه يا جنبه‌هايی گوناگون از تاريخ يک شهر يا ناحيه عرضه می‌شده است. تک نگاری‌های مربوط به فتح شهرها و نواحی ايران، کتابهای فضائل و محاسن و آثاری که به ابعاد مختلف تاريخ يک شهر يا ناحيه پرداخته اند، سه گونه اصلی تاريخنامه‌های محلی را تشکيل می‌دهند که دوره‌های زمانی تأليف هر كدام متفاوت است. اما فرهنگنامه‌های محلی که نگارش آنها با تأخيری تقريبا حدود يک سده، از نيمه‌های سده ٣ ق آغاز شد، آثاری هستند که موضوع اصلی آنها شرح حال رجال و شخصيتهای شهر يا ناحيه ای خاص است. بيشتر اين نوع آثار، دورترين تاريخهای محلی ايرانی از نهاد سياست به شمار می‌آيند و نشانه ای از تأثير دولتها در آغاز يا استمرار نگارش اين گونه کتب در دست نداريم. فرهنگنامه‌های محلی خود بر دو نوع هستند: دينی و غير دينی. فرهنگنامه‌های محلی دينی عمدتا به شرح حال دانشمندان دينی بخصوص محدثان شهر يا ناحيه ای خاص اختصاص دارند، اما در نوع غير دينی، شرح حال واليان، اشراف، شعرا و عموم دانشمندان موضوع بحث قرار گرفته است.[*]


[] :



[] :



[] :



[] :



[] :



[] :



[] :



[] :



[۱]
[٢]
[٣]
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]

[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]

[٢۱]
[٢٢]
[٢٣]
[٢۴]
[٢۵]
[٢٦]
[٢٧]
[٢٨]
[٢۹]
[٣٠]
[٣۱]
[٣٢]
[٣٣]
[٣۴]
[٣۵]
[٣٦]
[٣٧]
[٣٨]
[٣۹]
[۴٠]
[۴۱]
[۴٢]
[۴٣]
[۴۴]

[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط برشتۀ تحرير درآمده است.



[] پيوست‌ها

پيوست ۱: دکتر ايرج افشار، هفت خوان رسیدن به ایران باستان
پيوست ٢: امير نعمتی ليمايی، تاريخ‌نگاری در ايران و اسلام
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]-
[۲]-
[۳]-
[۴]-
[۵]-
[۶]-
[٧]-
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-
[۳٠]-
[۳۱]-
[۳۲]-
[۳۳]-
[۳۴]-
[۳۵]-
[۳۶]-
[۳٧]-
[۳۸]-
[۳۹]-
[۴٠]-
[۴۱]-
[۴۲]-
[۴۳]-
[۴۴]-
[۴۵]-
[۴۶]-
[۴٧]-
[۴۸]-
[۴۹]-



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها








[] پيوند به بیرون

[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]


[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]